Blog
Tazmanya’daki Ýlk Ýnsanlar Muhteþem Kuzey Iþýklarýný Gördüler
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumTazmanya’daki Ýlk Ýnsanlar Muhteþem Kuzey Iþýklarýný Gördüler
41.000 yýl önce Avustralya, Laschamp jeomanyetik sapmasýný yaþadý ve Tazmanya Aborijinleri bunu görmüþ olabilir.
Tazmanya Gölü’nden sondaj çalýþmasý ile çýkarýlan 270.000 yýllýk bir karot, yeryüzü manyetik alanýnýn deðiþtiði küresel bir etkinliðin ilk Avustralya kaydýný ortaya çýkarýyor. Ayrýca karot sayesinde Avustralya arkeolojisi ve paleobilimler için yeni paleomanyetik araçlar geliþtirilmesi adýna bir þans doðuyor.
Melbourne Üniversitesi’nden Dr. Agathe Lisé-Provonost’a göre bu çalýþma, 1980’lerdeki öncü çalýþmalardan bu yana Avustralya’daki bu tür çalýþmalarýn ilki olarak karþýmýza çýkýyor. “Daha önce Kuzeydoðu Avustralya’da sadece iki göl, yeryüzü manyetik alanýnýn hem geçmiþ istikametlerinin hem de geçmiþ yoðunluðun ayný karotlardan elde edildiði bu tarz bir full vektör kayýt saðladý.”
Quaternary Geochronology dergisinde yayýmlanan Tazmanya’daki Selina Gölü’nden 270.000 yýllýk bir çökeltinin Kronostratigrafi kaydýna göre 5.5 metre uzunluðundaki Selina Gölü karotundan belirlenen radyometrik, jeomanyetik ve iklimsel yaþlandýrma birleþtirildiðinde, 41.000 yýl önce yeryüzü manyetik alaný ters döndüðü ve kuzeyin güney, güneyin ise kuzey olduðu birkaç bin yýlda Tazmanya’daki insanlar muhteþem kuzey ýþýklarýný görmüþ olmalýlar.
“Jeomanyetik sapma boyunca, yeryüzü manyetik alanýnýn gücü neredeyse yok oldu.” diyor Dr. Lisé-Provonost. “Bu durum gezegenimizi sýkýþtýran kozmik ve güneþ parçacýklarýnda büyük bir artýþa sebep oldu, çünkü manyetik alanýmýz normalde bir kalkan gibi bizi korur. Bir sonraki manyetik sapmanýn ne zaman olacaðýný bilmiyoruz ancak bugün olsaydý; uydular iþe yaramaz, akýllý telefonlarýmýzýn navigasyon uygulamalarý çalýþmaz olur, elektrik daðýtým sistemlerinde ciddi bozulmalar meydana gelirdi.”
Bu keþfin araþtýrma yolculuðu, 2014’te Michael-Shawn Fletcher liderliðinde bir takýmýn, çökeltiyi delmek için iki þiþme botta eðreti yüzen bir platformun kullanýldýðý yer olan küçük bir göle seyahat etmesiyle baþladý.
Bölgenin iklim, vejetasyon ve paleomanyetik kaydýný içeren karot sayesinde, araþtýrma grubu, Tazmanya Aborjinlerinin 43.000 yýl önce vardýðý ve binlerce yýl yaþadýðý dönemlerde meydana gelen ekosistem deðiþimlerinin ilk kesin tarihine baktýlar. Ayrýca Avrupalýlarýn 200 yýl önce karaya vardýðý dönemde meydana gelen ani deðiþimlere dair izler de buldular.
“Manyetik parçacýklar taþlardan aþýnýr, rüzgâr ve su yoluyla bir göle doðru gider ve gölün dibine yerleþir.” diyerek devam ediyor Dr. Lisé-Provonost. “Manyetik parçacýklar, yeryüzü manyetik alanýyla hizalanan küçük pusula iðnesi gibidirler. Bu parçacýklar birikip gömüldüðünde, yeryüzü manyetik alanýn tarihine dair bir iz býrakmak için orada kalýr. Ne kadar derine inersek, zamanda o kadar geriye gideriz.”
Araþtýrmanýn, Avustralya göllerinin yaný sýra lav akýntýlarý, maðara çöküntüleri ve yanmýþ arkeolojik yapýlar gibi diðer jeolojik materyaller kullanýlarak geçmiþ jeomanyetik alanlarýn hareketlerine yönelik daha fazla araþtýrmaya yol açmasý umuluyor. Yeni paleomanyetik tarihleme araçlarý yapmak, yeryüzü manyetik alanýnýn modellerini geliþtirmek ve bir gün belki de gelecek jeomanyetik gezintiyi tahmin edebilmek için bir baþlangýç olmasý ümit ediliyor.
Araþtýrma grubu, Darwin Krateri’ndeki 816.000 yýllýk meteor taþý darbesinin çökeltilerini analiz ederek Tazmanya’nýn iklimsel tarihini iyileþtirmek için zamanda daha da geri gitmeye hazýrlanýyor.
www.arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >