Blog
Avrupa’daki Son Neandertallerin Genetik Tarihi Oluþturuluyor
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAvrupa’daki Son Neandertallerin Genetik Tarihi Oluþturuluyor
Araþtýrmacýlar, 47.000 ila 39.000 yýl önce yaþamýþ beþ Neandertal genomunu diziledi ve Avrasya’da yaþamýþ son Neandertallerle ilgili bazý önemli detaylar ortaya çýktý.
Belçika, Spy bölgesinden Neandertal erkeðinin (Spy 94a) üst azý diþleri. C: I. Crevecoeur
Araþtýrmacýlar, 47.000 ila 39.000 yýl önce yaþamýþ beþ Neandertal genomunu dizilediler. Bu geç dönem Neandertalleri, modern insan atalarýyla çiftleþip DNA’mýza katkýda bulunan Neandertallere, çok daha eski döneme ait olan Altay Daðlarý’nda bulunan Neandertalden daha yakýn akraba. Bu yeni genomlar, Neandertal popülasyonunda, Neandertal tarihin sonlarýna doðru eklenmeler ve ortadan kalkmalar sonucunda popülasyon artýþý (turnover) yaþandýðý kanýtýný sunuyor.
Örnek sayýsýnýn kýsýtlý olmasý ve bu kadar eski materyallerden endojen (bireyin kendisine ait olan) DNA elde etmenin zorluðu yüzünden, nükleer genomlarý dizilenmiþ olan Neandertallerin sayýsý hala çok kýsýtlý. 2010’dan beri tüm genom dizisi, Hýrvatistan, Sibirya ve Kafkaslar’da bulunan 4 Neandertal için oluþturulmuþtu. Bu çalýþma, önceki çalýþmalardan daha geniþ bir coðrafi alana ve daha geç bir döneme ait beþ yeni Neandertal genomu daha ekliyor.
Mikroplardan ve günümüz insanlarýndan gelen kontamine edici DNA’dan kurtulmak için yeni metotlar, Leipzig’teki araþtýrma grubu tarafýndan geliþtirildi ve araþtýrmacýlarýn 39.000 ila 47.000 yýl öncesine ait Belçika, Fransa, Hýrvatistan ve Rusya’da bulunan beþ Neandertal genomunu dizilemesine olanak saðladý. Sonuç olarak bu bireyler Avrupa’nýn son Neandertallerini temsil ediyor.
Bu yeni genomlarý diðer Neandertal genomlarýyla karþýlaþtýrarak, bütün geç dönem Neandertallerin Sibirya’daki ortak atalarýndan yaklaþýk 150.000 yýl önce ayrýldýklarýný ve genetik benzerlikleri coðrafi yakýnlýkla orantýlý olduðunu hesapladýlar. Analizleri erken modern insanlara doðru yaþanan yüksek miktardaki gen akýþýnýn, bu geç dönem Neandertallerin yaklaþýk 70.000 yýl önce ayrýlmýþ olduðu bir ya da iki popülasyondan geldiðini gösteriyor.
Kafkaslarda bulunan eski dönem Neandertal genomunu karþýlaþtýrarak, Kafkaslarda veya Avrupa boyunca Neandertal tarihin sonlarýna doðru popülasyonlarýndaki eklenmeler ve ortadan kalkmalar sonucunda popülasyon artýþý (turnover) yaþandýðýný gösteriyorlar. Bu zamanlama, 60.000 ila 24.000 yýl arasýnda yaþandýðý bilinen iklimsel deðiþimlere denk geliyor. Yani,i Kuzey Avrupa’daki aþýrý soðuk zamanlarýn, yerel popülasyonlarýn yok olmasýný ve daha sonra güney Avrupa ve batý Asya’da yeniden yerleþmelerini tetiklemiþ olabilir.
Birçok Neandertalin genomuna sahip olmak, araþtýrmacýlarýn Neandertal popülasyon tarihini yeniden oluþturmasýna izin veriyor. Çalýþmada baþ yazar olan Mateja Hajdinjak “Bu Neandertaller arasýndaki genetik benzerliðin coðrafi konumla oldukça baðlantýlý olduðunu görüyoruz. Bu genomlarý, Kafkasya’dan gelen daha eski bir Neandertal genomuyla karþýlaþtýrarak Neandertal tarihinin sonuna doðru popülasyonlarýn göç edip birbirleriyle yer deðiþtirdiklerini gösterdik.”
Araþtýrma grubu, bu Neandertal genomlarýný günümüz insanlarýyla karþýlaþtýrdýlar ve bütün geç dönem Neandertallerinin, modern insan atalarýyla çiftleþip DNA’sýyla günümüz insanlarýna katkýda bulunan Neandertallere Sibirya’daki eski Neandertalden daha çok benziyor. Bu Neandertallerin dördü de modern insanlarýn çoktan Avrupa’ya vardýðý bir dönemde yaþamalarýna raðmen, ilginç bir þekilde saptanýlabilir miktarda modern insan DNA’sý taþýmýyorlar. Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nün direktörü olan Svante Pääbo diyor ki “Gen akýþý tek yönlü yaþanmýþ olabilir, yani Neandertallerden modern insanlara”.
Bu yeni çalýþmadaki kýdemli yazarlardan Janet Kelso “Çalýþmamýz gösteriyor ki çok sayýdaki arkaik insanlardan gelen genom dizisi jenerasyonu teknik olarak elveriþli deðil, ve zamansal ve bölgesel aralýklarda Neandertal popülasyonlarýný çalýþmak için ihtimaller sunuyor” diyor.
Science Daily. Nature Asia. 21 Mart 2018.
Mateja Hajdinjak, Qiaomei Fu, Alexander Hübner, Martin Petr, Fabrizio Mafessoni, Steffi Grote, Pontus Skoglund, Vagheesh Narasimham, Hélène Rougier, Isabelle Crevecoeur, Patrick Semal, Marie Soressi, Sahra Talamo, Jean-Jacques Hublin, Ivan Gušić, Željko Kućan, Pavao Rudan, Liubov V. Golovanova, Vladimir B. Doronichev, Cosimo Posth, Johannes Krause, Petra Korlević, Sarah Nagel, Birgit Nickel, Montgomery Slatkin, Nick Patterson, David Reich, Kay Prüfer, Matthias Meyer, Svante Pääbo, Janet Kelso. 2018. Reconstructing the genetic history of late Neanderthals. Nature.
arkeofili
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >