Blog
6.300 Yıl Önce Zafer Kutlamalarında Onlarca İnsan Katledilmiş
Araştırmacılar, gömülme biçimlerinin kişilerin kökenleriyle ilişkili olup olmadığını anlamak için diş ve kemiklerin kimyasal izlerini analiz ettiler.
www.arkeofili.com
6.000 yıldan fazla bir süre önce istilacılar Fransa’nın kuzeydoğusunda yakalanarak işkenceye uğradı ve sakat bırakıldı.
Fransa’da kazılan, insan iskeletleriyle dolu iki Neolitik çukurun kuşbakışı görüntüleri. C: Fanny Chenal ve Philippe Lefranc / INRAP
Arkeologların keşfine göre, Fransa’nın kuzeydoğusunda yapılan bir dizi “zafer” kutlamasında, savunmacılar düşmanlarının sol kollarını kestiler ve onları çukurlara gömdüler.
Bu bulgu, bölgede savaşların yoğun olduğu ve istilacıların Paris çevresinden kuzeydoğu Fransa’ya doğru ilerlediği bir döneme ışık tutuyor.
Çalışmanın ortak yazarı, İspanya’daki Valladolid Üniversitesi’nden osteoarkeolog Teresa Fernández-Crespo, “Alt uzuvlar, kurbanların kaçmasını önlemek için kırılmış, bedenlerin tamamı künt darbelerle yaralanmış ve bazı iskeletlerde delici izler var. Bunlar, cesetlerin işkence ve öldürülmenin ardından halkın önünde sergilenmek üzere bir yapıya yerleştirilmiş olabileceğini düşündürüyor” diyor.
Science Advances dergisinde yayımlanan makalede, araştırmacılar MÖ 4.300 ila 4.150 arasına tarihlenen ve Fransa’nın kuzeydoğusunda çukurlara gömülmüş 82 kişinin kalıntılarını inceledi. Bazı bedenler sol kol ve elleri kesilmiş şekilde bulundu. Sakatlanmamış bedenler ise farklı çukurlara gömülmüştü.
Araştırmacılar, gömülme biçimlerinin kişilerin kökenleriyle ilişkili olup olmadığını anlamak için diş ve kemiklerin kimyasal izlerini analiz ettiler. Bu izler insanların nerede büyüdüklerine ve hangi yiyecekleri tükettiklerine dair ipuçları verdi. Sakatlananların Paris çevresinden gelmiş olabileceği, yani yerel halktan olmadığı ortaya çıktı. Bu grubun farklı bölgelerden yiyecek tükettiğine dair izler de bulundu; bu da onların sürekli hareket halinde olduğunu gösteriyordu.
Buna karşılık, sakatlanmayanların yerel halktan olduğu anlaşıldı. Bu da onların topraklarını savunurken öldükleri anlamına geliyor olabilir.
Araştırmacılar, istilacıların bir kısmının savunucular tarafından yakalanarak sol kol ve ellerinin “ganimet” olarak kesildiğini, bunun da Avrupa’da tarihöncesi döneme ait en erken ve en iyi belgelenmiş zafer kutlaması örneklerinden biri olduğunu yazıyor.
Fernández-Crespo, “Onların, bir ya da birkaç savaşın ardından yapılan zafer ritüelleri ya da kutlamaları bağlamında vahşice öldürüldüklerine inanıyoruz” diyor. Mezar çukurlarının yerleşimin ortasında bulunması ise bu şiddet gösterisinin tüm topluluk önünde düşmanların insanlıktan çıkarılması amacıyla sahnelenen bir “kamu tiyatrosu” olduğunu güçlü biçimde gösteriyor.
Çatışmaların Yaşandığı Bir Dönem
MÖ 4.500 ila 4.000 civarında bu bölgede geniş çaplı çatışmaların yaşandığına dair başka kanıtlar da var.
Araştırma ekibinde yer almayan Almanya’daki Leibniz Arkeoloji Merkezi’nden Profesör Detlef Gronenborn, “Söz konusu dönem, Avrupa genelinde ciddi huzursuzlukların yaşandığı, yüksek iklim dalgalanmalarıyla bağlantılı, kıta çapında bir kriz dönemi ve bu süreç MÖ 4.100 civarında zirveye ulaşmıştı” diyor.
Yerleşimlerdeki kesintiler, “savaşların artması nedeniyle insanların ani bir şekilde daha hareketli hale geldiğini” gösteriyor. Ayrıca bu dönemde güney Fransa’dan gelen nüfus baskısı, huzursuzluğu ve savaşları artırmış olabilir.
Edinburgh Üniversitesi’nden osteoarkeolog Linda Fibiger ise araştırma ekibinde yer almasa da, “Neolitik dönemde şiddetin farklı uygulamalarına dair önemli içgörüler sunan heyecan verici, dikkatle yorumlanmış bir bulgu” yorumunu yapıyor.
Bu, insanların tahkimatlı yerleşimlerde yaşadığı ve iskeletlerde şiddet izlerinin sıklıkla görüldüğü bir savaş dönemiydi. Paris bölgesinden gelen seramikler bölgede artmıştı ve arkeologlar, Paris çevresinden gelenlerin bugünkü kuzeydoğu Fransa’yı istila ettiklerine inanıyor.
Fernández-Crespo, “Neolitik savaşlarda yaralar genellikle kafaya odaklanırdı, diğer vücut bölgeleri çok daha nadiren hedef alınırdı” diyor. Ancak Fransa’daki bu çukurlar, “kurbanın işkence, sakatlanma ve insanlıktan çıkarılması bağlamında anlaşılabilecek benzeri görülmemiş bir şiddet yoğunluğu” ortaya koyuyor. Araştırmacılar, bu vahşetin intikam amacıyla yapılmış olabileceğini de belirtiyor.
Live Science. 20 Ağustos 2025.
Makale: Teresa Fernández-Crespo et al. (2025).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >