Blog
Afrika’daki Maðarada Homo naledi’ye Ait Yeni Ýskeletler Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAfrika’daki Maðarada Homo naledi’ye Ait Yeni Ýskeletler Bulundu
Geçtiðimiz yýl Homo naledi insan türüne ait birçok kemiðin keþfedildiði Rising Star Maðarasý’nýn derinlerinde sürdürülen çalýþmalarda bu türe ait yeni iskeletler bulundu.
Neo adý verilen Homo naledi insanýna ait kafatasý. F: John Hawks
Yeni bulunan Ýnsan türüne dair yeni buluntular
ELlife dergisinde yayýmlanan ve kamuoyuna duyurulan keþfe göre bilim insanlarý, modern insanýn direkt atasý Sapiens ve diðer homo türleri ile ayný peyzajý paylaþmýþ bir insan türü olan Homo naledi (335.000 – 226.000 yýl önce) türünün bütünüyle anlaþýlmasý adýna çok önemli bir keþif yaptýklarýný duyurdu.
Daha önce yapýlan keþifte Homo naledi türünün tanýmlanmasýna yardýmcý olan kýsmi kafataslarý keþfedilmiþti. Araþtýrmacýlardan biri olan antropolog John Hawks, yeni yapýlan keþifte maðaranýn derinliklerinde en az 1 çocuk ve 2 eriþkin iskeleti ile beraber neredeyse tümü ile korunmuþ bir kafatasý da keþfedildiðini söylüyor. Beþ yaþýndan daha küçük olduðu tahmin edilen çocuk iskeleti, kafa ve beden kemiklerinden oluþuyor. Yetiþkinlerden biriyse sadece çene ve bacak kemiklerinden tanýmlanýyor. Ayrýca kazýlar devam ettikçe yenilerinin bulunacaðýna kesin gözüyle bakýlýyor.
Homo naledi kafatasýnýn diðer hominid türlerinin bazýlarýnýn kafataslarýyla karþýlaþtýrýlmasý. F: eLife, 2015, Public Domain
Rising Star Maðarasý’ndaki araþtýrma ekibinin baþýnda bulunan makalenin baþ yazarý Hawks, yeni keþfin Homo naledi’nin tanýmlanmasýna yardýmcý olan buluntulardan biraz daha uzakta, maðaranýn iç bölgelerinde bulunduðunu söylüyor. Hawks, bir maðara sistemi içerisinde bu yoðunlukta bulunan iskeletlerin birlikte yaþama güdüsü ve kültür oluþturma becerisi geliþkin bir türe iþaret ediyor olabileceðini belirtiyor.
Ölü gömme uygulamasýna sahip olabilirler
Hawks, son bulunan iskeletlerin Homo naledi’nin ölülerini saklamak veya korumak için uzak karanlýk alanlarý seçtiði hipotezine önemli bir katkýda bulunduðunu söylüyor. Hawks, hemen hemen ayný þekilde ve ayný alanda bir keþif daha yapýlmýþ olmasýnýn bilinçli bir davranýþa iþaret ediyor olabileceðini ve tesadüf olamayacaðýný vurguluyor.
Rising Star maðara sistemi ve buluntu odalarý F: Marina Elliott/Wits University)
Maðaranýn derinliklerinde bulundu
Yeni keþfedilen ve Lesedi odasý olarak adlandýrýlan buluntu alaný, Dinaledi odasý olarak tanýmlanan ve yaklaþýk 15 bireye ait kemiklerin bulunduðu ana buluntu yerinden yaklaþýk 100 metre uzaklýkta. Araþtýrmacýlar yaklaþýk 130’a yakýn fosil kalýntý çýkartýlan odanýn adýnýn “Setswana” dillerinde ýþýk anlamýna gelen bir kelimeden geldiðini söylüyor.
Yeni buluntu alaný, maðaranýn zorlu bölgelerinde yer alýyor ve buraya ölülerini getirmek için týrmanýþlar ve karanlýk alanda uzun yürüyüþler yapýlmasý gerekiyor.
Ýlk araþtýrmalarý 2013 yýlýnda baþlayan Dinaledi alanýnda kazý çalýþmalarý sürdüðü sýrada Lesedi buluntu alaný keþfedildi. Yapýlan kýsmi kazý çalýþmasýnda 3 insan fosili ortaya çýkarýldý. Araþtýrmacýlar kazýlar sürdükçe bu sayýnýn artabileceðini söylüyor.
1 çocuk ve 2 yetiþkin iskeletinden oluþan buluntu topluluðunda, 5 yaþýndan küçük olduðu düþünülen çocuða ait kafatasý parçalarý ve beden kemikleri bulundu. Yetiþkin bireylerden birini temsil eden buluntular ise sadece bir çene ve bacak kemiðinden oluþmakta.
Homo naledi, ayný zamanlarda yaþayan arkaik insanlardan çok farklýydý. Solda: Eski bir insan türü Zambiya’dan Kabwe kafatasý. Saðda: Homo naledi “Neo” kafatasý. F: John Hawks/University of Wisconsin-Madison
Bilinen en tüm halde Homo naledi: Neo
Üçüncü iskelete ise Sesotho dilinde hediye anlamýna gelen “Neo” ismi verildi. Yetiþkin bir bireye ait olduðu düþünülen iskeletin oldukça tüm bir þekilde günümüze ulaþmasý, ona bu ismin layýk görülmesine neden oldu. Oldukça bütün halde ele geçen kafatasý, Homo naledi hakkýnda önemli bir bilgi boþluðuna dolduruyor. Kafatasýnýn tekrar canlandýrmasý için yüzlerce saat harcayan Peter Schmid, çalýþmalarýn nihayetinde Homo naledi’nin eksiksiz bir portresini oluþturabilmeyi baþardýklarýný belirtiyor.
Çalýþmalarýn içinde buluna isimlerden biri olan Lee Berger, “Neo” iskeletinin teknik olarak düþünüldüðünde ve korunma verileri ile ele alýndýðýnda ünlü Lucy iskeletine oranla daha eksiksiz olduðunu söylüyor.
Araþtýrmacýlar, Neo’nun iç göz bölgesi ve burnun hassas kemikleri gibi bir kafatasýný oluþturan detaylar dahil olmak üzere büyük ölçüde tümüne dair bir görüntü sunduðunu söylüyor.
Bulunan yeni kemikler, daha öncesinde bilinenlere dair yeni bilgiler saðladý. Öncelikle yeni keþif ile birlikte Homo naledi’nin büyüklüðü ve boyu hakkýnda yapýlar tahminler teyit edilebildi. Bununla birlikte bütünüyle bulunan köprücük kemiði ve femur kemikleri ile beraber Homo naledi’nin etkili bir yürüyüþçü ve týrmanýþçý olduðu anlaþýldý. Bulunan yeni fosiller arasýnda oldukça iyi korunmuþ omurilikler de var. Bu denli iyi korunma, hominid fosiller arasýnda, yalnýzca ölülerini gömme alýþkanlýðýna sahip Neandertallerde görülen bir özellik.
Homo naledi’nin iskeleti yapýsý canlandýrýldýðýnda bilim insanlarý bu iskeletlerin modern insanlardan, onun öncüllerinden ve Neandertallerden farklý bir insan türüne ait olduðunu anladý.
Solda Australopithecus Afarensis fosili “Lucy” (3.2 milyon yýl önce) saðda Homo Naledi fosili “Neo” ( 335.000 ila 226,000 yýl önce) F: John Hawks/University of Wits
Neandertallerden sonra en çok buluntuya sahip insan türü
Hawks, