Güneydoðu Asya adalarý, yaklaþýk 50.000 yýl önce birçok farklý insan türünü barýndýran kalabalýk bir yerdi. Fakat kýsa bir süre sonra hayatta kalan tek bir tür vardý: biz.

Yaklaþýk 55.000 yýl önce, modern insanlardan oluþan bir grup Afrika’yý terk etti ve dünyaya yayýlacaklarý uzun bir yolculuða baþladý. Avrasya ve Güneydoðu Asya’yý hýzla geçtikten sonra, Endonezya adalarýný ve en sonunda Avustralya ve Yeni Gine’ye geldiler.

Onlarýn soyundan gelenler, bugün bu muazzam bölgede bulunan modern insan topluluklarý.

Yeni çalýþmada araþtýrmacýlar, bu olaðanüstü yolculuk sýrasýnda, modern insanlarýn atalarýnýn Neandertaller ve Denisovalýlar dahil olmak üzere birçok arkaik insan grubuyla ve þu anda adý olmayan bazý genetik gruplarla nasýl bir araya geldiðini ve genetik olarak karýþtýðýný ayrýntýlarýyla anlatýyor. Bu etkileþimlerin izleri hala genomlarýmýzda korunuyor.

Örneðin, Afrika’nýn dýþýndaki tüm modern popülasyonlar %2 Neandertal DNA’sýna sahip. Bu güçlü evrensel sinyal, orijinal Neandertal çiftleþme olayýnýn, küçük kurucu nüfus Afrika’dan ayrýldýktan hemen sonra gerçekleþmiþ olmasý gerektiðini gösteriyor.

Neandertal genetik sinyalini, bu insanlarýn Afrika’dan ayrýldýklarý zamaný bulmakta bile kullanabiliriz. Güney Rusya’daki 45.000 yýllýk bir iskeletin genomundaki büyük orandaki Neandertal DNA parçalarý, ilk çiftleþme olayýndan bu yana en fazla 230-430 neslin geçebileceðini gösteriyor (yaklaþýk 50-55.000 yýl önce).

Araþtýrmacýlar, bugün arkaik genetik izlerin nerede bulunduðunu analiz ederek ve 55.000 yýl önceki rota boyunca uygun savana benzeri habitatý tanýmlayan haritalarý kullanarak, olasý coðrafi bölgeleri ve olasý hominin çiftleþme olaylarýnýn sayýsýný yeniden yapýlandýrdý.

Afrika’dan ayrýlmak

Neandertallerden sonraki ilk çiftleþme olaylarýndan biri, Güney Asya’daki yolculuk sýrasýnda gerçekleþti gibi görünüyor. Buna dahil olan arkaik insan grubu, ne Neandertaller, ne de Denisovalýlardý, fakat þu anda adý olmayan benzer bir türdü.

Bu arkaik grubun genetik izleri, modern Pencap ve Bengal topluluklarýndan Yeni Gine ve Avustralya’ya kadar uzanýr.

Sonuç olarak, araþtýrmacýlar bu karýþma olayýnýn büyük olasýlýkla Hindistan’ýn kuzeyinde bir yerlerde gerçekleþtiðini düþünüyor. (Haritada 1 numara ile gösteriliyor)

Modern insan nüfusunun atalarý, daha sonra Asya’da ilerledikçe bölünmüþ gibi görünüyor. Bu gruplardan biri, kuzeye, anakaraya Asya’ya daðýlmýþtý ve burada bir Denisovalý grupla bir araya gelip çiftleþmiþti (Haritada 2 numara ile gösteriliyor).

Bu Denisovalýlar genetik olarak Altay daðlarýndan zaten bildiklerimize yakýndý. Bu olayýn izleri bugün Doðu Asya’da ve ayrýca kuzeydoðu Asya’dan gelen Kuzey ve Güney Amerika topluluklarýnda görülebilir.

Güneydoðu Asya Adalarý zaten kalabalýktý

Diðer modern insan grubu Malezya Yarýmadasý’nýn güneyine ve onlarý büyük bir sürprizin beklediði Güneydoðu Asya Adalarý’na (ISEA) girdi. Bölgenin, tamamen farklý türler de dahil, zaten farklý arkaik insan gruplarýyla dolu olduðunu gördüler.

Son zamanlarda küçük iskeletlere ait fosil bulgularý, yaklaþýk 52.000 yýl öncesine kadar Homo erectus’un görünür akrabalarýnýn (“hobbitler” olarak bilinir) Filipinler ve Flores’te hayatta kaldýðýný gösterdi. Bu insanlar modern insanlar gelene kadar etkili bir þekilde yaþýyordu.

Görünüþe göre gelen modern insan nüfusu ilk olarak bölgedeki Denisovalýlarýn uzak akrabasýyla karþýlaþtý ve karýþtý. Bu sayede Austra-Papualýlar ve birkaç ISEA popülasyonunun genomunda bir iz býraktý.

Bu genetik izler, yukarýdaki Doðu Asya çiftleþme olayýndan çok farklýydý ve bunun yerine genetik olarak Altay / Doðu Asya Denisovalýlarýndan yaklaþýk 280.000 yýl önce ayrýlmýþ bir Denisovalý akrabasýndan gelmekteydi. Bu çiftleþme olayýnýn güney Malezya / Borneo civarýnda bir yerlerde olduðu anlaþýlýyor. (Haritada 3 numara ile gösteriliyor)

Avustralya’ya varýþ

Modern insan dalgasý, deniz seviyesinin 120 metre aþaðý düþtüðü geçmiþ buzul dönemlerinde bir araya gelen ISEA toprak kütlesinin kenarýný etkili bir þekilde belirleyen ünlü biyocoðrafik bariyer olan Wallace’s Line’ý geçmek için uzun süre beklememiþ gibi görünüyor.

Bunu biliyoruz, çünkü yaklaþýk 50.000 yýl önce Avustralya’daki ani arkeolojik alanlarýn ortaya çýkmasý, modern insanlarýn deniz boþluklarýný hýzla ISEA’dan geçtiðini gösteriyor.

Avustralya’da bu tarihten çok daha önceye tarihlenen 65-80.000 yýllýk Madjedbebe kaya sýðýnaðý yer alýyor. Ancak burasý, Avustralya’daki insan faaliyetlerinin zamanýna tamamen aykýrý ve sitenin yaþý sorgulanýyor.

ISEA’da ilerlerken, modern insan nüfusu iki arkaik insan grubuyla daha tanýþmýþ ve çiftleþmiþ gibi görünüyor. Filipinler’deki avcý-toplayýcý popülasyonlar, ISEA’dan geçen modern insanýn ana dalgasýndan saptýktan sonra bir baþka Denisovalý çiftleþme olayýnýn sinyallerini koruyor. (Haritada 4 numara ile gösteriliyor)

Benzer þekilde, “hobbitlerin” küçük iskeletlerinin bulunduðu Flores maðarasý çevresinde yaþayan kýsa boylu modern nüfusa yapýlan genetik bir çalýþma, araþtýrmanýn hedefi olan Homo erectus’tan deðil, esrarengiz bir türden DNA sinyalleri buldu.

Bu DNA, ne Neandertal ne de Denisovalýlardan geliyordu, ama onlarla benzer yaþta bir türden, henüz bilinmeyen bir arkaik gruptan geliyordu. (Haritada 5 numara ile gösteriliyor)

Son kurtulanlar

Bu bölgedeki farklý genetik çalýþmalar, modern insanlarýn atalarýnýn, en az altý olayda, dört farklý arkaik homininle tanýþtýðý ve karýþtýðýný gösteriyor.

Ve bunlarýn hepsi, Afrika’yý 50-55.000 yýl önce terk etmek ile en fazla 5.000 yýl sonra Avustralya ve Yeni Gine’ye ulaþmak arasýnda geçen çok kýsa bir sürede gerçekleþti.

Dikkat çekici bir þekilde, bu genetik karýþým olaylarýnýn hiçbiri, ISEA’da, Homo luzonensis (Filipinler) ve Flores hobbitleri gibi, modern insanlar geldiðinde hala orada olduðunu bildiðimiz fosil türlerini içermiyor gibi görünüyor.

ISEA, yaklaþýk 50.000 yýl önce, birçok farklý adada çok sayýda farklý arkaik grup bulunan çok kalabalýk bir yerdi. Fakat kýsa bir süre sonra hayatta kalan tek bir tür vardý: biz.

---

Phys. 15 Temmuz 2019.-www.arkeofili.com