Blog
Ýstanbul’da Tarihi Yarýmadaya Bir Kepçe Daha!
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorum 
Ýstanbul Üniversitesi ana kapýsý önündeki Vezneciler Darülfünun alt geçidinin iyileþtirme çalýþmalarý sýrasýnda, Ýstanbul’un Hristiyanlýk öncesi dönemine ait olduðu tahmin edilen iki lahit kapaðý bulundu. Ýstanbul Arkeoloji Müzesi’nin bilgisi dýþýnda gerçekleþen kazý sýrasýnda tahrip olan lahitler, müzeye teslim edildi.
Ýstanbul Üniversitesi ana kapý önündeki Vezneciler alt geçidi iyileþtirme çalýþmalarý sýrasýnda iki tane lahit kapaðýna ulaþýldý. ÝBB tarafýndan ihale edilen Iþýldak Ýnþaat ve Mak Ýþ Ýnþaatýn ortaklýðý ile gerçekleþtirilen Vezneciler Altgeçidi yenileme projesi, Ýstanbul 4 numaralý Koruma Kurulu tarafýndan onaylandý ve 5 Aðustos’ta çalýþmalara baþlandý. Yenileme çalýþmalarýndaki asfalt sökümü sýrasýnda, Hýristiyanlýk öncesi döneme ait olduðu tahmin edilen iki tane lahit kapaðý bulundu. Kepçelerle yapýlan çalýþmalar sýrasýnda hasar gören lahitler Ýstanbul Arkeoloji Müzesi’ne bildirildi. Öncesinde Arkeoloji Müzesi’ne bildirilmeyen kazý çalýþmalarýnýn yapýldýðý alan, kaynaklarda nekropol (mezarlýk) olarak geçiyor. Ayrýca ayný bölgeden daha önce çýkarýlmýþ benzer buluntular da müzede mevcut.
Ýnþaatýn þantiye þefi Hüseyin Iþýldak’ýn Radikal’e yaptýðý açýklama þöyle: “Geçidin yüksekliðinin artýrýlmasý için arkeologlar eþliðinde yaptýðýmýz kazýlarda lahit kapaklarý 18 Aðustos günü sabah 11.00’de bulundu. Çalýþma direkt durduruldu. Öðleden sonra da birkaç saat içerisinde müze yetkilileri geldi ve lahitlerin tahliyesi yapýldý. Çok itinalý davrandýk hatta çalýþmalarýmýz bu yüzden birkaç gün aksadý. Derin bir kazý deðildi. Þu ana kadar sadece asfalt kazýsýný yaptýk.”
Bölgede konuþtuðumuz esnaf ise, lahitlerin 18 Aðustos tarihinden daha önce bulunduðunu ve tahliyeleri yapýlana kadar yaklaþýk bir hafta bulunduklarý þekilde beklediklerini aktardý. Ýstanbul Arkeoloji Müzesi de, çalýþmalar sýrasýnda bölgede arkeologlarýnýn bulunmadýðýný aktardý. Bakýrcýlar Sokaðý esnafý, “Mezar kapaklarý gece yapýlan kazý sýrasýnda bulunmuþ olmalý çünkü 10 Aðustos sabahý geldiðimizde mezarlar ortaya çýkmýþ haldeydi. Yaklaþýk bir hafta üstü açýk bir þekilde orada kaldý. Bir tane çekici ve bir küçük kamyonet ile 6 saate yakýn bir zamanda ancak götürülebildi. Çalýþmalar sýrasýnda uzman biri ya da arkeolog yoktu” diyor. ,
BÖLGE ‘NEKROPOL’ ALANI
Lahitler tünel asfaltýnýn yaklaþýk 1 metre aþaðýsýnda bulundu. Lahitlerin asfalta yakýn bir yerden çýkmýþ olmasý ve bölgenin kaynaklarda Roma Nekropol alaný (mezarlýk) olarak geçmesi, tünelin ilk yapýldýðý yýllardaki inþaatlarda da benzer baþka bulgulara ulaþýlmýþ olma ihtimalini güçlendiriyor. Ayrýca lahit kapaklarýnýn tekke kýsmýndan ayrý olarak bulunmuþ olmasý ve sadece kapaklara ulaþýlmýþ olmasý da bunu destekliyor. Arkeolog Yiðit Ozar “Ýstanbul baþkent olmadan önce orasý antik Ýstanbul’un nekropolüydü. Bu lahitler de antik Ýstanbul’un nekropolünden geriye kalanlar. Zaten daha önce 40’larda, 50’lerde yapýlan hafriyatlarda da benzer bulgular çýkmýþ durumda. Müzede daha önce alanda yapýlan kazýlara ait baþka lahitler de mevcut” dedi.
