Blog
Urartu’nun Tarım Mirası: Kevenli Kalesi’nde Çivi Yazılı Küpler
Van’ın İpekyolu ilçesinde, Erek Dağı eteklerinde konumlanan Kevenli Kalesi’nde geçen yıl başlatılan kazı çalışmaları bu yıl da devam etti.
www.arkeolojikhaber.com
Van’ın İpekyolu ilçesinde, Erek Dağı eteklerinde yer alan Kevenli Kalesi’nde yapılan arkeolojik kazılarda, Urartu dönemine ait 76 pithos (küp) gün yüzüne çıkarıldı. Çivi yazılarıyla ölçeklendirilen bu küpler, tahıl, yağ ve içeceklerin depolanmasında kullanılmış. Çalışmalar sırasında ayrıca künk parçaları, fresko izleri ve Urartu seramikleri tespit edildi. Bu buluntular, Kevenli Kalesi’nin Van Ovası’ndaki en büyük depo merkezlerinden biri olduğu ortaya çıkarıldı.
Urartu Depo Merkezi: Kevenli Kalesi
Van’ın İpekyolu ilçesinde, Erek Dağı eteklerinde konumlanan Kevenli Kalesi’nde geçen yıl başlatılan kazı çalışmaları bu yıl da devam etti. Van Müzesi başkanlığında ve Iğdır Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rıfat Kuvanç’ın bilimsel danışmanlığında yürütülen kazılara arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratörlerden oluşan uzman bir ekip katıldı.
Çalışmalar kale kalıntısının güney kısmında yoğunlaştırıldı. Burada, Urartu döneminde tahıl ve içeceklerin depolandığı anlaşılan bir alanda çivi yazılı, ölçeklendirilmiş ve simetrik dizilmiş 76 pithos bulundu. Bu sayı, Kevenli Kalesi’nin küçük ölçekli olmasına rağmen oldukça geniş bir depolama kapasitesine sahip olduğunu ortaya koyuyor. Doç. Dr. Kuvanç, bu özelliğiyle kalenin Van için bugüne kadar keşfedilen en büyük depo merkezi olarak değerlendirilebileceğini ifade etti.
Arkeobotanik Bulgular ve Çivi Yazıları
Kazılar sırasında yalnızca pithoslar değil, içlerinde kalan kalıntılar da incelendi. Açılan bir pithosta sınırlı sayıda tohum tanelerine rastlandı. Araştırma ekibi, antik DNA çalışmalarıyla bu buluntuların Urartu tarım sistemine dair daha ayrıntılı veriler sağlayabileceğini öngörüyor. Önümüzdeki süreçte diğer pithosların da açılmasıyla daha kapsamlı arkeobotanik sonuçlar elde edilmesi bekleniyor.
Bulunan pithosların üzerindeki çivi yazıları özellikle dikkat çekici. Bu işaret grupları, depolanan ürünlerin hacimleri hakkında bilgi veriyor. Böylece Urartu döneminde tarımsal üretim ve depolamanın nasıl kayıt altına alındığı konusunda da önemli ipuçları sağlanmış oluyor.
Künk Sistemi ve Renkli Duvar Resimleri
Kevenli Kalesi’nde ortaya çıkarılan bir diğer buluntu, pişmiş topraktan yapılmış künk (su iletim borusu) parçaları oldu. Ağzı kırılmış halde bulunan künk, kaleye sıvı iletimini sağlamak amacıyla kullanılmış olabilir. Ancak hattın devamı ve işlevi hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor. Bu buluntular, Urartu mühendisliğinin gelişmiş su sistemleri kurmadaki becerisini hatırlatıyor.
Kazılarda ayrıca kerpiç blokların içinde siyah ve kırmızı renkli duvar resimleriyle karşılaşıldı. Bu bulgu, Kevenli Kalesi’nin yalnızca askeri ve ekonomik bir merkez değil, aynı zamanda estetik unsurlarla süslenmiş bir mekân olduğunu ortaya koyuyor. Daha sağlam freskoların ilerleyen kazılarda gün yüzüne çıkarılması bekleniyor.
Urartu Seramikleri ve Sanat İzleri
Kevenli Kalesi’nde ayrıca Urartulara özgü kırmızı renkli seramik parçaları bulundu. Bunlardan birinde işlenmiş aslan figürü tespit edildi. Bu tür buluntular, Urartu sanatının sembolik ve estetik boyutunu gözler önüne seriyor. Hayvan figürleri, Urartu inanç sisteminde gücün ve koruyuculuğun önemli bir simgesi olarak kabul ediliyor.
Elde edilen bütün veriler, Kevenli Kalesi’nin küçük ölçeğine rağmen askeri, ekonomik, dini ve sanatsal işlevleri bir arada barındırdığını ortaya koyuyor. Kazıların ilerleyen yıllarda yeni verilerle Urartu dünyasının kırsal ve tarımsal organizasyonu hakkında daha ayrıntılı bilgiler sunması bekleniyor.
AA Mesut Varo
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >