Kuzey İtalya’da Slovenya sınırı bölgesinde geniş bir ekip tarafından yürütülen yüzey çalışmalarında antik Roma’nın bilinen en eski kale yapısı örneğine ulaşılmış olabilir. Çalışmalarla alakalı bir yazı ise Amerikan Ulusal Bilim Akademisinin bir yayını olan PNA’da yayınlandı.

Araştırmacılar kaleyi bulabilmek için gelişmiş teknolojik imkanlardan yararlandıklarını belirtiyorlar. Bunun yanında kaledeki çalışmalar, eski Roma ordusunun nasıl antik dünyayı kasıp kavuran bir güç haline geldiğine dair ipuçlarını verebilir.

Erken Roma Dönemi’ne ait kaleler her ne kadar az sayıda olsa da daha önceden de rastlanan yapılar. Ancak bu dönem kalelerin hiçbiri şu ana kadar İtalya içerisinde bulunamamıştı. Bu nedenle bu buluntu bir ilk olma özelliğine sahip.

Araştırmacılar bu keşifi yapabilmek için (LİDAR) olarak bilinen tarayıcılar ile havadan alanı taramışlar. Lidarların özelliği ise toprak üstündeki bitki örtüsünü eleyerek toprak altını tarayabilmesi ve mimari öğeleri toprak üstünden seçilebilir bir şekilde vektörleştirebilmesi. Son dönemde bu cihazın kullanım örneklerine arkeoloji içerisinde oldukça yoğun bir şekilde rastlamaktayız.

Buna ek olarak zemin tabanında çalışan başka toprak altı tarayıcılar da araştırmada kullanıldı. Yapılan bu çalışmalar sırasında olasılıkla bu kaleyle ilişkili ve oldukça iyi korunmuş bir limana rastlandı.

Araştırmacılar aslında tek bir kale yapısı değil San Rocco olarak adlandırılan ana kalenin yanı sıra yakın çevresinde bulunan daha küçük boyutlu kaleler ile birlikte daha kompleks bir keşif yaptılar. Yapılan ilk tarihlendirmeler ise MÖ. 178 yılını gösterdi. Keza bu tarih de San Rocco’nun bilinen en eski Roma kalesi olduğunu tesciller nitelikte. Bunun yanında daha küçük boyutlu olan kalelerin Trieste şehirine olan yakınlığı düşünüldüğünde bu kaleler şehrin kökenine dair bir ipuçları sunuyor olabilir, hatta şehrin kökleri bile olabilir.

Keşfin ve bahsedilen tarihin Roma dönemi uzmanları açısından en ilgi çekici yanı ise kalenin yapım tarihinin hemen hemen 2. İstrian Savaşı dönemi ile çakışıyor olması. Bu durumun önemini biraz daha açacak olursak Erken Romalıların kuzeye doğru genişleme planlarının ilk adımlarından olan ve onların Tergeste olarak adlandırdıkları (Bu günkü Trieste) yerleşimi ele geçirmek adına açtıkları bir savaş olan İstrian Savaşının birincisi Romalılarca kaybedilir ikinci savaş döneminde ise bu bölgenin yakınında yapılan San Rocco (Keşfi yapılan kale) kalesi ise bu bölgenin kontrolünün Erken Roma için ne kadar önemli olduğuna dair kanıtlar sunabilecek olması açısında oldukça önemli bir keşif olarak karşımıza çıkar.

Ama araştırmacıları bu kale hakkında en çok heyecanlandıran konu ise kalenin Roma ordusunun en başına tarihleniyor olması yani daha sonraki zamanlarda dünyayı sarsacak dev Roma ordusunun erken dönemlerine dair bazı bilgiler saklıyor olması. Araştırmacılarının bu keşifte beklentisi ise kalenin Roma ordusunun nasıl böylesine etkili bir güç haline geldiğine dair ipuçları sunabilir nitelikler taşıyor olması. Ayrıca kale Erken Roma Dönemi tarihçileri tarafından sözü edilen diğer kaleler ile bağlantı kurulabilmesini sağlayabilir.(Kaynak: Arkeofili)