“LAHÝTLER ZARAR GÖRDÜ”
Þiþli Meslek Yüksekokulu Mimar Restorasyon Programý Öðretim Görevlisi Ýzzet Umut Çelik, kepçe kazýsýyla bulunan lahit kapaklarýnýn fotoðrafýný çekerek sosyal medyada fark edilmesini saðladý. Lahit kapaklarýnýn Hýristiyanlýk öncesine ait çok deðerli parçalar olduðunu söyleyen Çelik, “Bulunan lahit kapaklarýnýn bazý yerlerinde beyazlýklar görülüyor. Bunlar belli ki yeni müdahaleler sonucu meydana gelmiþ tahribatlar. Ya kepçe asfaltý yararken tahrip etti ya da çalýþanlarýn kazma kürekleri zarar verdi” diyor.
“ÞEHRE KARÞI BÜYÜK BÝR SUÇ”
“Böyle tarihi bir kentte bu tip bir faaliyete geçmenin çok riskli olduðunun önceden bilinmesi ve ona göre çalýþma planý yapýlmasý gerekiyordu. Ýstanbul’da klasik bir þantiye mantýðýnýn iþlememesi gerekiyor. Kentin en önemli forum meydanlarýndan birinden bahsediyoruz. Koca bir Doðu Roma’nýn baþkenti olmuþ bir yerde çalýþmalarýn böyle klasik yollarla tesadüfler içerisinde yürütülmesi þehre karþý büyük bir suç ve saygýsýzlýk. Tarihi yarýmadaya artýk daha fazla inþaat sokmamak gerekiyor.”
“ÖN ARAÞTIRMA YAPILMALIYDI”
Çelik, esas problemin bölgeye ait bu kadar verinin Arkeoloji Müzesi’nde olmasýna raðmen inþaat makineleri ile çalýþýlmasý olduðunu söylüyor: “Tarihi yarýmadada herhangi bir yüzeyi kazdýðýnýz zaman tarihi bir dokuyla karþýlaþmanýz neredeyse yüzde yüz. Bu bölgede araþtýrma yapýyorsan önce Ýstanbul Arkeoloji Müzesi’ne gidip burada önceki dönemde ne gibi çalýþmalar yapýlmýþ, hangi kaynaklara ulaþýlmýþ bunun araþtýrman gerekiyor. Bir iz bulduktan sonra bölgeye kepçe daldýrarak bir çalýþma yapýlamayacaðýnýn bilinmesi gerek. Toprak altýný tarayan birçok cihaz var. O tarama yapýlsaydý zaten asfalta yakýn olan lahitler minimum hasarla çýkarýlabilirdi. Bu gibi çalýþmalarý yapan kiþi ve kurumlarýn birinci kaygýsý kazanç hanelerine ne kadar para girdiði. O yüzden ön çalýþma kýsmýnýn atlanmasý ciddi bir problem. Yenikapý’da son zamanlarda yaþadýklarýmýz ortada. Böyle bir pratiðin hemen sonrasýnda böyle bir cehalet ve aymazlýðýn tekrar yaþanmasý ciddi bir sorun. O bölgede baþka taþýnabilir küçük buluntularýn çýkma ihtimali de çok yüksek ancak alt geçit iyileþtirme çalýþmalarý hâlâ devam ediyor.”
ÝSTANBUL ARKEOLOJÝ MÜZESÝ’NE HABER VERÝLMEDÝ
Ýstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürlüðü’nden edindiðimiz bilgilere göre, SÝT alaný kabul edilen tarihi yarýmadadaki yenileme çalýþmalarý Arkeoloji Müzesi denetiminde yapýlmadý. Çünkü yenileme projesinin koruma kurulunca onaylanýp kazý çalýþmalarýna baþlanmasýna raðmen Arkeoloji Müzesi bu konuda bilgilendirilmedi ve müzeden arkeolog talebinde bulunulmadý. Lahit kapaklarý bulunduðunda bölgede arkeolog yoktu çünkü arkeoloðun bulunmasýný talep eden bir karar da yoktu. 18 Aðustos Pazartesi günü ilgili þube müdürü müzeyi arayarak durumu anlattý ve onun üzerine bir müze uzmaný bölgeye gitti. Ýncelemeler yapýlýp rapor kurula iletildikten sonra eserler müzeye getirildi
Ýnþaat þirketlerine, eserlerin bulunuþ tarihindeki belirsizlik ve o esnada arkeolog bulunmamasý ile ilgili yönelttiðimiz sorular ise yanýtsýz kaldý.
http://arkeolojihaber.net/2014/08/26/istanbulda-tarihi-yarimadaya-bir-kepce-daha/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >