Blog
El Resimleri, Avustralya’nýn Ýlk Ýnsanlarýyla Baðlantýlý Olabilir
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumEl Resimleri, Avustralya’nýn Ýlk Ýnsanlarýyla Baðlantýlý Olabilir
Timor-Leste maðarasýnda yapýlmýþ el þablonlarý, muhtemelen 65.000 yýl önce son Buzul Çaðýnda Asya’dan Avustralya’ya olan göçe iþaret ediyor.
Daha önce Doðu Timor olarak da bilinen Timor-Leste’deki bilinen tüm kaya sanatýnýn, 11.650 yýl önce baþlayan Holosen dönemine ait olduðu düþünülüyordu.
Þimdi ise yapýlan bir araþtýrma, Timor-Leste’nin doðu ucunda Lene Hara Maðarasý’ndaki 16 el þablonu hakkýnda detaylý bilgiler veriyor. Arkeologlar bu el þablonlarýnýn, Holosen baþlamadan önce “Buz Devri” olarak adlandýrýlan Pleistosen dönemde boyandýklarýný düþünüyorlar.
(Aborjin Hikayesi, Anlatýlan En Eski Hikaye Olabilir)
Southampton Üniversitesi’nden araþtýrmanýn baþyazarý Christopher Standish, “Bu el þablonlarýný yeniden keþfetmek çok heyecan vericiydi. Belki de incelenecek en ilginç kaya sanatý motifleri.” diyor.
“Þablonlar, onlarý yaratan insanlar ile somut bir baðlantý saðlýyor, binlerce yýl önce yaþayan gerçek bir kiþinin elinin þablonuna bakýyorsunuz.”
Tabaka tabaka dökülen bir mineral kabuk üzerinde yapýlan soluk desenler, oldukça kötü durumda ve eðitimsiz gözle neredeyse algýlanamaz. Araþtýrmacýlar, el þablonlarýný tanýmlayabildi ve bununla birlikte el þablonu olarak tespit edilemeyecek kadar parçalanmýþ daha fazla boya pigmentleri bulundu.
Yakýn çekim fotoðraflar, bu þablonlarýn maðaranýn yüzeyine konulan bir elin üzerine kýrmýzý toz boya üflenmesiyle üretildiðini ortaya çýkardý.
Arkeologlar maðaradaki el þablonlarýn, geometrik þekiller ve hayvanlar içerdiði bilinen Holosen sanatý ile belirgin farklýlýklarý olduðu için Pleistosen kökenli olduðunu düþünüyor.
(Gizemli Avustralya Kaya Resimleri 12.000 Yýllýk Çýktý)
Baþlýca farklýlýklar, el þablonlarýnýn maðaranýn farklý bir bölümünde bulunup farklý sanatsal gelenekleri göstermesiydi. El þablonlarýndan biri, Holosen döneme ait bir güneþ motifinin altýnda görünüyordu. Bu da ondan çok daha eski olduðunu gösteriyor.
Ayrýca tüm el þablonlarý, Holosen desenlerine göre çok daha fazla yýpranmýþ ve bozulmuþtu. Bu da daha eski olduklarýný iþaret ediyor.
Standish, “Bu þablonlar, insanlarýn Pleistosen’deki maðarayý 43.000 yýl önce iskan ettiðini gösteren bölgede elde edilen arkeolojik kanýtlarla tutarlý.” diyor.
Dahasý, el þablonlarý yakýndaki diðer adalarda ve Avustralya’da bulunan geniþ el þablonu sanatý geleneðine de uyuyor.
Peki bunun Avustralya’nýn Pleistosen’deki ilk insanlarýyla ne ilgisi var?
Araþtýrmacýlar daha önce, insanlarýn 65.000 yýl önce Buzul Çaðý’nda Avustralya’ya ulaþmak için Güneydoðu Asya’dan iki ana ada arasý geçebilecekleri bir kuzey ve bir güney olmak üzere ulaþým yolu düþünmüþlerdi.
O zamanlar deniz seviyeleri çok daha düþüktü ve Avustralya, Sahul adlý Tazmanya ve Yeni Gine’yi de içeren kara kütlesinin bir parçasýydý.
Kuzey rotasýnýn, Endonezya’nýn Sulawesi adasýndan baþlamasý daha kolay olduðu için daha çok güven veriyordu. Timor-Leste, güney rotasýndaki son ada duraklarýndan biri olabilirdi ancak bu rotadaki deniz yolcuðu ve yoðun olan ada bitki örtüsü çok daha zor olurdu.
Daha da fazlasý Güneydoðu Asya’daki bilinen tüm Pleistosen kaya resimleri, muhtemelen insanlarýn gittiði yolu gösteren, araþtýrmacýlarýn önerdiði kuzey daðýlým rotasýnda bulundu. Þimdiye kadar güney yolunda hiçbir Pleistosen sanatý bulunamamýþtý.
Standish, “Ortaya çýkardýðýmýz kaya sanatý, Asya ile Sahul arasýndaki sömürgeleþtirme ve fikirlerin yayýlmasýný anlamak için kritik olabilir.” diyor. “Bilinen veya varsayýlan Pleistosen kaya sanatýnýn kuzey rotasýna düþtüðü varsayýmý muhtemelen yanlýþ.”
Bununla birlikte, el þablonlarýnýn ne zaman yapýldýklarýný doðru bir þekilde bilmek için bilimsel olarak tarihlendirmek önemli bir sorun, çünkü kullanýlan kýrmýzý pigmentler mineral bazlý olduðu için karbon tarihlendirmesi kullanýlmasýný engelliyor. Ayný zamanda þablonlarda, diðer izotop tarihleme tekniklerinin gerektirdiði karbonat mineralleri oluþmamýþ.
“Timor-Leste’de bunu anlamanýza yardýmcý olacak, örnek teþkil edebilecek bilinen baþka sanat bölgeleri de var” diye açýklýyor Standish. “Kötü korunmuþ Pleistosen sanatýnýn mevcut olduðu ancak þu anda tanýmlanamadýðý baþka yerler de olabilir.”
Standish, “Homo sapiensin ilk önce kaya sanatýný kuzey daðýlýmlý rota boyunca yapmasý kesinlikle mantýklý ve biz bu görüþe karþý deðiliz. Ancak diðer güzergâhlardaki sanat eserleri göz ardý edilmemeli ve sanatýn bu bölgedeki ortaya çýkýþýnýn tam bir resmini elde etmek için bugüne kadar yapýlan giriþimlere ihtiyaç duyulmalý.”
Makale: Standish, C. D., García-Diez, M., O’Connor, S., & Oliveira, N. V. (2020). Hand stencil discoveries at Lene Hara Cave hint at Pleistocene age for the earliest painted art in Timor-Leste. Archaeological Research in Asia, 100191.
Kaynak:Arkeofili.com
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >