Blog
ABD ile kültür varlýðý kaçakçýlýðýyla mücadelede iþ birliði
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumABD ile kültür varlýðý kaçakçýlýðýyla mücadelede iþ birliði
Amerika Birleþik Devletleri ile Türkiye'ye ait arkeolojik ve etnolojik eserlerin kaçakçýlýðýnýn önlenmesi ve Türkiye'nin kültür mirasýnýn korunmasýna katký saðlanmasý amacýyla iþ birliði mutabakat zaptý imzalandý.
Kültür ve Turizm Bakaný Mehmet Nuri Ersoy, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde ABD'nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield ile Türkiye'ye ait arkeolojik ve etnolojik eserlerin kaçakçýlýðýnýn önlenmesi ve Türkiye'nin kültür mirasýnýn korunmasýna katký saðlanmasý amacýyla iþ birliði mutabakat zaptý imzaladý.
Ýmza töreninde konuþan Satterfield, "Türkiye'den çýkýþ yapan kültürel nesnelerin yaðmalanmasý, kaçakçýlýðýyla mücadeleyi ve ABD ile Türkiye arasýndaki iþ birliðini saðlamlaþtýracak bu anlaþmayý imzalamaktan mutluluk duyuyorum." dedi.
Satterfield, imzaladýklarý mutabakat zaptýnýn, Türkiye'nin zengin kültürel mirasý ve arkeolojik malzemelerinin yaðmalanmasýna yönelik teþviki azaltmayý amaçladýðýný belirtti.
Anlaþmanýn, halihazýrda iyi bir iþ birliði içinde olunan yaðmalamanýn ve antika ticaretinin caydýrýlmasý konularýna ek olarak, yaðmalanmýþ kaçak eserlerin Türkiye'ye geri iade edilmesini saðlayacaðýný vurgulayan Satterfield, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluþundan bu yana birkaç bin yýl öncesine uzanan eserlerin ve etnografik malzemelerin korunacaðýný kaydetti.
"Kültürel varlýk kaçakçýlýðý, dünyada bir sorundur"
Satterfield, bugünkü anlaþmanýn, Türkiye'nin zengin kültürel mirasýný korumaya yönelik ortak taahhütlerinin bir kanýtý olduðuna dikkati çekerek, þöyle devam etti:
"Türkiye, her biri ülkeye ve dünya tarihine damgasýný vuran çok sayýda medeniyetin bir baðlantý noktasý olarak yer edinmiþtir. Bununla birlikte geniþ ve çeþitli mirasa sahip olduðu göz önüne alýndýðýnda, Türkiye'deki arkeolojik ve tarihi alanlara yönelik uzun bir tehdit geçmiþi de bulunmaktadýr.
Bu tarih ve kültürün herhangi birinin yok edilmesi veya yok olmasý yýkýcýdýr. Bu anlaþma, tehlikede olan alanlarý ve paha biçilemeyecek antikalarý yaðmalanmaktan ve kaçakçýlýktan korumak için ek adýmlar getiriyor. Kültürel varlýk kaçakçýlýðý, sadece Türkiye'de deðil tüm dünyada bir sorundur."
Türk hükümetinin kendi mirasýný korumak için gösterdiði özenli çabalarý ve kapsamlý kaynaklarý takdir ettiklerini dile getiren Satterfield, uluslararasý pazarlarda arkeolojik, eski eserlerin ve diðer kültürel nesnelerin satýþýnýn, ulusal sýnýrlarý aþan örgütlü suç ve terörist gruplarýnýn gelirlerini artýrdýðýný ifade etti.
Satterfield, "Yüzlerce ve binlerce yýllýk miras alanlarý ve medeniyetin izleri, zaman içinde maddi kazanç için yok ediliyor. Türkiye'yi bu suçla mücadele çabalarýnda desteklemek için üzerimize düþeni yapmak istiyoruz." diye konuþtu.
"ABD adýna anlaþmayý imzalýyor olmak bana büyük bir onur veriyor"
Yakýn ortaklýðýn ruhu gereði, ABD ve Türkiye'nin uluslararasý suç gruplarýnýn bu finansman akýþýna eriþimini engellemeye kararlý olduðuna dikkati çeken Satterfield, ABD'nin, dünya çapýndaki kültürel mirasý koruma ve muhafaza etme, suç aðlarýna katkýda bulunanlara mani olma taahhüdünde tereddüdü bulunmadýðýný kaydetti.
Satterfield, bu konudaki politikalarýnýn, kültürel mirasýn hukuka aykýrý olarak tahrip edilmesinin, kültür varlýklarýnýn kaçakçýlýðýnýn kabul edilemez olduðunun altýný çizerek, kültürel mülkiyet anlaþmalarýnýn amacýnýn ilk önce yaðma teþvikinin azaltýlmasý ardýndan ülkelerin kültürel miraslarýný korumalarýna yardýmcý olmak, bilimsel, kültürel ve eðitim amaçlý bilgi alýþveriþini teþvik ederek, kültürel nesnelere yasal eriþimi ve dünya mirasý farkýndalýðýný artýrmak olduðunu vurguladý.
Bugünkü anlaþmayla ABD ve Türkiye'nin, gelecek nesillerin bu harika müze gibi yerlerde Türkiye'nin mirasýnýn korunmasýný ve eriþilebilir olmasýný saðlamaya yönelik ortak taahhütlerini ortaya koyduklarýný belirten Satterfield, "Kültürel miras, tüm Türk vatandaþlarý için bir gurur kaynaðýdýr. Bu anlaþmayla ABD, Türkiye'nin kültürel kaynaklarýný herkesin yararýna korumak için üzerine düþeni yapacak." dedi.
Satterfield, anlaþmayý hayata geçirdikleri için Bakan Ersoy'a, Kültür Varlýklarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü ekibine, Dýþiþleri Bakanlýðý yetkililerine ve bu anlaþmayý gerçeðe dönüþtürmek için kendileriyle yakýn çalýþan Türk uzmanlara teþekkürlerini iletti.
ABD Dýþiþleri Bakanlýðýný, Bakanlýðýn Eðitim Ýþleri Bürosunu ve özellikle Bakan Yardýmcýsý Marie Royce'un anlaþmadaki katkýlarýnýn önemine iþaret eden Satterfield, "Bugün burada Sayýn Bakan Ersoy'a eþlik ederek, ABD adýna bu anlaþmayý imzalýyor olmak bana büyük bir onur veriyor." ifadesini kullandý.
Kültür ve Turizm Bakaný Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye'nin kültürel mirasýný korumak için ABD ile imzalanan mutabakat zaptýna iliþkin, "Çok büyük maliyetlerle, yýllarca süren hukuk mücadeleleri çok kýsa sürede ve düþük maliyetlerle sonuçlandýrýlabilecek. Bu da elimizdeki en büyük caydýrýcýlýktýr." dedi.
Ýmza töreninde konuþan Kültür ve Turizm Bakaný Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye'nin taraf olduðu sözleþmelere uygun olarak, kültür varlýðý kaçakçýlýðýyla mücadele alanýnda önleyici tedbirler, uluslararasý yardýmlaþma ve eser iadesi olmak üzere üçlü bir stratejiyle hareket edildiðini söyledi. Ersoy, anlaþmanýn iki ülke arasýnda çok kýymetli bir iþ birliðini tesis ederken, getirdiði hukuki düzenlemeler açýsýndan da önleyici tedbir, sonuçlarý bakýmýndan ise eser iadesine zemin oluþturan büyük bir adým olduðunu vurguladý.
Türkiye'nin rakipsiz medeniyet mirasý sebebiyle kültür varlýklarýna yönelik yasa dýþý faaliyetlere karþý en yoðun mücadeleyi veren ülke olduðunu anýmsatan Ersoy, mutabakat zaptýna iliþkin þu bilgileri verdi:
"Mutabakat zaptýmýz, yürürlüðe girdiði tarihten itibaren ülkemizden yasa dýþý yollarla çýkarýlarak, ABD'ye götürülen eserlere el konulacak ve Türkiye'ye iadesi saðlanacaktýr. ABD kolluk birimlerinin operasyonlarýna da hukuki zemin teþkil edecek olan bu önemli belge, aktif sonuçlar getirecektir. Özetle çok büyük maliyetlerle yýllarca süren hukuk mücadeleleri, çok kýsa sürede ve düþük maliyetlerle sonuçlandýrýlabilecek. Bu da elimizdeki en büyük caydýrýcýlýktýr."
Bakanlýk tarafýndan yapýlan müzakereler neticesinde mutabakat zaptýnýn alanýndaki en geniþ kapsamlý örneklerden biri olduðunu vurgulayan Ersoy, "1 milyon 200 bin yýl öncesinden baþlayarak, 1923 yýlýna kadar olan kültür varlýklarýný, Kurtuluþ Savaþý dönemine ve Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e ait eþyalarý içermektedir. Ayrýca bu anlaþma çerçevesinde karþýlýklý sergiler, kültürel aktiviteler ve entelektüel etkileþimi saðlayacak her türlü ortak etkinliði de gerçekleþtirmeyi hedefliyoruz. Ýnþallah Türkiye ve Amerika arasýnda kültürel diplomasinin daha güçlü iþlediðini göreceðiz." ifadelerini kullandý.
"ABD'nin ortaya koyduðu net tavrý memnuniyetle görüyoruz"
Bu noktada, yakýn dönemdeki çalýþmalara bakýldýðýnda, ABD'nin ortaya koyduðu net tavrý memnuniyetle gördüklerini dile getiren Ersoy, bu olumlu yaklaþým ve karþýlýklý iþ birliði sayesinde Zeugma Mozaikleri, Lidya dönemine ait mezar stelleri ve son olarak geçen ay Kybele Heykeli'nin Türkiye'ye iade edildiðini söyledi.
Amerikalý uzmanlarca yönetilen, aralarýnda Gordion, Aphrodisias, Sardis gibi önemli antik kentlerin bulunduðu kazýlardaki çalýþmalar ile Manisa'daki Kaymakçý Yerleþimi kazýsýnda yürütülen belgelendirme ve üç boyutlu kayýt faaliyetlerinin önemine deðinen Ersoy, þunlarý kaydetti:
"Kütahya'da Aizonai Antik Kenti'nde gerçekleþtirilen bilimsel faaliyetler kapsamýnda, Penkalas Çayý Projesi Uygulama Çalýþmasýnda gün yüzüne çýkarýlan 651 gümüþ sikkenin Anadolu Medeniyetleri Müzemizde sergilenmeye baþlandýðýnýn haberini vermek isterim. Roma Cumhuriyet döneminin son yüzyýlýnýn bir albümü niteliðinde olan sikkelerin yanýnda, Augustus dönemine ait olanlar da bulunmuþtur. Bu arkeolojik buluntularý, bilim dünyamýza kazandýran çalýþma arkadaþlarýmýzý kutluyorum."
- Anlaþmaya konu her türlü arkeolojik ve etnolojik eserin ABD'ye girmesine izin verilmeyecek
Anlaþmayla Türkiye'ye ait tarihi eserlerin kaçakçýlýðýnýn önlenmesi amacýyla özel izine tabi durumlar hariç, anlaþmaya konu her türlü arkeolojik ve etnolojik eserin, Amerika Birleþik Devletleri'ne girmesine izin verilmeyecek.
Türkiye'nin kültürel mirasýný korumaya yönelik bu anlaþma, Kültür ve Turizm Bakanlýðý, Dýþiþleri Bakanlýðý, Ýçiþleri Bakanlýðý, Ticaret Bakanlýðý ile ABD Ankara Büyükelçiliði ve ABD Eðitim ve Kültürel Ýliþkiler Bürosunun iþ birliði ve çalýþmalarýyla hayata geçecek.
Konuþmalarýn ardýndan mutabakat zaptýný imzalayan Satterfield ve Ersoy, ABD'den iadesi saðlanan Lidya stelleri ile Aizanaoi Antik Kenti kazýlarýnda bulunan Penkalas sikkelerini inceledi.
AA Gökhan Varan
www.arkeolojkhaber.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >