Blog

Eki4

Ardanuç Gevhernik Kalesi’nde Gürcü Kralı Büyük Aşot’un Mezar Odası Bulundu

Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri  |  Yorum: 0 yorum

etiketler  ArdanuçBizans SikkesiBüyük AşotDr Öğr Üyesi Osman AytekinDr Turgay BeyazGevhernik KalesiMezar OdasıOrta ÇağPaulus KilisesiPetrusSarnıç



Ardanuç Gevhernik Kalesi’nde Gürcü Kralı Büyük Aşot’un Mezar Odası Bulundu

Kale ve çevresinin geçmişte nasıl kullanıldığına dair önemli ipuçları da kazılar sayesinde netlik kazandı.

 

www.arkeolojikhaber.com

 

Artvin'in Ardanuç ilçesindeki Gevhernik Kalesi'nde 2021’den bu yana süren arkeolojik kazılarda Gürcü Kralı Büyük Aşot’a ait olduğu değerlendirilen mezar odası, aşevi, sarnıçlar, Bizans sikkesi ve seramik parçaları ortaya çıkarıldı. Orta Çağ’a ait çok katmanlı kültürel buluntular, kalenin hem askeri hem de idari merkez olarak taşıdığı stratejik önemi bir kez daha gözler önüne serdi.

Orta Çağ'ın İzinde: Gevhernik Kalesi'nde Yoğun Arkeolojik Faaliyet

Artvin'in Ardanuç ilçesinde bulunan ve Orta Çağ boyunca hem Gürcü Krallığı hem de Osmanlı döneminde yönetim merkezi olarak kullanılan Gevhernik Kalesi'nde yürütülen kazı çalışmaları, bölgenin tarihine dair önemli ipuçları sunmaya devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi iş birliğinde sürdürülen kazılar, 2021 yılında başlamış olup en az beş yıl sürmesi planlanan kapsamlı bir bilimsel araştırma programının parçası olarak yürütülüyor.

Kazı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Osman Aytekin öncülüğündeki ekip, bu yılki çalışmalarında kale içindeki kilise ve çevresinde yoğunlaştı. Saha araştırmalarında aşevi, sarnıç, tandır evi, mezar odası, Bizans sikkeleri ve seramik parçaları gibi çok sayıda taşınabilir ve taşınmaz kültürel varlık gün yüzüne çıkarıldı.

Kalede Yaşam: Tüccarlar, Yöneticiler ve Dini Yapılar

Kale ve çevresinin geçmişte nasıl kullanıldığına dair önemli ipuçları da kazılar sayesinde netlik kazandı. Yapılan çalışmalarda, yönetici sınıf ve ailelerinin iç kalede, tüccar ve varlıklı kişilerin ise surlarla çevrili kent bölümünde yaşadığı belirlendi. Kent bölümünde türbe, hamam, kilise ve çeşme gibi yapılar da tespit edildi.

Bu yılki çalışmalarda, Petrus ve Paulus Kilisesi’nin çevresi kazı alanı olarak belirlendi. Dr. Aytekin’in verdiği bilgilere göre, kilisenin hemen yakınında ortaya çıkarılan aşevi ve tandır evi, bölgede hem idari hem de dini bakımdan önemli bir nüfusun barındığını ortaya koyuyor. “Çok sayıda sarnıç tespit ettik, ikisinin kazısını tamamladık, üçüncüsünde çalışıyoruz. Ardından yönetim binasına geçeceğiz,” diyen Aytekin, kazıların planlı şekilde devam ettiğini aktardı.

Bilimsel Atılım: Gürcü Kralı Büyük Aşot’un Mezar Odası

Kazıların en dikkat çeken keşiflerinden biri, Gürcü tarih yazımında önemli bir figür olan Büyük Aşot’un mezar odası oldu. Gürcü krallarının tarihini anlatan "Kartlis Tskhovreba" adlı eserde mezarın Petrus ve Paulus Kilisesi’nde olduğu ileri sürülüyordu.

Aytekin, bu bilgi doğrultusunda yapılan araştırmalarda kilisenin apsis bölümünün altında 2 metre uzunluğunda ve 1.8 metre genişliğinde, tonozla örtülü bir mezar odasının ortaya çıkarıldığını belirtti. Ancak ne yazık ki mezar odasında herhangi bir ceset ya da kemik kalıntısı bulunmadı. Buna rağmen bu keşif, bilimsel olarak Büyük Aşot’un mezarının yeri konusundaki tartışmalara önemli bir katkı sunuyor. Gürcistan’da aranan iki önemli mezardan biri olan bu mezarın lokalizasyonu, Türk arkeolojisi açısından da kayda değer bir başarı olarak değerlendiriliyor.

Taşınabilir Kültür Varlıkları ve Zemin Araştırmaları

Kazılarda ayrıca 11. yüzyıla ait Bizans sikkeleri, seramik parçaları, taş ve metalden yapılmış gülleler gibi taşınabilir kültür varlıkları da bulundu. Tüm buluntular yıl sonunda Artvin Müzesi’ne teslim edilecek. Kazı heyetinde yer alan Dr. Turgay Beyaz ise kalede yürüttüğü zemin ve kaya mekaniği çalışmalarıyla yapının inşa tekniğine dair önemli veriler sağladı. Beyaz, kalede 10 tona varan ağırlıkta yekpare taşlar kullanıldığını ve bu taşların yöredeki kayalardan temin edildiğini belirtti.

Kazıların tamamlanmasının ardından Gevhernik Kalesi’nin, sadece arkeolojik değil aynı zamanda turistik ve kültürel bir cazibe merkezi haline gelmesi hedefleniyor.

 

Yusuf Okur aa

 

Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >

Yazıya Yorum Ekleyin

* Takma ad kullanabilirsiniz

* Yorumunuzda görülmeyecektir

 Evet   Hayır* Her defasında yeniden girmemeniz için