Diş plaklarında korunmuş süt proteinleri, antik Moğolların inek, sığır ve koyun sütü içtiğini gösteriyor.

Günümüzde Moğolistan olan bölgede yaşayan antik insanlar, ineklerden, sığırlardan ve koyunlardan süt içiyordu. Yetişkinlerin laktozu sindirememesine rağmen. Bu bulgular, antik diş plaklarından elde edildi.

Modern Moğollar, inekler, sığırlar ve develer de dahil olmak üzere yedi farklı hayvan türünü sağıyorlar. Ancak, sütçülük geleneğinin geçmişe ne kadar uzandığını, bilinen arkeolojik kanıtlardan arındırmak zordur. Göçebe yaşam tarzları, çöp yığınlarındaki süt yağlarını barındıran eski çömleklerin olmadığı anlamına geliyor.

Bu yüzden moleküler antropolog Christina Warinner ve arkadaşları, Deer Stone kültürüne ait 22 mezar höyüğündeki iskeletlere incelediler. Bu kültür, MÖ 1300 civarında Moğolistan’ın doğu bozkırlarında yaşayan halka aitti.

Warinner, 16 Şubat’ta Amerikan Bilim Gelişimi Derneği’nin yıllık toplantısında yaptığı açıklamada, “İskeletlerin dişlerindeki sertleşmiş diş plağı veya tartar, süt proteinlerinin izlerini içeriyordu.” diyor.

Bu proteinler, antik halkın ineklerin, sığırların, keçilerin ve koyunların sütünü içtiğini, ancak günümüzde modern Moğolların sütünü sağdığı deve veya ren geyiğinden süt içmediklerini gösterdi.

Antik Moğolların DNA’sı, yetişkinlerin laktozu sindiremediklerini de ortaya koydu. Bunun yerine, Deer Stone insanları, modern Moğollar gibi, laktozu parçalamak için bağırsak mikrobiyomu olarak bilinen bağırsak içindeki bakterilere güvenmiş olabilirler.

Warinner’ın ekibi ilk olarak, MÖ 3.000 yılına ait Avrupa Bronz Çağı iskeletlerinin diş tartarında süt proteinleri tespit etti. Sertleşmiş diş plağı, bir kişinin yaşamında süt içmekten, polen solumaya ve hatta tozlu sanatsal bir ortamda çalışmaya kadar her türlü olaya ilişkin küçük kanıtları koruyabiliyor.

Science News. Carolyn Gramling. 17 Şubat 2019.