Çocuk Kitaplarýmýz

Strabon

Blog

Þžu23

Osman Hamdi Bey'in hatýrasýný yaþatan müze

Ressam, müzeci ve arkeolog Osman Hamdi Bey'in hatýralarý, hayatýnda ve kariyerinde önemli bir yeri bulunan Gebze Eskihisar'daki sayfiye evinde yaþatýlýyor.

Sultan 2. Abdülhamid tarafýndan 1881'de Müze-i Hümayun, 1882'de de Sanayi-i Nefise Mektebi’nin müdürlüðüne atanan ve vefat ettiði 24 Þubat 1910'a kadar bu görevlerine devam eden Osman Hamdi Bey'in Gebze Eskihisar'da bulunan, mimari çizimleri kendisine ait olan yazlýk evi, her yýl ortalama 50 bin ziyaretçiyi aðýrlýyor.

Bahçesinde baðýmsýz olarak inþa edilen resim atölyesi ve kayýkhane de bulunan müze ev, baþta resim, arkeoloji, mimarlýk, sanat tarihi araþtýrmacýlarý ve öðrencileri olmak üzere yerli ve yabancý pek çok kiþinin ilgisini çekiyor.

Kocaeli Büyükþehir Belediyesi tarafýndan 2007 yýlýndan beri iþletilen ve haftanýn 7 günü ücretsiz sanatseverlere müze hizmeti veren evde Osman Hamdi Bey'e ait çok az sayýda orijinal obje bulunuyor.

"Kaplumbaða terbiyecisi" adlý dünyaca ünlü tablonun sahibi ünlü kültür ve sanat adamýnýn yaþamýna ýþýk tutan müze evde, Osman Hamdi Bey'in bazý tablolarýnýn reprodüksiyonlarý ile balmumu heykelleri sergileniyor. Osman Hamdi Bey'in evin giriþ katýndaki iç kapýlarýn üzerine çizdiði renkli çiçek resimleri ilk günkü orijinalliðini koruyor.

Müzenin önemli bölümlerinden olan ve restore edilerek kentin kültür hazinesine kazandýrýlan kayýkhane ve resim atölyesi de orijinal mimari yapýlarýyla dikkati çekiyor.

- "Siyasi idealleriyle bilimsel hedeflerini dengede tutmuþtur"

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölüm Baþkaný Prof. Dr. Fatma Ürekli, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, Osman Hamdi Bey'in 1842 yýlýnda Ýstanbul'da doðduðunu belirterek, babasýnýn bir devrin önde gelen devlet adamlarýndan Sadrazam Ethem Paþa olduðunu söyledi.

Osman Hamdi Bey'in 19. yüzyýlda Osmanlý Devleti'nin modernleþme, deðiþim ve dönüþümünün yaþandýðý bir dönemde önemli rol oynadýðýný dile getiren Ürekli, "Osman Hamdi Bey, Avrupa'da müzecilik alanýnda büyük þöhret yapmýþtýr. Ressam olarak da yine Osmanlý toplumunun mekanlarýný resmeden tarihi belge niteliðinde eserleri vardýr. Avrupa'nýn üst düzey devlet adamlarýndan Avusturya-Macaristan Ýmparatoru Franz Joseph de bir tablosunu satýn almýþtýr." diye konuþtu.

Ürekli, Osman Hamdi Bey'in siyasi idealleriyle bilimsel hedeflerini dengede tutturmayý baþaran sanat ve kültür adamlarýndan birisi olduðuna iþaret ederek, "Sultan 2. Abdülhamid döneminde Müze-i Hümayun ve Sanayi-i Nefise Mektebi'nin baþýna getirilen Osman Hamdi Bey'in talepleri mümkün mertebe reddedilmemiþtir çünkü kararlýdýr, çalýþkandýr, dürüsttür ve azimlidir. Kendi görev ve yetkisinin dýþýnda da pek siyasi iþlere karýþtýðý olmamýþtýr." ifadelerini kullandý.

- "Gebze Eskihisar ve buranýn tarihi eserlerine ait tablolarý var"

Osman Hamdi Bey'in yoðun çalýþmalarýndan fýrsat buldukça Gebze Eskihisar'da inþa ettirdiði sayfiye evinde dinlenmeyi tercih ettiðini anlatan Ürekli, þöyle devam etti:

"Osman Hamdi Bey, yaz aylarýný ailesiyle Eskihisar'da geçirmiþ ve en önemli tablolarýný da burada yapmýþtýr. Gebze Eskihisar ve buranýn tarihi eserlerine ait tablolarý vardýr. Bunlar önemli bir tarihi belge niteliðindedir. Buraya ilgisi baþladýktan sonra buradaki mekanlarý, manzarayý ve tarihi eserleri de tuvaline aktarmýþtýr, kalýcý belgeler olarak bugün bize býrakmýþtýr. Gebze'nin ve bu mekanýn latif havasý, dinlendirici etkisi, sakinliði Osman Hamdi Bey'e çok iyi gelmekteydi. Hatta kiraz mevsiminde bütün ailenin burada toplandýðý bilinmektedir. 1890'lardan sonra bu eve yerleþtiðini biliyoruz. Hatta planýný da kendisi çizmiþ ve pek çok malzemesini yurt dýþýndan getirtmiþtir. Bahçesine rengarenk çiçekler ve aðaçlar ekmiþtir. Boþ vakitlerinde de onlarla meþgul olmuþ, resim yapmýþ ve balýk tutmuþtur. Bazen de o yoðun çalýþma ortamý içerisinde kafasý bozulunca istifa edip buraya kaçtýðý da oluyor ama yine de onun çalýþkanlýðý, disiplini ve çalýþma azmi dikkate alýndýðýnda dönemin padiþahý onun yerine kimseyi tayin etmemiþtir."

Prof. Dr. Ürekli, Osman Hamdi Bey'in 24 Þubat 1910'da Kuruçeþme'deki yalýsýnda vefat ettiðini ve vasiyeti üzerine çok sevdiði Eskihisar'da defnedildiðini hatýrlatarak, sözlerini þöyle sürdürdü:

"Eskihisar'daki evi bir süre atýl durumda kalýyor. 1966 yýlýnda tescilleniyor. 1982'de de kamulaþtýrýlýyor. 1985-1987 arasýnda geniþ çaplý bir restorasyondan geçiriliyor. Ondan sonra da müze ev olarak ziyaretçilere açýk hale getiriliyor. Burada çok az orijinal eþyasý var. Osman Hamdi Bey'in burada yazlarý geçirdiði sýrada kullandýðý resimhanesi vardýr. O da bugün galeri olarak kullanýlmaktadýr. Hayatýný kaybettikten 3 ay sonra Osman Hamdi Bey'i onurlandýrmak için Bakanlar Kurulu tarafýndan müzenin bahçesinde bulunan iki Selçuklu mezar taþý Osman Hamdi Bey'in baþ ve ayak uçlarýna konuluyor. Ayrýca Arkeoloji Müzeleri'nin giriþ kýsmýna da Osman Hamdi Bey'in hizmetlerini hatýrlatan bir plak asýlýyor."

- "Uzun yýllar ülkenin sanat eðitimine yön verdi"

Osman Hamdi Bey'in baþýnda bulunduðu Sanayi-i Nefise Mektebi'nin uzun yýllar ülkenin sanat eðitimine de yön verdiðine ve yetenek konusunda hiçbir müsamahasý olmadýðýna dikkati çeken Ürekli, þunlarý kaydetti:

"Anadolu'nun farklý yerlerine öðretmen olarak atanacak kiþilerin sýnav evraký oradaki eðitim müdürleri tarafýndan yapýlýr, gerekli bütün evraklarla birlikte Sanayi-i Nefise Mektebi'ne gönderilirdi. Öðretmen adaylarýnýn sýnav evraklarý Osman Hamdi Bey'in baþýnda bulunduðu komisyon tarafýndan deðerlendirilir, onlarýn yetenekli olup olmadýðýna bu komisyon karar verirdi. Öyle sert cevaplarý vardýr ki, mesela Baðdat'taki bir idadiye tayin edilecek resim öðretmeninin sýnav evrakýný inceliyor ve 'Böyle yeteneksiz bir kiþiyi resim öðretmeni olarak tayin etmektense bu dersler boþ geçsin daha evladýr.' diyor. Bu denli iþine, mesleðine, aþýk ve titizdir." þeklinde konuþtu.

Ürekli, Osman Hamdi Bey'in, kuruculuðunu yaptýðý ve geliþtirilmesi için çalýþtýðý Sanayi-i Nefise Mektebi'nin bugünkü mirasçýsý olan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi tarafýndan her 24 Þubat'ta Eskihisar'daki kabri baþýnda anýldýðýný da sözlerine ekledi.

Kaynak:Arkeolojikhaber

Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >

Yazýya Yorum Ekleyin

* Takma ad kullanabilirsiniz

* Yorumunuzda görülmeyecektir

 Evet   Hayýr* Her defasýnda yeniden girmemeniz için