Blog
Mardin’de Şika Rika Höyüğü Kazıları Neolitikleşmeye Işık Tutan Bulgular
Çapı 4–5 metre arasında değişen küçük ölçekli yuvarlak yapılar, yarı gömülü olarak inşa edilmiş durumda.
www.arkeolojikhaber.com
Mardin'in Akıncı Mahallesi yakınlarındaki Şika Rika Höyüğü’nde yürütülen kazılarda, Epipaleolitik Dönem’den Neolitik Çağ’a geçişi belgeleyen buluntular gün yüzüne çıkarılıyor. Boncuklar, yontma taş aletler, öğütme taşları ve hayvan kemikleri, bölgenin kültürel çeşitliliğini ortaya koyuyor. Roma döneminde taş ocağı olarak da kullanılan alanda açığa çıkarılan yuvarlak planlı yapılar, Neolitikleşme sürecine dair yeni veriler sağlıyor.
Epipaleolitik’ten Neolitik Çağ’a Uzanan İzler
Mardin’in Artuklu ilçesine bağlı Akıncı Mahallesi kırsalında tespit edilen Şika Rika Höyüğü, geçen yıl Mardin Müze Müdürlüğü başkanlığında kurtarma kazılarına açıldı. Doç. Dr. Ergül Kodaş’ın bilimsel danışmanlığında yürütülen kazılara antropologlar, arkeologlar ve genç araştırmacılar eşlik ediyor. İlk bulgular, bölgede Epipaleolitik Dönem’den Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a uzanan kesintisiz bir yerleşim düzenine işaret ediyor.
Kireçtaşı ana kaya üzerinde farklı boyutlarda yaklaşık 20 yerleşim yeri saptandı. Alanın ayrıca Roma Dönemi’nde taş ocağı olarak da kullanıldığı belirlendi. Bu çok katmanlı yapı, bölgenin uzun tarihsel serüvenine ışık tutuyor.
Kaçak Kazılar ve Tahribata Karşı Kurtarma Çalışmaları
Doç. Dr. Kodaş, höyüğün geçtiğimiz yıllarda yapılan yüzey araştırmalarında tespit edildiğini, ancak kaçak kazılar ve erozyonun ciddi zarar verdiğini belirtiyor. Bu nedenle Mardin Valiliği’nin desteğiyle hızlı şekilde kurtarma kazılarına başlandığını aktarıyor. Höyük, Mardin şehir merkezine 30 kilometre, Dara Antik Kenti’ne ise yalnızca 5 kilometre mesafede bulunuyor.
Kazı ekibi özellikle höyüğün merkezinde ve kuzey bölümünde kaçak kazıların yoğun olduğu alanlara odaklandı. Burada açığa çıkarılan mimari ve buluntular, yerleşimin kronolojisi ve mekânsal düzeni hakkında yeni veriler sunuyor.
Yuvarlak Planlı Yapılar ve Çeşitli Buluntular
Kazılarda açığa çıkarılan mimari, bölgedeki çağdaş yerleşimlerden farklı özellikler taşıyor. Çapı 4–5 metre arasında değişen küçük ölçekli yuvarlak yapılar, yarı gömülü olarak inşa edilmiş durumda. Merkezde büyük boyutlu bir kamu binası olarak yorumlanan yapı, etrafında küçük evlerle çevrili. Bu düzen, Neolitik toplulukların sosyal örgütlenmesine dair önemli ipuçları sunuyor.
Buluntular arasında çok sayıda yontma taş alet, öğütme taşları, havan elleri, boncuklar ve çeşitli hayvan kemikleri yer alıyor. Kemirgen, tilki, köpek, domuz ve kuşlara ait kalıntılar, dönemin beslenme alışkanlıklarını ortaya koyarken, az sayıda insan iskeleti de yerleşimin demografik yapısına dair veri sağlıyor.
Neolitikleşme Sürecine Işık Tutan Bir Merkez
Doç. Dr. Kodaş, Şika Rika Höyüğü’nün özellikle Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ ve öncesine tarihlenen verileriyle ayrı bir öneme sahip olduğunu vurguluyor. “Bölgedeki Neolitik yerleşim çeşitliliğini biliyoruz. Ancak Neolitik Dönem’in kökeni sayılabilecek Geç Epipaleolitik veriler çok sınırlı. Şika Rika 5 numaralı yerleşim, bu boşluğu dolduracak nitelikte” diyor.
Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürü Ayhan Gök ise höyüğün Dara Antik Kenti’ne yakınlığı nedeniyle turizm açısından da değerli olduğunu belirtiyor. Göbeklitepe, Karahantepe ve Boncuklu Tarla ile çağdaş olabileceğini vurgulayan Gök, “Ziyaretçiler burada hem Roma Dönemi’nin izlerini hem de on binlerce yıl öncesine ait Neolitik bulguları bir arada deneyimleyecek” ifadelerini kullanıyor.
Halil İbrahim Sincar
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >