Blog
Macaristan’daki Avar Savaşçı Mezarında Nadir Eserler Bulundu
Arkeologlar, Székesfehérvár yakınındaki mezarın yağmalandığına dair izler bulunduğunu, ancak yine de kılıç dâhil zengin bir mezar hediyesi seçkisi içerdiğini belirtiyor.
www.arkeofili.com
Macaristan’daki 7. yüzyıla ait bir Avar savaşçı mezarında, olağanüstü nadir demir kılıç, ok uçları ve takılar bulundu.
Demir kılıç çok paslanmış ve çok kırılgan olmasına rağmen sağlam. C: Szent István Király Múzeum
Macaristan’daki arkeologlar, nadir bir demir kılıçla birlikte takılar ve diğer eserlerin yer aldığı 1.300 yıllık bir elit savaşçı gömütünü ortaya çıkardı.
Zarif biçimde kavisli bu kılıç —esas olarak atlı savaşçıların kullandığı bir tür— oldukça paslanmış durumda; ancak antik silahın bıçağındaki ince bezemelerin izleri hâlâ seçilebiliyor ve yapımındaki ustalığı gösteriyor.
Budapeşte’nin yaklaşık 50 kilometre güneybatısında, Székesfehérvár (Fehérvár olarak da bilinir) kenti yakınlarında yer alan mezar, oradaki Szent István Király (Aziz Kral I. István) Müzesi’nin aktardığı bir açıklamaya göre yörüngedeki uydular tarafından fark edildi.
Kazılar, uydu görüntülerindeki yapı izlerini analiz ederek gömülü arkeolojik alanları tespit eden Macaristan Ulusal Müzesi ile Aziz Kral I. István Müzesi’nin “Uzaydan Mezarlıklar” programının bir parçası.
Uydu görüntülerinde ekin izlerinin görülmesi üzerine Macaristan’ın Székesfehérvár kenti yakınlarında antik mezar bulundu. C: Szent István Király Múzeum
Pannonia Avarları
Yeni bulunan mezar, bölgenin günümüzde Macaristan sınırlarındaki Karpat Havzası’nda merkezlenen ve Orta Avrupa’da geniş bir “Avar Kağanlığı”nın parçası olduğu MS 670 ila 690 yıllarına tarihleniyor.
Orta Avrupa’daki Avarlar, günümüzde “Pannonia Avarları” olarak anılıyor (Bizans İmparatorluğu bu bölgeye “Pannonia” diyordu); 2022 tarihli bir genetik çalışma, onların Orta Asya’daki yarı göçer Avarlarla akraba olabileceğini ileri sürdü. (“Dağıstan” veya “Kafkas” Avarları olarak adlandırılan tamamen alakasız bir halk, şu anda Kafkas Dağları’nda yaşıyor; etnograflar, ortak isimlerinin bir tesadüf olduğunu düşünüyor.)
Arkeologlar, mezardaki Avar savaşçısının kalıntılarının yağmacılar tarafından “tahribata uğradığını” söylüyor, ancak mezar eşyalarının çoğu hala duruyor. C: Szent István Király Múzeum
Bizans dönemi tarihçisi Menandros Protektor’a (imparatorun muhafız birliğinde görev yaptığı için bu unvanı almıştır) göre, 6. yüzyıldaki Bizanslılar, Pannonia Avarlarının 5. yüzyıldan bildikleri ve çok korktukları—ama hiç karşılaşmadıkları—Orta Asya Avarlarıyla aynı topluluk olduğunu sanıyordu.
Bununla birlikte, bilim insanları ve tarihçiler bugün Pannonia Avarlarının, muhtemelen Türk veya Moğol kökenli bir seçkin sınıf tarafından yönetilen, yarı göçer Avrasya bozkır halklarının farklı bir konfederasyonu olduğunu düşünüyor. Yazılı dilleri bulunmadığından kültürleri bugün birçok bilinmeyen barındırıyor. Ancak 2024 tarihli bir genetik çalışma, bir Pannonia Avarı mezarlığında, kadınların evlendikten sonra kocalarının köyüne gittiğini gösteren bulgular sundu.
Arkeologlar, kalıntıların ve kılıcın yanı sıra, bir broş olduğu anlaşılan bu gümüş süs eşyasını da buldular. C: Szent István Király Múzeum
Arkeologlar, Székesfehérvár yakınındaki mezarın yağmalandığına dair izler bulunduğunu, ancak yine de kılıç dâhil zengin bir mezar hediyesi seçkisi içerdiğini belirtiyor.
Silahın bıçağı ve kabzası sağlam durumda; bu da onu döneminden son derece nadir bir buluntu yapıyor. Ancak 1.300 yıl toprak altında kaldıktan sonra paslandığı ve son derece kırılgan hâle geldiği için kazı alanından özel tasarlanmış ahşap bir taşıma beşiği üzerinde kaldırılması gerekti.
Mezardaki mezar eşyaları arasında, uzun saç şeklinde örülmüş gibi görünen yaldızlı bir metal parçası da vardı. C: Szent István Király Múzeum
Arkeologlar ayrıca gümüş kemer aksamları, saça örmek için yapılmış yaldızlı metal süsler, cam boncuklardan yapılmış küpeler, uzun bir bıçak ve muhtemelen bir sadakta saklanan ok uçları buldular—ancak sadakın kendisi ile okların gövdeleri ve tüy kanatçıkları çürüyüp yok olmuştu.
Savaşçının kalıntıları da mezarda bulundu. Açıklamaya göre, kolları ve alt bedeni anatomik düzeninde yerinde olmasına karşın baş, göğüs ve karın bölgesi yağmacılar tarafından “tahrip edilmişti”.
C: Szent István Király Múzeum
Tarihçi Walter Pohl’ün “The Avars: A Steppe Empire in Central Europe, 567–822” (Cornell University Press, 2018) adlı eserinde yazdığına göre, Pannonia Avarları 6. yüzyılda Karpat Havzası’nda bir kağanlık kurdu.
C: Szent István Király Múzeum
Ancak Bizans İmparatorluğu, Franklar ve Bulgarlarla yaptıkları savaşlar, 9. yüzyılda kağanlığın çökmesine ve bölgenin, günümüz Macarlarının çoğunun ataları olan Volga–Ural kökenli farklı bir etnik grup olan Magyarlara geçmesine yol açtı.
Live Science. 30 Ekim 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >