Blog
5.500 Yýllýk Tahta Sopalar Ölümcül Silahlardý
5.500 Yýllýk Tahta Sopalar Ölümcül Silahlardý
Bir Taþ Devri cinayet gizemini nasýl çözersiniz? Önce silahý tespit etmeniz lazým. Ýngiltere’deki arkeologlar, Neolitik Çað’da þiddeti anlamak için adli týp yöntemlerine baþvuruyor.
Kafatasý kopyalarýna vuran kiþi iki çeþit vurma stili kullandý: topuz vuruþu ve iki elli vuruþ. Oklar vuruþ yönünü gösteriyor. C: Meaghan Dyer/ Antiquity
Yayýmlanan bir çalýþmada araþtýrmacýlar, insan kafasýnýn bir modeline nasýl bir hasar verebileceðini görmek için 5.500 yýllýk bir tahta sopanýn kopyasýný kullandýlar. Sonuç olarak bu tür sopalarýn gerçekten öldürücü birer silah olabileceðini buldular.
Neolitik çatýþmalar
Arkeologlar, Batý ve Orta Avrupa’da Neolitik döneme ait kasýtlý darbe sonucu kafatasý kýrýklarý olan insanlarýn gömülmesi sonucu birçok kanýt buldular. Bu kafatasý kýrýklarýnýn bazýlarý iyileþmiþti fakat bazýlarý ise ölümcüldü. Ancak bu yaralanmalarýn nasýl oluþtuðu genellikle belirsizdi.
Edinburgh Üniversitesi’nden doktora öðrencisi olan araþtýrmanýn baþ yazarý Meaghan Dyer, “Kimse o dönemde keskin olmayan bir cisimle alýnan darbe nedenli travmanýn nedenini araþtýrmýyordu. Silahlara bakmaya baþlamamýz gerektiðini fark ettik.” diyor.
Bronz çað gibi daha sonraki dönemlerden günümüze, kýlýç ve býçak gibi metal silahlar ulaþtý.
Daha sonraki dönemlerde Bronz gibi Kütük ve hançer gibi metal iþlenmiþ silahlardý. Ancak Neolitik dönem insanlarýn, kesinlikle insanlýða karþý þiddet amaçlý silah olarak kategorize edilebilecek birçok silahý günümüze ulaþamadý. Örneðin bir yay ve ok, avcýlýk için kullanýlabilir, ancak baþka bir insaný vurmak için de kullanýlabilir.
Dyer, “Hangi araçlarýn silah olarak kullanýlabileceðini belirlemek için gerçekten iþe yarar bir yöntem bulup bulamayacaðýmýzý görmek istedik.” diyor.
Dyer ve danýþmaný Linda Fibiger, balistik testler için tasarlanmýþ sentetik kafatasý modellerine baþvurdu. (Hayvan modelleri ve insan kadavralarý bilimsel ya da etik açýdan kabul görmüyor.)
Bu kafataslarý, kauçuk bir poliüretan etrafýna sarýlý kemik benzeri bir kabuktan oluþuyordu; bu kabuk, beyni taklit etmek için jelatin ile doluydu. Dyer, bu yapay insan kafalarýnýn, “Thames sopasý” olarak bilinen bir Neolitik tahta sopanýn bir kopyasý ile vurulduktan sonra nasýl kaldýðýný görmek istiyor.
Bu karþýlaþtýrma, kafatasý modelindeki kýrýklarýn, Asparn Neolitik dönem arkeolojik alanýnda gömülü olan 35-40 yaþlarýndaki bir adamýn kafatasýndaki kýrýklara ne kadar benzediðini gösteriyor. C: Meaghan Dyer (sol); Teschler-Nicola 2012/Antiquity (sað)
Cinayet silahý mý?
Neolitik þiddet üzerine araþtýrmalar yapan ancak bu çalýþmaya dahil olmayan Osteo-Arkeolojik Araþtýrma Merkezi baþkaný Christian Meyer, “Tahta sopalar bir sonraki dönem olan Bronz Çað’da hala silah olarak kullanýlýyordu, bu nedenle önemli bir Neolitik silahý olmalarý muhtemel.” diyor.
Ahþap objeler, organik olduklarý için genellikle arkeolojik katmanlarda iyi korunmaz, ancak Londra’nýn Chelsea bölgesindeki Thames Nehri’nin kuzey kýyýsýnda su altýnda kalan “Thames sopasý” oldukça iyi korunmuþtu. Radyokarbon tarihlemesi bu silahýn, MÖ 3530 ile 3340 yýllarý arasýna ait olduðunu gösterdi. Ve þimdi Londra Müzesi’nde yer sergileniyor. Dyer, sopayý en uç noktasýnda çok aðýr olan “çok kötü yapýlmýþ bir kriket sopasý” olarak tanýmlýyor.
Dyer, vuruþlarý yapmasý için 30 yaþýnda saðlýklý bir erkek arkadaþýna baþvurdu ve sanki hayat savaþýndaymýþ gibi “kafataslarýna” sert vurmasýný söyledi. Ortaya çýkan kýrýklar, gerçek Neolitik kafatasýnda görülen yaralanmalara benziyordu. Oluþan bir kýrýk örneði, MÖ 5200’e ait Avusturya’daki Asparn / Schletz katliamý arkeolojik alanýnda, arkeologlarýn daha önce tahta sopalarýn silah olarak kullanýlmýþ olabileceðini düþündükleri bir kafatasýna oldukça benziyordu.
Dyer, “Belli bir yaralama þeklini hedeflemedik ve bu kýrýlma modelini elde ettiðimizde oldukça heyecanlýydýk. Hemen orada büyük bir benzerlik yakaladýðýmýzý biliyorduk.”
Orijinal Thames sopasý ve deney için yapýlan kopyasý. C: Meaghan Dyer/ Antiquity
Baskýnlarý ve saldýrýlarý yeniden yapýlandýrma
Arkeologlar spesifik silahlarý belirli yaralanmalarla iliþkilendirebilirlerse, o zaman Neolitik Çað’da þiddet sahnelerini yeniden yapýlandýrmaya baþlayabilirler.
Dyer, “Örneðin Thames sopasý, “çok açýk bir þekilde ölümcül” diyor. Muhtemelen rakibinizi öldürmeye çalýþtýðýnýz senaryolarda kullanýlabilirdi. Dyer ve meslektaþlarý, ölümcül olmayan baþ yaralarýný farklý silahlarýn býrakmýþ olduðu senaryolara bakmaya baþlýyor.
Dyer, “Þiddet, belki de bu noktayý anladýðýmýzdan daha karmaþýk. Toplumlar biraz daha küçük olduðu için belki. Savaþ sözcüðünün henüz bu dönemde geçerli olmadýðý görüþündeyim, ancak baskýn, saldýrý, çocuk öldürme ve cinayet gibi þeyleri anlamaya baþlayabiliriz. Eðer bunlarý anlarsak, Avrupa’daki bir Neolitik toplumda insan olmanýn ne anlama geldiðini de daha iyi anlayabiliriz.”
Araþtýrmacýlar, doðrudan darbelerin doðrusal kýrýklara neden olabileceðini ve daha önce bu tür kýrýklarýn genellikle düþme nedenli olduðu düþünülüyordu.
Live Science. 8 Aralýk 2017. - arkeofili
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >