Blog
Maðara Resimlerinde Atlarýn Özel Bir Yeri Vardý
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumMaðara Resimlerinde Atlarýn Özel Bir Yeri Vardý
On binlerce yýllýk maðara resimlerinde atlar, birçok yönden diðer tüm hayvanlardan ayrýlýyor. Peki bu insanlar için atlarý bu kadar özel yapan neydi?
Bulunan en eski maðara çizimlerinin bazýlarýnda, kudretli atlar diðer tüm hayvanlardan üstün gibi durur. Çok özenli çizilmiþ bu görkemli yaratýklarý gözden kaçýrmak oldukça zordur.
Aslýnda, Paleolitik dönem Fransa ve Ýspanya’daki maðara duvarýna çizilen her dört hayvandan en az biri bir attýr. Çoðunlukla diðerlerinden daha büyük betimlenen bu güçlü hayvan, genellikle aslanlarýn, gergedanlarýn, mamutlarýn, bizonlarýn ve ayýlarýn üstünde bulunur.
Eðer atalarýmýz atlarý ulaþým için veya ana besin kaynaðý olarak kullanýyor olsaydý bu hiç de garip karþýlanmazdý.
Ancak bu resimler, insanlar atlarý evcilleþtirmeden ve ata binmeye baþlamadan binlerce yýl önce çizilmiþti ve o dönem temel et kaynaðý atlar deðil ren geyikleriydi.
Yine de, atlarýn Paleolitik dönem Avrupa halkýna özel bir þey ifade ettiði açýk, fakat tam olarak ne olduðunu kimse kesin olarak söyleyemiyor.
Tarih öncesi sanatta uzmaný Georges Sauvet, daha fazlasýný bulma umuduyla 4.700’den fazla Paleolitik çizim, resim ve gravür örneði topladý.
Fransa ve Ýspanya’daki figüratif betimlemeler, 12.000 ila 30.000 yýllýk aralýk içinde herhangi bir tarihte bulunabiliyor.
Sauvet, yýllar geçtikçe tüm bu resimleri göz önüne aldýðýnda, “atýn üstünlüðünü” fark etmeden kendini alýkoyamadý.
Sauvet, birkaç istatistiksel analiz kullanarak, atlarýn antik Avrupa sanatýnda gözle görülür derecede özel bir þekilde resmedildiðini gösterdi. Koleksiyonundaki tüm hayvanlarýn yaklaþýk yüzde 30’u atlardý ve bu arkeolojik alanlarýn dörtte üçünden fazlasý hayvanýn en az bir görüntüsünü içeriyordu.
Tasvir edilen hayvanlarýn kabaca yarýsýný oluþturan atlar ve bizonlar birlikte kayýtlara hükmederken, atlarýn özel bir statüleri var gibi görünüyor. Atlar panellerin yüzde 44’ünde bulunuyor ve bizondan çok daha tutarlý özelliklere sahip.
Fransa’daki Toulouse-Jean Jaurès Üniversitesi’nde çalýþan Sauvet, “Gözlemlediðimiz bölgesel farklýlýklar temelde stilistik ve tematik. Cantabria bölgesindeki daha fazla sayýdaki geyik tasviri veya hatta Périgord’daki mamut tasvirlerinin çokluðu bile atýn tercih edilen konu olarak önceliðini baltalayamýyor.” diyor.
Söylenebilecek þeylerden biri atlarýn dönük olduðu yön. Çoðu hayvan sola dönükken, atlar aðýrlýklý olarak saða dönük olan tek tür. Claude Barrière bunu 1997’de fark etmiþti, ancak söyledikleri çok fazla yanký uyandýramadý. Þimdi, Sauvet, bulgularýnýn Barriere’nin þüphesini doðruladýðýný söylüyor.
Sauvet “Büyük atlar çizmek için dikkat çekici yerleri, yüksek ve görünür bölgeleri seçtiler. Sanki sembolik olarak atlarýn diðer türlerin üzerinde ‘en üstte’ olduðunu belirtmek için muhteþem konumlarýn seçimiydi.” diyor.
Fransa’nýn güneybatýsýndaki Rouffignac maðarasýnýn büyük tavanýna çizilen 2,70 metre uzunluðunda bir at, muhtemelen Paleolitik maðara sanat tarihinin en büyük atý. Altýnda bir bizon, dað keçisi, mamut ve gergedanlardan oluþan bir halka var.
Bir maðara duvarýna ya da tavanýna mükemmel oranlarda bir hayvan çizmek oldukça zordur ve Sauvet’e göre, atlarýn görüntüleri form, boyut ve durum bakýmýndan özellikle çok doðru.
Aslýnda, 2012 yýlýnda yapýlan bir araþtýrma, tarih öncesi insanlarýn atlarý çizmede modern sanatçýlardan daha iyi olduðunu gösterdi.
Kanada’daki Victoria Üniversitesi’ndeki April Nowell, arkeologlarýn daha önce atýn öne çýktýðýný fark ettiklerini söylüyor. Ancak, bu çalýþma kesinlikle bu fikre katkýda bulunurken, bunun nedeni hakkýnda gerçek çýkarýmlar yapamayacaðýmýzý söylüyor.
Sauvet, kaya sanatýnýn efsanevi hikayelerle baðlantýlý olduðunu ve bu nedenle atlarýn bir tür efsanevi statüsü olabileceðini savunuyor. Nowell, bunun çok ileri gittiðini söylüyor.
Science Alert. 23 Kasým 2019.
Makale: Sauvet, G. (2019). The hierarchy of animals in the Paleolithic iconography. Journal of Archaeological Science: Reports, 28, 102025.
https://arkeofili.com/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >