Ankara’da Ulus Meydaný’nda yer alan Augustus Tapýnaðý ve sur duvarýnýn iþ makineleri ile zarar gördüðü iddialarýndan sonra yerinde inceleme yapýldý.

TMMOB Þehir Plancýlarý Odasý Ankara Þubesi, tarihi yapýlarýn bulunduðu bölgede geniþ çaplý bir inceleme gerçekleþtirdi. Yapýlan inceleme sonucu Augustus Tapýnaðý’nýn bakýmsýzlýk yüzünden harap durumda olduðu ve iþ makinelerinin Bizans dönemi duvarlarýna büyük zarar verdiði görüldü.

Bizans Duvarý Onarýlamaz Bir Þekilde Tahrip Edildi

TMMOB Þehir Plancýlarý Odasý Ankara Þubesi, yaptýðý incelemeden sonra bir de bilgilendirme metni yayýmladý. Yayýmlanan bilgilendirme metninde söz konusu iþ makinelerinin çalýþma yaptýðý alanýn, Hacý Bayram Cami‘nin kuzey-batýsýnda kalan Bizans Duvarý olduðu açýklandý. Bu çalýþma sonucu Bizans duvarýnýn tekrar onarýlamaz þekilde tahrip olduðu belirtildi.

Augustus Tapýnaðý Bakýmsýzlýktan Yok Oluyor

Açýklamada ayrýca Augustus Tapýnaðý ile ilgili tehlikelerin de devam ettiði paylaþýldý. Tapýnaðýn restorasyon projesinin bir türlü onaylanmasýnýn, bakýmsýz ve yok olmaya yüz tutmasýna neden olduðu belirtildi. Tapýnaðý deðerli kýlan yazýtlarýn da çok ciddi biçimde zarar gördüðü, yer yer yazýtlarda kopmalar gerçekleþtiði, bunun nedeninin ise fýskiyeli havuz un yarattýðý nemli ortam olduðu belirtildi.

TMMOB Þehir Plancýlarý Odasý Ankara Þubesi’nin yayýmladýðý metnin tamamý ise þu þekilde:

“20 Haziran 2016 Pazartesi bazý basýn organlarýnda “Ankara‘da Augustus Tapýnaðý‘na iþ makineleri girdi” baþlýklý haberler yansýmýþtýr. Alanda yaptýðýmýz inceleme sonucunda Augustus Tapýnaðý ile ilgili herhangi bir faaliyet gerçekleþtirilmediði anlaþýlmýþtýr. Söz konusu iþ makinelerinin çalýþma yaptýðý alan ise, Hacý Bayram Cami‘nin kuzey-batýsýnda kalan ve Bizans Duvarý olarak bilinen yapýdýr. Bizans dönemine ait olan bu yapýnýn daha önce beton duvar ile güçlendirme yapýlan kýsmý yaklaþýk bir buçuk ay önce çökmüþtür. Alanda yapýlan inceleme neticesinde, 20 Haziran tarihinde duvarýn kuzey kýsmýndan büyük bir parça – ki bu parça içerisinde sütunlar gibi devþirme malzemeler de yer almaktadýr – kaydýðý ve iþ makinelerinin kayan parçanýn alt tarafýndan malzeme alarak, bu parçanýn kontrollü bir þekilde duvardan ayrýlmasý için çalýþma yürüttüðü anlaþýlmaktadýr. Ancak, bu parçanýn tekrar duvarla bütünleþtirilebilmesi mümkün görünmemektedir.

Alanda yapýlan görüþmeler esnasýnda, yýkýlan kýsýmdaki nitelikli malzemelerin ayrýþtýrýlarak, Roma Hamamý‘na taþýnýp sergileneceði ifade edilmiþtir. Çöken duvar yerine yeni bir duvar uygulamasýnýn yapýlacaðý da öðrenilmiþtir. Benzer bir duvar uygulamasý hâlihazýrda, duvarýn kuzeyindeki parçasýnda, Hacý Bayram Uygulama Projesi kapsamýnda meydanýn geniþletilmesi çalýþmalarýnda gerçekleþtirilmiþtir. Fakat uygulamada herhangi bir drenaj çözümü yapýlmadýðýndan, bu yeni duvarda da ayrýlmalar gerçekleþmiþ ve pek saðlýklý olmayan görüntüler oluþmuþtur. Bizans Duvarý‘nýn en kuzeyinde kalan parçada da batýya doðru kayma söz konusudur ve bu parçanýn hemen bitiþiðindeki yürüyen merdiven uygulamasýnýn bu durumu teþvik eden bir unsur olduðunu söylemek gerekir. Merdiven ile bu parça arasýnda ise betonarme duvar uygulamasý ile karþýlaþýlmaktadýr. Güçlendirme duvarlarýnda yapýlan teknik hatalara ek olarak, çöken duvarýn olduðu alanda, Hacý Bayram Meydaný uygulamasý sýrasýnda yaklaþýk 50 santimetrelik toprak dolgu malzemesi kullanýlmýþtýr ve meydan taþla kaplanmýþtýr. Bu denli bir yükün, tarihi yapýlar üzerinde oluþturduðu basýnç sebebiyle çökme tehdidi altýnda olduðu da aþikârdýr. Çökme sonrasýnda, duvar arkasýnda kalan drenaj borularý ve elektrik tesisatý da zarar görmüþtür.

Açýkça görülmektedir ki, Augustus Tapýnaðý‘nda iþ makineleriyle müdahalede bulunulmamýþ olunsa dahi Bizans Duvarý özensiz, bilinçsiz ve yanlýþ uygulamalar sonucunda geri döndürülemeyecek þekilde zarar görmüþtür. Bu zararýn sorumlusu ise hatalý uygulamalarý gerçekleþtiren Ankara Büyükþehir Belediyesi‘dir. Baþka bir parçasý önceden çöken duvarýn, ayakta kalan parçalarýyla ilgili bir buçuk aydýr hiçbir çalýþma yürütülmemesi ise duvarýn iþ makinalarýyla olmasa da ilgili tüm makamlar tarafýndan bir nevi çökmeye, yok olmaya terk edildiðinin bir göstergesidir.

Ankara Büyükþehir Belediyesi ile ilgili haberlere yansýyan bilgilendirme her ne kadar hatalý açýklamalarý içerse de Augustus Tapýnaðý ile ilgili tehlikeler devam etmektedir. Tapýnaðýn restorasyon projesi bir türlü onaylanmamýþ, dolayýsýyla uygulama çalýþmalarý da baþlamamýþtýr. Tapýnak bu haliyle göz ardý edilmiþ, bakýmsýz ve yok olmaya yüz tutmuþ bir görüntü vermektedir. Tapýnaðý deðerli kýlan yazýtlar da çok ciddi biçimde zarar görmüþ, yer yer yazýtlarda kopmalar gerçekleþmiþtir. Yazýtlarýn bu denli zarar görmesinde hava olaylarýnýn yaný sýra tapýnaðýn hemen yaný baþýna inþa edilen bir baþka uygulama hatasý olan, ilk planda kum havuzu olarak görülen ancak uygulama aþamasýnda karþýmýza fýskiyeli havuz olarak ortaya çýkan havuzun ortamý nemlendirmesinin ciddi etkisi vardýr.

Bizans Duvarý ve Augustus Tapýnaðý gibi Ankara‘nýn önemli tarihi ve kültürel deðerleri gereken ilginin gösterilmemesi ve yanlýþ uygulamalar sonucunda yok olma tehdidi altýndadýr. Yetkili kurumlarýn, özellikle bu hassas alanlarda bilimsel, bilinçli ve nitelikli faaliyet sürdürmeleri gerekliliðini bir daha vurguluyoruz. Binlerce yýllýk eserlerin, on yýlda yok edilmemesi için gerekli düzenleme ve uygulamalarýn ciddiyet ve ivedilikle gerçekleþmesini bekliyoruz.

Bütün yurttaþlarý kültürel ve tarihi deðerlerimizi koruma mücadelesinde omuz omuza olmaya çaðýrýyoruz.”

TMMOB Þehir Plancýlarý Odasý Ankara Þubesi

Arkeofili.com