Blog
Tikal’de Bulunan Garip Sunağı Mayalar Yapmamış
Sunağın muhtemelen bir Maya sanatçısı tarafından değil, günümüz Meksiko’nun dışındaki antik megapol Teotihuacan’dan gelen bir zanaatkâr tarafından boyandığı düşünülüyor.
Zeynep Şoray - www.arkeofili.com
Tikal’de ortaya çıkarılan bir sunakta bir çocuk ve bir yetişkinin kalıntıları bulundu, fakat bu yapı Mayalar tarafından inşa edilmemişti. Bunun yerine, Teotihuacan’dan gelen yabancıların inşa ettiği anlaşılıyor.
Maya kenti Tikal’de bulunan yüzyıllar öncesine ait bir sunağın bu sanatsal çizimi. Büyük ihtimalle Teotihuacan’dan bir sanatçı tarafından boyanmış. C: Heather Hurst
Guatemala’daki arkeologlar, Maya şehri Tikal’de bir çocuk ve bir yetişkine ait kalıntıları barındıran bir sunak keşfetti. Bu bulgu, araştırmacıların Tikal’in komşularından biriyle olan ilişkisini daha iyi anlamasına yardımcı olabilir.
Sunağın muhtemelen bir Maya sanatçısı tarafından değil, günümüz Meksiko’nun dışındaki antik megapol Teotihuacan’dan gelen bir zanaatkâr tarafından boyandığı düşünülüyor. Araştırmacıların Antiquity dergisinde bildirdiğine göre bu sunak, iki şehir arasındaki çatışma döneminde Teotihuacan’ın Tikal’de aktif bir varlık gösterdiğine işaret ediyor.
“Bu dönemin Tikal’de olağanüstü bir çalkantı dönemi olduğu giderek daha açık hale geliyor” diyor çalışmanın ortak yazarı, Brown Üniversitesi’nden Maya uygarlığı uzmanı Stephen Houston. “Bu sunak, Teotihuacanlı zengin liderlerin Tikal’e geldiğini ve kendi şehirlerinde bulunan ritüel yapılarının kopyalarını burada yarattıklarını doğruluyor. Bu da Teotihuacan’ın burada derin bir iz bıraktığını gösteriyor.”
Araştırmacılar, MS 5. yüzyıla tarihlenen sunağı, 2019 yılında başlayan bir dizi kazı sonucunda ortaya çıkardı. Sunağın, Teotihuacan tarzı bir evin içinde bulunması, bu dönemde Teotihuacan elitlerinin Tikal’de kalıcı bir varlık sürdürdüğünü düşündürüyor.
Gömülü sunak MS 300’lerin sonlarında inşa edilmişti. C: Edwin Román Ramírez
Sunağın dört süsleme panelinin her biri, burun halkası ve başlık takmış bir figürü tasvir ediyor. Bu figürler, o dönemde Orta Meksika’da bilinen “Fırtına Tanrısı”na benziyor. Kırmızı, turuncu, sarı ve siyah tonlarla resmedilen bu figürler, Teotihuacan duvar resimlerinde görülen tekniklerle oldukça örtüşüyor.
Arkeologlar sunağın içinde birden fazla insan kalıntısı da buldu. Bunlar arasında, oturur pozisyonda gömülmüş bir çocuk ve yeşil obsidyen bir mızrak ucu eşliğinde gömülmüş bir yetişkin vardı — her iki uygulama da Teotihuacan’a özgü gelenekler arasında yer alıyor.
Sunak ve çevresindeki alan, MS 550 ile 645 yılları arasında, yani Teotihuacan’ın çöküş dönemi civarında kasıtlı olarak gömülmüş ve doğal bir tepe gibi görünmesi sağlanmıştı. Bu durum, Tikal’in Teotihuacan’la olan ilişkisinin doğasına dair ipuçları veriyor olabilir, diyor çalışmanın diğer yazarı arkeolog ve antropolog Andrew Scherer.
“Mayalar genellikle binaları gömüp üstüne yenilerini inşa ederdi” diyor Scherer. “Ama burada, sunağı ve çevresindeki yapıları gömmüşler ve öylece bırakmışlar — oysa burası yüzyıllar sonra bile çok değerli bir bölge olmalıydı. Burasını adeta bir anıt gibi ya da nükleer bir bölge gibi görmüşler. Bu durum, Teotihuacan hakkında duydukları karmaşık duyguları yansıtıyor olabilir.”
Live Science. 10 Nisan 2025.
Makale: Román Ramírez, E., Paiz Aragón, L., Bass, A., Garrison, T. G., Houston, S., Hurst, H., … Piedrasanta Castellanos, R. E. (2025).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >