Blog
Yelp ve Twitter’ýn Antik Roma Versiyonu: Müstehcen Duvar Yazýlarý
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumYelp ve Twitter’ýn Antik Roma Versiyonu: Müstehcen Duvar Yazýlarý
MÖ 79’da volkanik bir patlamayla yok olan ve yaklaþýk 2000 yýldýr ayný þekilde korunmuþ olan Antik Roma kenti Pompeii, sanatý, mimarisi ve hatta duvar yazýlarý ile ünlü. Ancak bahsedilen müstehcen duvar yazýlarý ile ilgili yeni bir araþtýrma, Pompeililerin herkesin yaptýðý bir þeyle oldukça ilgilendiðini ortaya çýkartýyor: kaka.
Tuvalete giden koridorda tuvalet ihtiyacýný gideren bir adamý koruyan Isis betimli fresk, ‘cacator cave malum’ – ‘dýþkýlayan kiþi, kem gözlere dikkat! sözleri. Napoli Arkeoloji Müzesi. F: Flickr kullanýcýsý Carole Raddato
Washington Üniversitesi klasik profesörü Sarah Levin-Richardson, ‘Antik Müstehcenlikler’ adlý yeni bir kitabýnda, “Pompeii Duvar Yazýlarýnda Bedensel Atýklar ve Sýnýrlar” konusunu ele alýyor. Þehir sakinlerinin her gün yarým metrik ton dýþký ürettiðine dikkat çeken Levin-Richardson, kaka yapmanýn hamamlarda sýklýkla umumi bir faaliyet olmasýndan dolayý ortalama bir Julius’un düzenli olarak epeyce bir dýþkýya maruz kaldýðýný aktarýyor.
Pompeii duvarlarýndaki müstehcen duvar yazýlarýnýn neredeyse iki düzinesi insan dýþkýsýna atýfta bulunuyor ve bunlardan sadece bir tanesi yalnýzca idrardan bahsediyor. Çoðunluðunda, amiyane tabiriyle ‘kaka yapmak’ olarak tercüme edilebilen Latince cacare kelimesi kullanýlmýþ ve sadece birinde eþ anlamlýsý merda sözcüðü bulunuyor. Ýlginçtir ki, bu duvar yazýlarýnýn neredeyse tamamý dükkanlarýn ve tavernalarýn ön odalarý gibi çok kamusal mekanlarda bulunuyor. Tuvaletlerin kendisinde ise çok az sayýda bu þekilde duvar yazýsý bulunuyor.
Grafitiler ayný zamanda Antik Roman esprilerine, þikayetlerine ve korkularýna da ýþýk tutuyor. Örneðin duvar yazýlarýnda birinde þöyle yazýyor: “Yataða iþedik, itiraf ediyoruz, günah iþledik hancý. Ama neden diye sorarsanýz odada lazýmlýk yok”. Açýkçasý, Yelp’in çok öncesinde Romalýlar da fakir otel koþullarýnda yaþadýklarý rahatsýzlýklarýný bir þekilde ifade etmek zorundaydýlar!
Pompeii’de antik fast-food restoraný olarak da adlandýrabileceðimiz thermopolium’un duvarýndan politik içerikli duvar yazýsý. F: wikimedia commons kullanýcýsý Plaàtarte.
Ve bazý duvar yazýlarýnda ise ‘dýþkýlayan kiþi, talihsizliklerden sakýn!’ anlamýnda cacator cave malum sözcükleri kullanýlmýþ. Bir örnekte, bu uyarý amfi tiyatroya yakýn bir duvarda, yaklaþýk bir metre yüksekliðindeki harflerle yazýlýdýr. Yerel ev sahipleri, gürültücü ve kavgacý spor tutkunlarýnýn bahçelerinde kaka yapmalarýný durdurmaya mý çalýþýyorlardý?
Levin-Richardson, bu bariz anlamlarýn ötesinde, Romalý zihninin ussal çerçevesine ulaþmak istiyor. Örneðin, bu duvar yazýlarýnýn bir kýsmýnýn muhtemelen erkeklere karþý bir küçümseme olarak tasarlandýðýný çünkü “dýþkýlayan bir bedene dikkat çekmek o bedenin cinsel birleþmeye müsait olduðunu ve potansiyel olarak eksik eril bütünlüðe ve eksik öz iradeye sahip olduðunu kabul etmektir” diye yazýyor.
Ayrýca, siyasetle ilgili görüþleri ifade etmek için de kullanýlan müstehcen duvar yazýsý örnekleri bulunuyor. Pompeii’deki Stabian Hamamlarýnýn duvarlarýna bir cümle þöyle der: Roma cum Fructo Roma cacatris -Ürünü olan Roma, dýþkýlayan Romadýr- Levin-Richardson, bunu Roma’nýn emperyalist politikalarýndan hoþlanmayan birisinin önerisi olarak okur. Biz artýk bu tarz görüþlerimizi ifade etmek için Twitter’a sahibiz, ancak Romalýlar ise duvar yazýlarýna sahipti.
Bir Antik Roma kentinden umumi tuvalet.
Kendi heybetli yollarýyla yerel bir siyasetçiye desteðini sergileyen belli bir Lesbianus’u hedef alan birkaç yorum da var. Levin-Richardson, daha sonra birisinin Lesbianus’un siyasi konuþmasýný etkili biçimde kýnadýðýný iddia eden bir duvar yazýsý karaladýðýný belirtiyor ve ekliyor: “Bir adayýn erdemlerini öven kiþinin bunu yaparken dýþkýladýðýný hayal etmeye zorlanmýþ bir haldeyken bunu nasýl ciddiye alabilirsin?”
Levin-Richardson, Pompeii’nin siyasi duvar yazýlarýnýn “Bedensel atýklarýn, fiziksel, sosyal ve bedensel sýnýrlarýn bütünlüðüne meydan okumasý üzerine odaklandýðýný” savunuyor. Bu sözler ve çizimler, Pompeii’nin sokaklardaki dýþkýlarýn da dahil olduðu kentsel yapýsýný ortaya çýkartýyor ki bu dýþkýlar Levin-Richardson’a göre “kamu ve özel arasýndaki ayrýmlarý çökertmekle tehdit eder nitelikte”. Ve ona göre belki de en önemlisi, müstehcen duvar yazýlarýnýn “siyasi konuþmalarý kirletmek ve emperyalist politikayla ilgili yorumlara hizmet etmek” için kullanýlýyor olmasý.
Levin-Richardson, “Bu 2000 yýllýk duvar yazýlarý, eski Pompeililerin günümüzdekiler ile ayný problemlerle yüzleþtiðini gösteriyor” diyor. “Pompeii’nin tiyatrosunda gladyatör maçlarýný görmeye gelen taraftarlar için halk tuvaletleri yeterli deðildi, bu yüzden izleyiciler iþlerini komþu evlerin arka taraflarýnda görüyorlardý. Ve bu duvar yazýlarý, adaylarýn vücutlarý, egzersiz ve saðlýk rutinleri, cinsiyet ve mimiklerinin sürekli bir tahkik altýnda olduðu günümüz siyasi ortamýyla da oldukça benzer” diye ekliyor.
Ovid’in ‘Dönüþümler’inde yazdýðý gibi: omnia mutantur nihil interit: her þey deðiþir, hiçbir þey kaybolmaz. Ve aslýnda Grafiti de günümüzde 2.000 yýl öncesinden çok farklý deðil.
Forbes. 4Ekim 2017.
Kaynak: http://arkeofili.com/yelp-twitterin-antik-roma-versiyonu-mustehcen-duvar-yazilari/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >