Blog
Güneybatı Fransa'da Roma Dönemine Ait Olağanüstü Zengin Bir Cenaze Ateşi Keşfedildi
8.000 m²'lik bir alanı kaplayan kazı, başlangıçta Geç Neolitik ve Orta Çağ tarım faaliyetlerine dair izler dışında pek bir şey vaat etmiyordu.
www.arkeonews.com
Fransa'nın Dordogne kentinde keşfedilen, Roma dönemine ait oldukça zengin bir cenaze ateşinde, lüks mezar eşyalarıyla birlikte 1.-2. yüzyıla ait nadir bir kremasyon yapısı ortaya çıkarıldı.
Fransa'nın güneybatısındaki Lamonzie-Saint-Martin'de (Dordogne) yeni keşfedilen bir Roma mezar yapısı, arkeologların Erken Roma İmparatorluğu döneminde bölgedeki ölüm ritüelleri, kültürel kimlik ve yerleşim düzenleri hakkındaki anlayışlarını yeniden şekillendiriyor . La Bourgatie Ouest yakınlarında özel bir inşaatın öncesinde yapılan önleyici bir kazı sırasında bulunan, zengin bir şekilde döşenmiş bustum (sadece bir kez kullanılan bir tür yakma mezarı), son yıllarda bölgede bulunan en önemli arkeolojik bulgulardan biri olarak öne çıkıyor.
8.000 m²'lik bir alanı kaplayan kazı, başlangıçta Geç Neolitik ve Orta Çağ tarım faaliyetlerine dair izler dışında pek bir şey vaat etmiyordu. Ancak, Orta Çağ silolarının oluşturduğu bir kümenin altında, arkeologlar tamamen beklenmedik bir şey ortaya çıkardılar: Isıl işlemle pişirilmiş duvarlarla kusursuz bir şekilde çevrelenmiş dikdörtgen bir cenaze yapısı. Bu yapı, yerinde yakılmış bir bireyin kalıntılarını ve olağanüstü zengin bir mezar eşyası koleksiyonunu muhafaza ediyordu.
Dordogne Tınlı Topraklarının Altında Şaşırtıcı Bir Keşif
Yapının biçimi -Dordogne Nehri'nin kahverengi taşkın tortularına oyulmuş 2,20 × 1,05 m'lik bir dikdörtgen- anında sorular uyandırdı. Araştırmacılar içeride bir sigillata seramik kadeh, şeffaf bir cam şişe, yakılmış kemik parçaları ve bir bronz sikke tespit ettiler. Bu unsurlar, yapının sıradan bir gömü değil, aynı anda hem yakma platformu hem de mezar işlevi gören bir cenaze ateşi olan bir büst olduğunu hemen doğruladı. Kalıntıların daha sonra ayrı bir mezara aktarıldığı çok amaçlı bir yakma alanı olan ustrinumun aksine, bir büst her şeyi tam olarak yandığı yerde korur: kül, kemik ve adaklar.
Bu uygulama, MS 1. ve 2. yüzyıllar arasında (Erken İmparatorluk veya Yüksek İmparatorluk olarak bilinen bir dönem) belirli Roma cenaze geleneklerinin karakteristik bir özelliğidir ve güneybatı Fransa'da nispeten nadirdir, bu da bu keşfi özellikle değerli kılmaktadır.
Kuzeybatı duvarı boyunca bulunan kimliği belirsiz demir nesne (muhtemelen tahta saplı). Kaynak: Patrick Ernaux, Inrap
Titiz Kazılar Zengin Eserleri Ortaya Çıkardı
Yapının dolgusu, steril silt ile kapatılmış 15 cm'lik bir kül ve kömür tabakasından oluşuyordu. Arkeologlar, ayrıntılı eleme için tortu toplamak üzere hassas bir ızgara sistemi kullanırken, her nesne ve kemik parçası fotogrametri ile dijital olarak kaydedildi. Toplam 487 ayrı nesnenin haritası çıkarılarak, cenaze ateşinin nasıl çöktüğüne, cesedin nasıl konumlandırıldığına ve ritüel sunularının nereye yerleştirildiğine dair olağanüstü bir plan oluşturuldu.
Birçok soru hala cevapsız:
– Tüm nesneler yakma işleminden önce odun yığınının üzerine konuldu mu?
– Daha sonra ek sunular bırakıldı mı?
– Bazen geleneksel olduğu gibi, yakma işleminden sonra nesneler kaldırıldı mı?
Antropologlar, nümizmatistler ve antik malzeme uzmanları tarafından yapılacak analizlerin, bu ritüellere ve ölenlerin kimliklerine ışık tutması bekleniyor.
İyileşme sonrası altın bileziğin sonu. Kaynak: Anne Viero, Inrap
Lüks Eserler Yüksek Sosyal Statüyü Gösterir
En iyi korunmuş mezar eşyaları arasında, büyük olasılıkla Güney Galya'daki Montan atölyelerinde üretilmiş bir sigillata kadehi ve muhtemelen radyografik incelemeden geçen, hâlâ gizemini koruyan eklemli bir parça veya alet olan demir bir nesne yer alıyor.
Ancak en çarpıcı buluntular değerli metaller. Arkeologlar, küçük altın levhalarla birlikte en az on bronz sikke (muhtemelen bir zamanlar bir kese veya kutuya dikilmiş) ve teller, damlalar, dekoratif folyolar ve üç dikkat çekici parça da dahil olmak üzere 22 altın objeden oluşan etkileyici bir sergi ortaya çıkardılar:
Döngü tokalı bükülmüş bantlı altın bilezik
Muhtemelen yüksek statülü Roma gençleri tarafından geleneksel olarak takılan koruyucu bir kolye olan bulla
Üzerine oyulmuş bir taş (intaglio) işlenmiş küçük bir yüzük
Ateşin ısısıyla eğrilen yüzük, üzerinde yedi Yunan harfinin (Allallé) kazındığı kristal benzeri bir taş tutuyor. Eğer bu gerçekten kişisel bir isimse, ölen kişinin veya ailesinin Yunan kökenli olduğunu gösterebilir; bu da Roma Aquitania'sındaki hareketlilik ve kültürel kaynaşma hakkındaki varsayımları yeniden şekillendirebilecek beklenmedik bir ipucu.
Muhtemelen yakınlarda bulunan bir altın yüzüğe yerleştirilmiş, Yunanca bir ismin (Allallé?) kazındığı oyma (muhtemelen kaya kristali). Kaynak: Frédéric Prodeo, Inrap
Dordogne Nehri Boyunca Antik Yaşama Bir Pencere
Ölen kişinin kişisel hikâyesinin ötesinde, bu büst, çevredeki manzara hakkında daha geniş soruları gündeme getiriyor: İlgili yerleşim yeri neredeydi? Yakınlarda bir nekropol var mıydı? Potansiyel olarak Yunan veya Helenleşmiş bir aile, kırsal Périgord'a nasıl yerleşmişti?
Dordogne Vadisi, Avrupa'nın en ikonik Paleolitik sanat eserlerinden ve Neandertal kalıntılarından bazılarını barındıran Lascaux, La Ferrassie ve Laugerie-Basse gibi alanlara ev sahipliği yapan derin tarih öncesi geçmişiyle bilinir. Ancak, Roma dönemi tarihi nispeten daha az araştırılmıştır. Lamonzie-Saint-Martin büstü gibi keşifler, bu boşluğu doldurmaya yardımcı olarak, MS ilk yüzyıllardaki yerel seçkin topluluklar, ticaret bağlantıları ve kültürel kimlikler hakkında bilgi sunar.
Yüksek kaliteli sigillata, kaliteli cam eşyalar, ithal ürünler ve gösterişli altın takıların varlığı, kişinin Akdeniz ticaret ağlarına derinlemesine entegre olmuş varlıklı bir haneye mensup olduğunu düşündürmektedir. Mezarın tarım alanı gibi görünen bir alana yerleştirilmiş olması, temelleri henüz tespit edilememiş kırsal bir araziyi (villa rustica) yansıtıyor olabilir.
Kemik kümesinin ve ilgili mezar eşyalarının kaydedilmesi ve sökülmesi. Kaynak: Frédéric Prodeo, Inrap
Bölgesel Tarihi Yeniden Çerçevelemeye Hazır Bir Keşif
Uzmanlar yakılmış kemikleri, metalleri, seramikleri ve yazıtları analiz etmeye başladıkça, araştırmacılar bireyin sağlığı, yaşı, statüsü ve kültürel geçmişi hakkında önemli bulgular elde etmeyi bekliyor. Alanın daha kapsamlı incelenmesi, Roma dönemi topluluklarının Dordogne coğrafyasında cenaze törenlerini nasıl organize ettiklerini de aydınlatabilir.
Her şeyden önce, bu keşif, küçük ölçekli kazıların bile arkeolojik haritayı nasıl kökten değiştirebileceğini gözler önüne seriyor. Özel inşaatlar için rutin bir değerlendirme olarak başlayan bu süreç, güneybatı Fransa'nın antik tarihinde yeni bir sayfa açtı .
INRAP
Kapak Görseli Kaynağı: Yakılmış kemik parçalarıyla karışık halde bulunan altın levhalar ve madeni para yığını. Frédéric Prodeo, Inrap
Oğuz Büyükyildirim tarafından26 Kasım 2025
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >