Gülümsemenin, iyiliğin evrensel bir ifadesi olduğu söylenir ama anlaşılan dünyanın her yerinde anlaşılan başka bir ifade daha var. Bilim insanları “Hayır Yüzü” adlı anlaşmazlık bildiren ifadenin evrensel olduğunu keşfetti.

Hayır Yüzü tabirini sıklıkla duyuyor olmasak da bir şeye katılmadığımız zaman kendimizi birçok kez bu ifadeyi yaparken bulmuşuzdur.

Ohio Üniversitesinden bazı araştırmacılara göre, bu ifade küçümseme, iğrenme ve sinirlenme gibi bilinen üç ifadenin birleşimi olan kaşların çatılması, dudakların büzüştürülmesi ve çenenin kaldırılması gibi mimiklerden oluşuyor. Ve görünüşe göre nerede olursanız olun, Hayır Yüzü dünyanın her yerinde anlaşılıyor.

Bu ifadeyi incelemek üzere yapılan çalışmada, 158 katılımcı kameranın karşısına geçip araştırmacıların biriyle sohbet etmeye başladı. Gönüllüler İngilizce, İspanyolca, Mandarin (Çince) ve Amerikan İşaret Dili olmak üzere dört farklı dili konuşan kişilerden seçildi.

Sonrasında, katılımcılardan olumsuz duyguları uyandıracak soruları cevaplamaları ve olumsuz cümleler söylemeleri istendi. Soruların ardından katılımcıların yüzü kaydedildi ve bilgisayarda resimlerdeki benzerlikleri bulmak için tarandı.

Ekip gruptaki herkesin konuşurken Hayır Yüzü’nü yaptığını buldu. Birçok cümlede anlamı tamamlamak için sıklıkla anlaşmazlık ifade eden kelimeler kullanılsa da, bu yüz ifadesi işaret dili kullananlar için büyük önem arz ediyor.

Araştırmacı Aleix Martinez şöyle diyor: “Bu ifade yalnızca var olmakla kalmıyor aynı zamanda bazı durumlarda işaret dilindeki cümlelerde tek olumsuzluk göstergesi olabiliyor. Bazen bir cümlenin olumsuz olduğunu anlamanın tek yolu, konuşan kişinin yaptığı “Hayır Yüzü” oluyor.”

Ayrıca, bilgisayar analizleri ifadenin evrensel bir gösterge olup olmadığını belirlemek için katılımcıların yüz kaslarının hareketinin temposunu kıyasladı. Böylelikle araştırmacılar Hayır Yüzünün olumsuzluk ifadesi söylenirken veya işaret diliyle gösterilirken ortaya çıkıp çıkmadığını belirleyebilecekler.

Gönüllülerin hepsinin konuşma boyunca normal aralıklarla bu yüz ifadesini yaptığı bulundu. Yani görünüşe göre Hayır Yüzü gerçekten de dilbilgisel bir göstergeydi.

Martinez ve çalışma arkadaşları kare kare yavaşlatılmış video görüntülerini incelemek zorunda kalmadan Hayır Yüzü’nü algılayan ve kaydeden bir algoritma oluşturmayı planlıyorlar. Bu gerçekleştiği takdirde, 10.000 saat çalışmayı gerektiren binlerce saatlik YouTube videolarını incelemeyi umuyorlar.

Ekip, araştırmanın dillerin ilk nasıl oluştuğu ve günümüze kadar nasıl evrildiği üzerine çalışmalar yapmalarını sağlayacağını umuyor. Hayır Yüzü evrensel bir ifade olduğuna göre iletişim tekniklerinin nasıl değiştiğine dair soruların cevaplanmasında önemli bir araç olması bekleniyor.

---

sciencedirect.com

Arkeofili.com