Blog
Cengiz Han’ýn Mezarý Hiçbir Zaman Bulunamayabilir
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumCengiz Han’ýn Mezarý Hiçbir Zaman Bulunamayabilir
Moðol Ýmparatorluðu’nun dört bir yanýndan gelen hazineleri içerdiðine inanýlan Cengiz Han’ýn mezarý, üstünden 800 yýl geçmesine raðmen bulunamýyor.
Cengiz Han’ýn yönetimi, diplomatik dokunulmazlýk ve dini özgürlük kavramlarýný getirdi. F: Samuel Bergstrom
Cengiz Han bir zamanlar Büyük Okyanus ile Hazar Denizi arasýndaki topraklara hükmetmiþti. Öldüðünde cenazesinin gizli tutulmasýný istemiþti.
Yas tutan ordusu, cenazeyi taþýrken önlerine çýkan herkesi öldürmüþ, Cengiz Han gömüldükten sonra mezarýn izini kaybettirmek için üzerinde bin at dolaþtýrýlmýþtý. Ölümünden sonraki 800 yýlda kimse mezarýna ulaþamadý.
Mezarý bulunsun istemiyordu
Yabancý keþif ekipleri mezarý bulmak için tarihi belgelere baþvurdu, hatta National Geographic’in Hanlar Vadisi Projesi, uydu fotoðraflarýný bile inceledi.
Ancak Moðollar 1227’de ölen liderlerini sevse de mezarýnýn bulunmasýný istemiyor. Dýþarýdan bakan birinin ise bunu anlamasý biraz zor.
Cengiz Han’ýn mezarýnýn izini yok etmek için 1000 at topraðý çiðnedi. F: Samuel Bergstrom
Bunun, mezar bulunursa dünyanýn sonu gelecek inancýyla ilgisi yok. Rusya’daki bir üniversitede uluslararasý iliþkiler okuyan Moðol tercümaný Uelun’a göre, Cengiz Han mezarýnýn bulunmasýný istemiyordu, ona saygý gereði, aranmamalýydý bu mezar.
Cengiz Han’ýn isteðini dikkate alan Moðollarýn kültürel baskýsýnýn yaný sýra, mezar aramayý zorlaþtýran baþka etkenler de var.
Moðolistan devasa bir ülke, üstelik düzenli yol aðlarý çok zayýf. Nüfus yoðunluðu çok düþük; sadece Grönland ve birkaç ada bu konuda onu geride býrakabilir. Böyle bir ortam, sýrlarýna sahip çýkar.
Ulanbatur Devlet Üniversitesi’nin arkeoloji bölümünden Dr. Diimaajav Erdenebaatar bu mezarý bulmaya uðraþan Japon-Moðol ekibi ile çalýþýp Cengiz Han’ýn doðum yeri olan Hentiy bölgesinde yoðunlaþtý. Ancak 1990’da yapýlan bu çalýþmalar ayný yýl gerçekleþen demokratik devrim nedeniyle yarým kaldý. Zira halk bu çalýþmalara da tepki göstermiþ.
Cengiz Han’ýn mezarýnda, Moðol Ýmparatorluðunun çeþitli yerlerinden getirilmiþ hazine olduðuna inanýlýyor. F: Samuel Bergstrom
20 metre derinde olabilir
Dr Erdenebaatar 2001’den bu yana Moðolistan’ýn orta kesimindeki Arkhangai bölgesinde, Hun krallarýnýn 2.000 yýllýk mezarlýðýnda kazý çalýþmalarý yapýyor. Cengiz Han, Hunlarýn Moðollarýn atasý olduðuna inanýyordu. Bu nedenle mezarý onlarýnkine benzeyebilirdi.
Hun krallarý 20 metre derinlikte ahþap bölmeler içine gömülür, yerin üzerine kare þeklinde taþlar dizilirdi. Dr Erdenebaatar’ýn ilk mezarý kazmasý 10 yaz sürmüþ, burasý daha önce soyulmuþ olmasýna raðmen Hunlarýn uzak diyarlarla diplomatik iliþkilerini gösteren Çin at arabasý, Roma cam eþyasý ve çok sayýda deðerli metal bulunmuþtu.
Moðolistan, Ýngiltere’nin yedi katý büyüklüðünde ve Ýngiltere’deki yol aðýnýn sadece %2’sine sahip. F: Samuel Bergstrom
Üniversitenin arkeoloji müzesinde altýn ve gümüþ heykelcikleri, bunlar üzerinde leopar ve tek boynuzlu at desenlerini görmek mümkündü. Bu imgeler Cengiz Han ve sonrasý dönemde de kullanýlmýþtý.
Cengiz Han’ýn mezarýnýn da Moðol Ýmparatorluðu topraklarýndan gelen benzer hazinelerle dolu olduðu sanýlýyor.
Ancak Hun tarzý bir mezarýn bulunmasý biraz zor. Mezar üstündeki taþlar kaldýrýlmýþ olabilir. Moðolistan’ýn geniþliði düþünüldüðünde 20 metre derinlikte bir mezarýn bulunmasý neredeyse imkansýz.
Bölgedeki inanca göre Cengiz Han’ýn mezarý, baþkent Ulanbatur’un 160 km kuzey doðusundaki Hentiy sýradaðlarýnýn Burhan Haldun tepesinde. Ancak mezarýn kesin yeri belli olmadýðý gibi bu iddianýn yanlýþ olma ihtimali de var.
Mezarýn yerini kaybetmek için üzerinde bin at gezdirildiði söylencesi mezarýn bir vadide olduðuna iþaret ediyor ve buna göre Hun mezarlýðý uygun aday olabilir. Ama Cengiz Han’ýn bir daða gömülmeyi vasiyet ettiði de biliniyor. Bu nedenle Burhan Haldun daðý da makul bir aday.
Efsanelere göre Cengiz Han’ýn mezarýnýn Hentiy sýradaðlarýnda gömüþmüþ olabileceði düþünülüyor. F: Peter Langer/Design Pics Inc/Alamy
Cengiz Han’a saygý
Ancak UNESCO’nun Hentiy Han bölgesini Dünya Mirasý Listesi’ne alýp koruma altýna almasý, araþtýrmacýlarýn bu bölgedeki çalýþmalarýnýn da sýnýrlanmasý ve Cengiz Han’ýn mezarý sorununun havada asýlý kalmasý anlamýna geliyor.
Peki mezarýn bulunmasý sorununa Moðolistan’da neden sýcak bakýlmýyor? Cengiz Han ülkenin en büyük milli kahramaný. Batý onu ele geçirdiði topraklarla hatýrlarken Moðollar onu saðladýðý olanaklarla hatýrlýyor.
Cengiz Han bir zamanlar Pasifik Okyanusu ile Hazar Denizi arasýndaki topraklara hükmetti. F: Samuel Bergstrom
Moðol Ýmparatorluðu doðu ile batýyý birbirine baðladý, Ýpek Yolu’nu canlandýrdý. Diplomatik dokunulmazlýk ve din özgürlüðü kavramlarý onun döneminde yerleþti. Güvenilir bir posta hizmeti ve kâðýt para kullanýmý saðlandý. Yani Cengiz Han sadece dünyayý ele geçirmekle kalmadý, ona medeniyet de getirdi.
Bütün bunlardan dolayý büyük bir saygýnlýk uyandýrýyor ve Moðollar mezarýna dokunulsun istemiyor. Tercüman Uelun konuyu þöyle özetliyor:
“Mezarýný bulmamýzý isteselerdi bir iþaret býrakýrlardý.”
BBC. 25 Temmuz 2017.
Kaynak: http://arkeofili.com/cengiz-hanin-mezari-hicbir-zaman-bulunamayabilir/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >