Blog
Hitit kenti Büklükale’nin, Hurri toplumu ile yakın bağları olduğunu gösteren “önemli keşif”
Çivi yazılı kil tablet Hurrice yazılmıştır.
www.arkeonews.com
Japon arkeologlar, Büklükale’de Hitit İmparatorluğu’nun ilk yıllarına ait Hurri dini arınma metnini içeren kil tablet parçasını keşfettiler.
Araştırmacılara göre keşif, haklarında az bilgiye sahip olunan Hurrilerin 3.000 yıldan daha uzun bir süre önce Hitit İmparatorluğu’nun kurulmasında yakından ilişkili olduğunu gösteriyor.
Çivi yazılı kil tablet Hurrice yazılmıştır.
“Kil tabletin Hitit kraliyet ailesi ile Hurriler arasındaki bağlar üzerinde büyük etkilerin olduğunu söyleyen Japon Anadolu Arkeolojisi Enstitüsü’nün (JIAA) bir keşif gezisine başkanlık eden araştırmacı Kimiyoshi Matsumura, “Hititlerin baş düşmanı olması gereken Hurrilerin, günümüzün temeli olan demircilik teknolojileriyle zenginleşen Hitit İmparatorluğu’nun oluşum sürecinde oynadıkları rolün detaylarına ışık tutmayı umuyoruz” diye konuştu.
Yaklaşık 3 santimetre büyüklüğündeki tablet, Haziran ayında (2022 kazı sezonu), keşif üyelerinin kraliyet ailesinin bağlarının olduğunu düşündükleri Büklükale’deki saray kalıntılarının yakınında ortaya çıkarıldı.
Jiaa yetkilileri, 50 metreden daha uzun bir kerpiç binanın, muhtemelen bir sarayın, muhtemelen Hitit İmparatorluğu döneminde orta kesimindeki tepenin üzerinde durduğunu ve kabaca M.Ö. 1.700’den M. Ö. 1.200’e kadar geliştiğini söyledi.
Hurri dilinde yazılmış dini arınma ritüelinin konu edildiği kil tablet parçası Fotoğraf Japanese Institute of Anatolian Archaeology
Büklükale, daha önce her biri 3.000 kadar toprak kase yığını içeren büyük ölçekli ritüel alanlar üretmişti.
Tablete kazınmış metin, arınma adı verilen bir Hurri dini ritüeline aitti. Yetkililer, kaligrafik stilin tabletin Hitit İmparatorluğu’nun kuruluş yıllarında yapıldığını gösterdiğini ifade ettiler.
Yaklaşık 1.000 kilometre güneydoğuda yaşayan Hurriler, Mitanni Krallığı’nı bugünkü Suriye’den kuzey Mezopotamya’ya kadar uzanan bir alanda inşa ettiler.
Kabaca M.Ö. 1.500’den M.Ö. 1.300’e kadar gelişen krallık hala gizemli yönü ile dikkati çekiyor. Öyle ki, adının Wassukkani olduğunu bildiğimiz başkentleri bile şimdiye kadar bulunamamıştır.
University College London’da eski Ortadoğu dilleri doçenti olan Mark Weeden, son bulgunun, Hitit İmparatorluğu’nun ilk günlerinden beri Hitit kraliyet ailesi için önemli bir yer olan Büklükale’nin Hurri toplumu ile yakın bağları olduğunu gösteren “önemli bir keşif” olduğunu söyledi.
“Hitit topraklarında Hurri kil tabletlerinin ortaya çıkarıldığı sadece üç yer daha var, bunların hepsinin Hitit kraliyet ailesiyle yakından ilişkili olduğu biliniyor” diyor JIAA keşif gezisinde kil tabletler üzerindeki Hurri metinlerinin çözümlenmesinde çalışan Weeden.
“Büyük ölçekli ritüellere ilişkin kanıtlara ek olarak, antik Hurri dilinde yazılmış dini ritüellerle ilgili kil tabletler Büklükale harabelerinde ortaya çıkarıldı, bu da Hurri dilindeki ritüellerin muhtemelen Hitit kraliyet ailesi tarafından gerçekleştirildiğini düşündürüyor.”
Hitit kenti Büklükale, Kırıkkale ilinin Karakeçili ilçesine bağlı Köprüköy mahallesinde yer alıyor. Hitit dönemine ait sur duvarları, Frig çağına ait yapı kalıntıları, Roma dönemine ait mezar ve antik yolu barındıran Büklükale kazı çalışmaları, 2010 yılından bu yana Japon Anadolu Arkeolojisi Enstitüsü tarafından gerçekleştiriliyor.
Kapak fotoğrafı kültürportalı
By Oğuz Büyükyıldırım
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >