Bu yıl İstanbul’da düzenlenen 40. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda Dünya Mirası Listesi’ne Kars’taki Ani Harabeleri girdi.

Her yıl farklı bir ülkede yapılan Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nın kırkıncısı, bu yıl 10-20 Temmuz tarihleri arasında İstanbul’da düzenleniyor. Komite, farklı ülkelerden Dünya Mirası Listesi’ne girmek üzere başvurusu yapılan yerleri değerlendirdi. Yapılan toplantıda oybirliği sağlanarak Ani Harabeleri de listeye eklendi ve Türkiye’nin dünya mirasında bulunan 16. Kültürel varlığı oldu.

Ani hakkında yapılan komitenin yaptığı tartışmalarda Ani harabelerinin kültürel çeşitliliği yansıtmasının  öneminin de özellikle altı çizildi.

Bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen evrensel değerlere sahip kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmayı amaçlayan UNESCO’nun Dünya Miras Listesi’nde 2015 yılı itibariyle 1031 yer bulunuyordu. Yapılan başvuruların kabul edilmesiyle bu sayı her geçen yıl artıyor.

Geçtiğimiz yıl Almanya’nın Bonn kentinde 29 Haziran-8 Temmuz tarihleri arasında düzenlenen 39. dönem toplantısında Türkiye’den Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri ile Efes Antik Kenti listeye girmeyi başarmıştı. Böylelikle Türkiye’de Dünya Mirası Listesi’nde bulunan yer sayısı 15’e çıkmıştı.

Ani Harabeleri

Kars’a 48 kilometre uzaklıkta, Türkiye-Ermenistan sınırına yakın Arpaçay nehri kenarında bulunan kent, Ermeni Pakraduni Hanedanlığı’na 11.yy’a kadar başkentlik yapmış ve ipek yolu üzerinde kurulmuştur. 400 yıl boyuncu çağdaşı olan Avrupa şehir devletlerinin önünde yer almış olan bu ören yeridir.

78 hektarlık bir alanı kaplayan ve 4500 metre boyunca surla çevrili kentin en parlak dönemini yaşadığı 2. Smpat (977-989) ve oğlu Gagik (989-1020) döneminde nüfus 100.000’i geçer. 1045 yılında Bizanslılar tarafından ele geçirilen Ani, daha sonra 1064’te Selçuklu sultanı Alparslan tarafından ele geçirilir.

Tarih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapan Ani, Ermeni mimarisinin seçkin örnekleriyle beraber, Gürcü ve Selçuklu mimarisinin de örneklerini taşıyor. İpek yolu üzerine kurulmuş olması Ani’yi, döneminin zengin kentleri arasına sokmuştur ve öneminin artmasını sağlamıştır.

Ani 1319’daki depremde ağır hasar görmüş, daha sonra Timur tarafından ele geçirilerek tahrip edilmiştir. Buna rağmen 1535 Osmanlı-İran savaşında tamamen terk edilinceye dek, kentte bir nüfusun barındığı anlaşılmaktadır.

Türkiye’den daha önce UNESCO Dünya Kültür Mirası Kalıcı Listesi’nde yer alan tarihi yerler şunlar;

İstanbul’un Tarihi Alanları
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas)
Hattuşaş (Boğazköy)
Nemrut Dağı (Adıyaman)
Xanthos-Letoon (Antalya)
Safranbolu (Karabük)
Truva Antik Kenti (Çanakkale)
Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne)
Çatalhöyük (Konya)
Bergama (İzmir)
Cumalıkızık (Bursa)
Pamukkale (Denizli)
Kapadokya (Nevşehir)
Efes Antik Kenti (İzmir)
Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçesi (Diyarbakır)

Kars’ta Bir Zamanların İhtişamlı Kenti: Ani

Arkeofili.com