Blog

FERDÝ AKILLI - Zonguldak'ýn Çaycuma ilçesinin Filyos beldesindeki Tieion Antik Kenti açýklarýnda 2 yýl önce bulunan 4 batýk geminin, dalýþlarla modellemesi yapýlarak benzerlerinin inþa edilmesi planlanýyor.

Filyos'ta iki yýl önce antik kentin yaklaþýk 200 metre açýðýnda denizin dibinde gemi batýklarýný fark eden balýkçýlarýn durumu Tieion Antik Kenti kazý ekibine bildirmesi üzerine yapýlan çalýþmalarda, 4 batýðýn yeri tam olarak belirlendi.

Bülent Ecevit Üniversitesi Sualtý Dalýþ Kulübü üyelerinin de dalýþ yaptýðý bölgede Roma ve Bizans döneminde kullanýldýðý tahmin edilen çok sayýda kýrýk amfora (iki kulplu geniþ testi) parçalarý gören ekipler, batýklarýn modellenmesine yönelik çalýþmalarýný sürdürüyor. 

Karabük Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öðretim Üyesi ve Tieion Antik Kenti Kazý Baþkaný Yrd. Doç. Dr. Þahin Yýldýrým, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, gemilerin fýrtýna sonucu antik limanýn mendireklerine çarparak battýðýný tahmin ettiklerini söyledi.

Gemilerle ilgili Kültür ve Turizm Bakanlýðýnýn izniyle kurtarma çalýþmasý yapacaklarýný ifade eden Yýldýrým, "Deniz kumuyla örtülü gemilerin bulunduðu alanda kazýlar gerçekleþtirilecek. Temmuz-aðustos aylarýnda çalýþmalara baþlanacak. Bunun için su altýarkeoloji ekibi oluþturuyoruz. Bakanlýðýn denetiminde Amerika'dan ve Türkiye'den arkeologlarla ortaklaþa çalýþma öngörülüyor" dedi.

Yýldýrým, 4 batýktan kýyýya en yakýn olanýnda ilk dalýþýn gerçekleþtirileceðini vurgulayarak, þöyle konuþtu:

"Dalýþ yaptýðýmýz gemi Roma dönemine tarihlendiriliyor. Geminin iskeletlerini ve içerisindeki bulgularý günyüzüne çýkartmak niyetindeyiz. Bunlarla ilgili çeþitli projemiz var. Ahþap su altýnda yýllarca kalýnca çok çabuk bozulmaya ve tepkimeye uðruyor. Ona göre koruyucu çalýþmalar yapýlacak. Ondan sonra bunlarýn Zonguldak'ta sergilenebileceði alan oluþturulmasý planlanacak. Karadeniz'in en saðlam antik liman yapýlarýndan biri ortaya çýkarýldý. Tespit ettiðimiz gemileri modelleyip antik limanýn içerisinde yüzdürmek gibi bir projemiz var. Bu en az 5 yýllýk bir proje gibi gözüküyor." 

"Baþka batýklar da olabilir"

Karadeniz'in yüzyýllarca ticarette kullanýlan aktif bir deniz olduðunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Yýldýrým, "Kýyý þeridinde birçok yerde bu tür batýk gemilerin olabileceðini düþünüyorum. Son yýllarda balýkçýlýkta yapýlan dip troller bunlara önemli ölçüde zarar vermiþtir. Ama iç bölgelerde kalan ve balýkçýlarýn giremediði limanlar yine olacaktýr" diye konuþtu.

Yýldýrým, Karadeniz'in 3-4 bin yýldýr ticari su yolu olarak kullanýldýðýna iþaret ederek, þunlarý kaydetti:

"Bundan dolayý elimizde 3-4 döneme ait tarihlendirilen batýk var. Ýlk yaptýðýmýz araþtýrmalar bunu gösteriyor. Hem Roma hem Bizans hem de Ýslami döneme tarihlendirilen gemilerle karþýlaþtýk. Bunlarý gün yüzüne çýkartmak için çalýþmalarýmýz sürüyor. TÜBÝTAK projesi hazýrlýk. Deniz dibinde sismik araþtýrmalar yapýlacak ve burada da gemileri araþtýracaðýz. Gemi nerede ona bakacaðýz. Bu bölgelerde dalýþa yasak alanlar oluþturmayý planlýyoruz. Çünkü tahrip olma ihtimali yüksek. Þu an tam nerelerde neler var paylaþmýyoruz. Burada koruma önemli."

Tieion Antik Kenti

Zonguldak'ýn kuzeydoðusunda sahil kenti Filyos'taki Tieion Antik Kenti, Tios adlý rahibin öderliðindeki Miletos kolonisince kurulmuþ. Tarih boyunca Herakleia Pontika (Ereðli) ve Amastris'in (Amasra) gölgesinde kalan kent, çeþitli krallýklara baðlý varlýðýný sürdürmüþ. 

Romalýlar tarafýndan yýkýlýp yaðma edilen kent, daha sonra yeniden inþa edilerek Romaeyaletlerine baðlý ticaret ve balýkçý bölgesi olarak varlýðýna devam etmiþ. Bölge, sonraki dönemlerde balýkçý kasabasýna dönüþmüþ.

19. yüzyýlýn ikinci yarýsýndan itibaren yabancý araþtýrmacýlar ve seyyahlarca araþtýrmalar yapýlan antik kentte 2006'da baþlatýlan kazý çalýþmalarýnýn Karadeniz ve Küçük Asya tarihi ile arkeolojisine ýþýk tutmasý bekleniyor.-Haberler.com