Blog
Tokat’taki Antik Kentte Mýsýr Mührü Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumTokat’taki Antik Kentte Mýsýr Mührü Bulundu
Tokat ilinde yer alan Komana Pontika Antik Kenti’nde, üzerinde Eski Mýsýr kralý III. Thutmosis’in isminin yazdýðý mühür bulundu.
Orta Doðu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Yerleþim Arkeolojisi Ana Bilim Dalý’ndan kazý baþkaný Prof. Dr. Burcu Erciyas, Karadeniz Bölgesi’nin iç kesimlerinde, Yeþilýrmak yayý üzerinde, bugünkü Tokat sýnýrlarý içinde kalan Komana Antik Kenti’ndeki buluntularýn, Komana’nýn kilit pozisyonunun anlaþýlmasýna ýþýk tutuðunu söylüyor.
Bilimsel çalýþmalarýn temel amaçlarýndan birinin, Komana’nýn Helenistik dönemde uluslararasý önemini ortaya koymak olduðuna belirten Erciyas, 2020 yýlýndaki buluntulardan belki de en ilgincinin, bir Antik Mýsýr mührü olduðunu söylüyor.
“Üzeri hiyeroglif yazýlý ve bir böcek biçimindeki skarabe, yani bir muska veya mühür, Komana’nýn uluslararasý iliþkileri ile ilgili çok önemli bir buluntu olarak kayýtlara geçti. Diðer envanterlik buluntularla Tokat Müzesi’ne teslim edildi.”
Söz konusu skarabe üzerinde, milattan önce 1479-1429 yýllarý arasýnda Mýsýr’ýn 18. Hanedanlýðý’nda hükümdarlýk yapmýþ III. Thutmosis’in isminin yazdýðý anlaþýldý.
III. Thutmosis, saltanat naibiyken firavun olan Hatþepsut’un gölgesinden kurtulduðunda ün kazanmakta hiç vakit kaybetmemiþti. Mýsýr’ý içe dönük bir krallýktan; þanlý, muzaffer bir ulusa çevirdi. Gelecek tarihçilerin “Mýsýr’ýn Napolyon’u” olarak adlandýracaklarý büyük bir askeri stratejist olarak nam saldý.
Yaðmalar, vergiler ve haraçlar da dâhil seferlerden kazanýlanlar Mýsýr’ýn hazinesini doldurup taþýrdý, Thutmosis’i ise o dönemin en zengin insaný yaptý. Ele geçirdiði topraklardan yalnýzca para deðil insan sermayesi de kazandý. Maðlup ettiði hükümdarlarýn oðullarýný Mýsýr’a getirip burada eðitim aldýrdý. Mýsýr geleneðine alýþan bu gençler yurtlarýna Mýsýr taraftarý olarak dönüyordu.
Erciyas’ýn belirttiðine göre, yapýlan incelemeler sonucunda, hükümdara ait skarabelerin kullanýmýnýn milattan önce 4-3. yüzyýla kadar devam ettiði, hatta Anadolu coðrafyasýnda da daha önce yapýlmýþ arkeolojik kazýlarda karþýlaþýldýðý görüldü.
Komana Pontika Antik Kenti
Kaynaklara göre, Mitridat Krallýðý’nýn yönetiminde önemli bir kültür merkezi olan ve Roma Ýmparatorluðu döneminde de özerkliðini koruyan Komana Pontika, Anadolu tanrýsý Ma’ya adanmýþ kutsal bir alandý. Ayný zamanda ticaret merkezi olan bölge, o dönemde düzenlenen festivaller, zengin pazar yeri ve kenti çevreleyen verimli arazisiyle Anadolu’nun tüm bölgelerinden ziyaretçi çekiyordu.
Tokat sýnýrlarý içerisinde, Hellenistik Dönem’de faaliyet gösteren iki tane tapýnak devleti bulunmaktaydý. Bunlardan daha büyük olaný Komana, Ana Tanrýça Ma’ya ithafen yapýlmýþ, Kapadokya tipi bir mabetti. (Wilson 1960, 228) (Strabo 12.3.34) Komana Tapýnak Devleti ayný zamanda polis statüsünde bulunmakta ve yýl boyunca çevreden gelen ziyaretçiler tarafýndan bir ticaret merkezi olarak da kullanýlmaktaydi.
Pontus Krallýðý çöktükten ve VI. Mitradates kaçtýktan sonra Komana Tapýnak Devleti bir prenslik haline gelmiþ ve Pompey tarafýndan MÖ 1. yüzyýlýn ortalarýnda Archelaus’a devredilmiþti. (App.Mithr. 115; Wilson 1960, 228) Archelaus’u MÖ 47 yýlýnda Caesar tarafýndan görevden alýndýktan sonra oðlu izlemiþti. Kapadokya kökenli Bitinyalý Lykomedes Archelaus’un oðlundan prensliði devralmýþ (Bell.Alex. 66.3), Augustus tarafýndan göreve getirilen Medeius, Cleon, Dyteutus sýrayla Komana’da görev yapmýþtý. (Cass.Dio 51.2.3; Strabo 12.558; 12.574) Dyteutus’un ölümü ile Komana Pontus Galaticus Bölgesi‘ne dahil edildi. Bu zamana kadar rahipler önemli ölçüde güçlerini yitirmiþ ancak tapýnak iþlevine devam etmiþti. Maurice Tiberius döneminde (MS 582-602) kent imparatorluk alanýna katýlmýþtýr. Bölge Pontus Krallarý Dönemi ve Ýmparator Maurice idaresini kapsayan dönem arasýnda, bir süre de ager publicus statüsünde bulunmuþtur. (RGS Supp.Pap. 1893, 736)
www.arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >