Blog
Arjantin’de 8.500 Yıl Karışmadan Yaşamış Bir Soy Keşfedildi
Araştırmacıların bulgularına göre, bu yeni keşfedilen “derin soy hattı” bölgedeki iki başka yerli soyla aynı dönemde yaşamış olsa da, çevresindeki diğer gruplarla neredeyse hiç karışmamış.
www.arkeofili.com
Antik DNA, Arjantin’de neredeyse 8.500 yıl yaşamış, fakat başkalarıyla nadiren etkileşime girmiş gizemli bir yerli soy hattını ortaya koydu.
Arjantin ve Şili’de bulunan bir dizi balık kuyruğu biçimli uç. C: Wikimedia Commons
Antik DNA, Orta Arjantin’de neredeyse 8.500 yıl boyunca varlığını sürdüren gizemli bir yerli grubu ortaya çıkardı.
Araştırmacıların bulgularına göre, bu yeni keşfedilen “derin soy hattı” bölgedeki iki başka yerli soyla aynı dönemde yaşamış olsa da, çevresindeki diğer gruplarla neredeyse hiç karışmamış.
Nature dergisinde yayımlanan çalışmada uluslararası bir ekip, bugün Arjantin sınırları içinde yaşamış ve 10.000 yıl öncesine kadar giden insanlara ait iskeletlerden 238 genomu analiz etti. Önceki çalışmalar Orta Andlar, Amazon ve Patagonya’da farklı popülasyonlar bulunduğunu göstermişti; ancak bu grupların arasında kalan coğrafi bölge, yani Orta Arjantin’de yaşayanlar üzerine az araştırma yapılmıştı.
“Büyük sorumuz şuydu: Bu üç popülasyonun tam ortasındaki bu bölgede, buradaki insanlar bu ataların bir karışımı mıydı, yoksa değiller miydi?” diyor çalışma ortak yazarı, Arjantin Córdoba Ulusal Üniversitesi’nden genetikçi Rodrigo Nores.
Güney Amerika’da, örneğin Arjantin, Şili, Paraguay ve Uruguay’ı kapsayan bölgedeki eski insanların hızlı ve iyi belgelenmiş yayılımı göz önüne alındığında (bölgede geniş dağılım gösteren “balık kuyruğu” tipli taş uçlar gibi arkeolojik kanıtlarda görüldüğü üzere), antik genomların insanların Güney Amerika’ya nasıl göç ettiğine dair başka bir kanıt dizisi sunacağı uzun süredir devam eden bir varsayımdı.
Ancak ekibin arkeolojik iskeletlerde yaptığı genomik çalışma, Orta Arjantin’de 8.000 yıldan fazla (en az MS 1800’e kadar) varlığını sürdüren, çevresindeki gruplarla belirgin bir etkileşim göstermeyen “derin bir genetik soy hattı” ortaya koydu. Her ne kadar arkeogenetik iz yaklaşık 200 yıl önce son bulsa da, araştırmacılar modern Arjantinlilerin DNA’sında bunun bazı ipuçlarına rastladı. Çalışmada yazıldığına göre bu gizemli soy, günümüze kadar bölgede baskın Yerli Amerika soyu gibi görünüyor.
Orta Arjantin’de insanların dışarıyla göçünü ve etkileşimini engelleyecek belirgin coğrafi sınırlar bulunmadığı göz önüne alındığında, bu genetik grubun neden kendi içine kapalı kaldığı belirsizliğini koruyor. Üstelik binyıllar boyunca Orta Arjantin uzun süreli kuraklıklarla, avcı-toplayıcılıktan tarımsal üretime geçişle ve Amazon kökenli grupların bölgeye yayılmasıyla karşı karşıya kaldı. Normalde bu tür olaylar genellikle nüfus devrine yol açar.
Tarihsel dönemde Orta Arjantin’de sayısız dil konuşulmuş olsa da, söz konusu gizemli soyun benzer genetik arka planı varlığını sürdürmüştü; bu da dilsel farklılıkların biyolojik farklılıklarla örtüşmediğini gösteriyor. Başka bir deyişle, bu yeni tanımlanan soyun insanları muhtemelen pek çok dil konuşuyordu.
Araştırmacılar, bu çalışmanın Arjantin’in genetik tarihi hakkında “son söz” olmadığını vurgulamakla birlikte, “burada ortaya çıkarılan genetik yapı, arkeolojiyle korelasyon kurmak için bir temel sağlıyor ve dünyanın önemli bir bölgesine ilişkin anlayışımızı zenginleştiriyor” diyor.
Live Science. 12 Kasım 2025.
Makale: Maravall-López, J., Motti, J.M.B., Pastor, N. et al. (2025). Nature.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >