Blog
Kýrým’da Geç Ýskit Dönemi’ne Ait Steller Keþfedildi
Kýrým’da Geç Ýskit Dönemi’ne Ait Steller Keþfedildi
Sivastopol civarýnda, Roma Ýmparatorluðu döneminden kalma mezar taþlarý ve “geç Ýskit dönemi” stelleri ile eþsiz bir nekropol keþfedildi.
Rusya Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü, 2020 Eylül’ünden bu yana Sivastopol’deki Tavrida Otoyolu’nun son kýsmýnda büyük ölçekli kurtarma kazýlarý düzenliyor. Çalýþmalar; 2018 yýlýnda Ýnkerman Vadisi’ndeki dik ve yüksek bir tepenin eteklerinde gelecekte yapýlacak bir inþaat için gerçekleþtirilen saha araþtýrmasý sýrasýnda keþfedilen “Kiel-Dere 1” adlý mezarlýkta yürütülüyor.
Ýnkerman Vadisi, Roma Dönemi sýrasýnda yoðun bir nüfusa sahipti ve mevcut bölgeden yalnýzca birkaç kilometre uzaklýktaki “Sovkhoz 10”, “Reka Chernaya” ve “Ýnderman” gibi mezarlýklar da dahil olmak üzere bu yerleþimlerin izleri, bölgedeki arkeologlar tarafýndan kaydedildi.
Maalesef ki Kiel-Dere 1 nekropolü, birkaç yýldýr tüm bölgede gerçekleþtirilen yaðmalamalar nedeniyle ciddi þekilde tahrip edildi. Araþtýrmanýn baþlangýcýndan önce arkeologlar 120’den fazla yaðma çukuru olduðunu tespit etti; bunlardan bazýlarý oldukça yeniydi.
Hatta, keþif gezisinin baþýndan beri incelenen 232 mezardan yalnýzca 15’ine yaðmacýlar tarafýndan dokunulmamýþtý. Böyle bir durumda keþif gezisi; bozulmuþ mezarlarýn mezar yapýlarýný, antropolojik kalýntýlarý ve cenaze eþyalarýný olabilecek en iyi þekilde belgelemek gibi zorlu bir görevle karþý karþýya kaldý; belgelenenler, mezarlarýn orijinal görünümünün yalnýzca kýsmi bir rekreasyonunun yapýlmasýný saðlayacaktý.
Kazýlan mezarlarýn büyük bir çoðunluðu, bir ya da iki kapýsý olan yeraltý mezarlarýydý; bazýlarý taþ lahitler içeriyordu. Ayrýca, yakýlmýþ bir cesedin kalýntýlarýnýn bir amfora içine yerleþtirildiði bir mezar bulundu. Mezarlýðýn sýnýrlarý ve mekansal düzeni de tespit edildi:
Batý sýnýrýnda doðal bir kaya uzantýsý, güney sýnýrýnda tepenin güney yamacý, doðu sýnýrýnda mevcut yolun yokuþu bulunuyordu; kuzey sýnýrý ise bundan sonraki kazýlarýn devam edeceði yerde, tepenin dibindeydi. Mezarlýðýn güney kesiminde, batý-doðu yönünde uzanan oldukça bariz bir mezar sýrasý bulunuyor. Mezarlýðýn tepenin zirvesinde konumlanan orta kýsmýnda ise durum daha farklý; bu kýsýmda mezar yoðunluðu fazla ve mezarlar üst üste binmiþ durumda.
2, 3, 4 ve 6 numaralý mezarlarýn güney tarafýndaki mezar taþlarý, ait olduklarý yerde bulundu. 6 numaralý mezarda; mezar taþýnýn yakýnlarýna, dikdörtgen þeklinde taþ bir taban üzerine oturtulan ve adak olarak sunulan yiyecekleri koymaya yarayan oval bir oyuk yerleþtirilmiþti. Ýlerletilen çalýþmalarda, üzerinde çeþitli motifler olan 63 adet mezar taþý keþfedildi: antropomorfik (insani niteliklerin baþka bir varlýða atfedildiði) steller, maskeli mezar taþlarý, stel kaideleri…
Mezar taþlarý genelde soylu ve zengin insanlarýn mezarlarýna yerleþtiriliyordu. Kiel-Dere 1 nekropolisindeki mezar taþlarýnýn sayýca çokluðu, nekropolün hem Hersonisos’un bu bölümündeki hem de tüm Güneybatý Kýrým’daki özel konumunu yansýtýyor. Ayrýca diðer mezarlýklarda bu nekropoldekine benzer yalnýzca 15 adet mezar taþýnýn bulunmasý, Kiel-Dere 1’i Kýrým’daki “Geç Ýskit Dönemi”nden kalma en önemli koleksiyon haline getiriyor.
Mezarlýkta þimdiye dek -deðerli metal buluntularý da dahil olmak üzere- 1200’den fazla buluntu elde edilmiþ durumda. Seramik materyal; çömlekçi çarkýnda yapýlan testiler, tabaklar ve çanaklar gibi kýrmýzý lake kaplar da kullanýlmýþ. Tabaklardan bazýlarý damgalarla, özellikle de “planta pedis” motifi (ayak tabaný þeklinde damga) ile süslenmiþ.
Ocak 2021’e kadar, tüm nekropolün %75’ine denk gelen 6,345 metrekarelik alan incelendi. Kazýlar sýrasýnda bulunan arkeolojik materyaller, MS 2.-4. yüzyýllarda Güneybatý Kýrým’da yaþayan “barbar nüfus” üzerine yapýlacak çalýþmalar için önemli birer tarihsel bilgi kaynaðý olacak. Ayrýca bu materyaller; mezarlýðýn, MS 1.-2. yüzyýllarýn baþlarýndan itibaren MS 4. yüzyýlýn sonlarýna, “Kavimler Göçü”ne kadar kullanýlmýþ olduðunu ispatlýyor.
www.arkeofili.com
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >