Blog
Yeni Açılan Büyük Mısır Müzesi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Müzenin açılış tarihi on yılı aşkın süre önce planlanmış, ardından 2018’e ve sonrasına ertelenmiş, kademeli açılış da takvimi uzatmıştı. Şimdi ise nihayet Kasım ayında tamamen ziyarete açıldı.
www.arkeofili.com
Büyük Mısır Müzesi ziyarete açıldı; piramit manzaralarından Tutankamon’un eserlerine kadar neler bekleyebileceğinize birlikte bakalım.
Turistler, Büyük Mısır Müzesi’ndeki Firavun II. Ramses heykelinin altında duruyor.
Kahire’deki Büyük Mısır Müzesi (Grand Egyptian Museum), yılın en büyük kültürel açılışlarından biri olarak duyuruluyor. Gize Piramitleri’nin yakınında yer alan bu kültürel yapı, tek bir uygarlığa adanmış dünyanın en büyük kurumu ve yaklaşık 120 dönümlük alanda 70.000 ila 100.000 arasında sergiliyor. Söz konusu müze, Fransa’daki Louvre Müzesi’nin yaklaşık iki katı büyüklüğünde.
Müzenin açılış tarihi on yılı aşkın süre önce planlanmış, ardından 2018’e ve sonrasına ertelenmiş, kademeli açılış da takvimi uzatmıştı. Şimdi ise nihayet Kasım ayında tamamen ziyarete açıldı.
Gecikmelere ne sebep oldu?
Aslında gecikmelere dair pek çok şey GEM’in (Grand Egyptian Museum) kontrolü dışındaydı. Müze planları ilk olarak 1992’de açıklandı; temel taşı bir on yıl sonra, dönemin Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek tarafından atıldı. 2011’deki Arap Baharı onu görevden indirdi ve birkaç yıl sonra bir askeri darbe hükümeti yeniden değiştirdi. Sonrasında turizm gelirlerindeki düşüş, hükümetin inşaatı finanse etmek için yaklaşık 1 milyar ABD doları (740 milyon sterlin) tutarında kredi arayışına girmesi anlamına geldi. Covid-19 pandemisi ve komşu ülkelerdeki süregiden savaşlar daha fazla gecikmeye yol açtı.
Bu mega proje toplamda yaklaşık 1,2 milyar dolara mal oldu. Yatırımın büyük kısmı Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı’ndan alınan kredilerle finanse edildi.
Bu yılın başlarında, 3 Temmuz 2025 resmi açılış tarihi olarak açıklandı — ilk kez belirli bir gün ilan edilmişti — ancak bölgesel gerilimler nedeniyle daha sonra 1 Kasım’a ertelendi. Bir de şöyle düşünelim: Büyük Gize Piramidi’nin inşasının 15 ila 30 yıl sürdüğü tahmin ediliyor. GEM üzerinde çalışılmaya başlanmasının üzerinden ise artık 23 yıl geçti.
Büyük Mısır Müzesi’nin cephesi.
Ne bekleyebiliriz?
Kasım ayındaki açılış, 1922’de firavunun mezarının keşfinden bu yana ilk kez Tutankamon’la birlikte bulunan 5.000 parçalık altın eserlerin tamamını tek bir yerde sergileme vaadi taşıyor. Toplamda GEM, ülkenin tarihini kronolojik ve tematik olarak anlatan 12 ana galeriden oluşuyor.
Üst kattaki galerilere ulaşmadan önce ziyaretçiler, büyük heykeller ve heykelciklerle bezeli görkemli bir merdivenden çıkıyor ve tavan–taban cam pencerelerden çerçevelenen Gize Piramitleri manzarasıyla karşılaşıyor.
Daha önce bazı bölümler açık mıydı?
Evet. GEM’in Büyük Salonu’nda, 3.200 yıllık devasa II. Ramses heykelinin bulunduğu alanda 2023’te sınırlı turlar başladı. Ardından Ekim 2024’te “yumuşak açılış” yapıldı ve ana galerilerin çoğuna erişim sağlandı; ancak Tutankamon’un eserleri ya da güneş kayıkları — Keops’un (Khufu) Büyük Piramidi yakınında gömülü bulunan antik kraliyet tekneleri; 2021’de kapanana kadar piramidin yanındaki bir müzede sergileniyorlardı — bu kapsamda değildi.
Eski Mısır Müzesi’ne ne olacak?
GEM’deki eserlerin birçoğu, 23 ayar altın Tutankamon ölüm maskesi gibi “yıldız” parçalar dahil, Mısır Müzesi’nden getirildi. Orada hâlâ pek çok sergi bulunuyor; ancak Kahireli Mısırbilimci ve turist rehberi Mosheira Aboghalia, kendisinin ve bazı yerel rehberlerin müzenin geleceği hakkında düşündüklerini, işlevinin değişebileceğini belirtiyor. Mısır hükümeti resmi bir plan açıklamamış olsa da mekânın giderek daha fazla konferans ve etkinlikler için kullanıldığı görülüyor.
Başka güncellemeler var mı?
Piramitleri de kapsayan tüm Gize bölgesi — GEM dâhil — 2009’dan bu yana hükümetin yeniden geliştirme hedefinde. Gize Piramitleri arkeolojik alanında da büyük değişiklikler yapılıyor; yeni bir ziyaretçi merkezi ve alanda ziyaretçileri taşıyacak “hop-on hop-off” elektrikli otobüsler Nisan ayında hizmete girdi.
Müzenin atriumu.
Açılış Kahire’de turizmi nasıl etkileyecek?
Başbakan Mustafa Madbouli, müzeyi Mısır’ın “dünyaya armağanı” olarak tanımlıyor ve ülkenin ekonomisini canlandırması bekleniyor. Kahire Üniversitesi’nden Prof. Salima İkram, “Antik Mısır herkesi büyülüyor. Yunanlar, Romalılar ve Fenikeliler bile Mısır’ı bir gizem ve bilgi ülkesi olarak görüyorlardı” diyor. Müze aynı zamanda günümüz Mısır halkını miraslarıyla yeniden buluşturmayı umuyor.
Gecikmelere rağmen heyecan dinmedi. Müzenin açılışı, Mısır’da yakıcı yazın bittiği ve kışın daha serin havaların başladığı turizmin yüksek sezonuyla çakışıyor. Mosheira, kısmen GEM etrafındaki heyecan nedeniyle 2026 için 2025’e kıyasla şimdiden daha fazla rezervasyon gördüğünü söylüyor. Bu artış, muhtemelen Mısır hükümetinin de umduğu şey: Ülke 2024’te rekor düzeyde 15,7 milyon turist ağırladı ve 2028’e kadar bunu en az 30 milyona çıkarmayı hedefliyor.
Müze fiyatları ne kadar?
Müze tüm Mısırlılar için bir alan olarak tasarlanmış olsa da bazıları giriş maliyetini pahalı bulabilir. Mısırlılar için yetişkin bileti 200 Mısır poundu (yaklaşık 4 dolar). Yabancı ziyaretçilerden alınan 1.200 poundun (25 dolar) küçük bir kısmı olsa da birçok Mısırlı aile için çok pahalı.
Mısır arkeolojisine katkısı ne olabilir?
“Mısır’ın Indiana Jones’u” olarak anılan arkeolog Zahi Hawass için müzenin açılışı, eserleri sergilemekten çok daha fazlası anlamına geliyor. Hawass “Artık kendi anıtlarımızın bilim insanları olmamızın zamanı geldi. Krallar Vadisi’nde 64 kraliyet mezarı bulundu. Bunların bir tanesini bile bir Mısırlı bile kazmadı” diyor. Hawass, uzun zamandır Mısırlıların kendi miraslarını inceleme ve koruma konusunda öncülük etmeleri gerektiğini savunuyor.
Luksor Eski Eserler Genel Müdürü Dr. Abdelghafar Wagdi de müzenin bu yönde atılmış bir adım olduğunu vurguluyor: “2002’den bu yana Mısır’da Mısırbilim yeni ve dinamik bir döneme girdi. Artan bir sahiplenme duygusu var ve Mısırlı akademisyenler ve koruma uzmanları artık birçok büyük kazı ve miras projesine liderlik ediyor” diyor.
Hawass’a göre Büyük Mısır Müzesi’nin açılışı sadece geçmişin korunması değil, aynı zamanda Mısır’ın bir arkeolojik keşif merkezi olarak geleceğinin de güvence altına alınması anlamına geliyor. Kompleks, anıtsal galerilerinin ötesinde, bölgedeki en gelişmiş koruma ve araştırma laboratuvarlarından bazılarına ev sahipliği yapıyor.
National Geographic. 16 Ekim 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >