Beypazarı'ndaki Türk Devri Yapıları

Tolga Bozkurt’un hazırlamış olduğu bu araştırma; Beypazarı kentinin tarihi gelişim süreci ile birlikte kent dokusunun önemli öğelerinden olan anasal yapıları konu almaktadır.Bu bağlamda ilçe merkezi ile merkeze bağlı belde ve köylerde yer alan dini ve sosyal yapılar incelenmiş, bu yapıların mimari ve sanatsal özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. “Beypazarı’ndaki Türk Devri Yapıları’’ başlıklı bu çalışma, beş ana bölümden meydana gelmiştir.Birinci bölümde; “Giriş’’ başlığı altında, konunun tanımı ve önemi, konu ile kaynak ve araştırmalar, metod ve düzen üzerinde durulmuştur.İkinci Bölümde; Beypazarı’nın coğrafi durumu ve kentin tarihi gelişim süreci ele alınarak, arşiv belgeleri, salnameler ve seyahatnameler gibi tarihi kaynaklarla birlikte güncel yayınların ışığında kentin tarihi ve coğrafi verileri değerlendirilmiştir.İkinci bölümde; Beypazarı ilçe merkezi ile merkeze bağlı belde ve köylerde yer alan Türk Devri yapıları, ‘’Günümüzde Mevcut Olan Yapılar’’ ve ‘’Günümüze Ulaşamayan Yapılar’’ olmak üzere iki alt başlık altında tasnif edilerek, katalog düzeni içerisinde tanıtılmışlardır.Beypazarı’nda günümüzde mevcut olan dini ve sosyal yapılar içerisinde; 18 cami, mescit, 6 türbe, 1 mektep, 1 arasta, 1 han, 2 hamam, 2 köprü ve 20 çeşme yer almaktadır. Katalog bölümünde her bir yapının kent içerisindeki konumu, mimarisi, malzeme ve teknik özellikleri, süsleme ve kitabesi ayrı başlıklardan ele alınarak, tarihlendirme ve yapılan onarımlardan bahsedilmiştir. Buna ilaveten günümüze sadece ulaşabilen yapılar ile arşiv kaynaklarında adı geçen, ancak bugün kendisinden hiçbir iz bulunmayan yapılara da değinilerek kentin tarihsel zenginliği hakkında bilgi verilmiştir.Dördüncü bölümde; “Değerlendirme’’ başlığı altında; Beypazarı’ndaki Türk devri yapılarının genel özellikleri belirlenerek, Anadolu ölçeğindeki benzer yapılarla Analoji yapılmıştır. Plan ve mekan özellikleri bakımından benzerlik taşıyan yapılar kendi aralarında gruplandırılmış ve genel yapı tipilojileri ile olan ilişkileri irdelenmiştir.Malzeme ve teknik, yapı elemanları, süsleme ve yapı kitabeleri toplu bir değerlendirmeye tabi tutularak, genel ve yerel özellikleri tespit edilmiştir.Beşinci bölüm olan sonuç kısmında; Beypazarı yapılarının, Türk sanatı tarihi ve mimarlık tarihi bakımından taşıdıkları önem vurgulanarak, belirli bir senteze ulaşmış, Beypazarı tarihi kent dokusunun ve anıtsal yapılarının, özellikle 19.Yüzyıl Osmanlı kent mimarisi bakımından önemli bir kültürel miras olduğu belirtilmiştir.Bu çalışma sonucunda, Beypazarı’ndaki Türk devri yapılarının, kentin tarihi kimliğini belgeleyen ve sosyo ekonomik yapısıyla bağdaşan, Osmanlı taşra uslubunda inşa edilmiş eserler oldukları anlaşılmaktadır.

Türkçe

2004

312 sayfa

20 x 26 cm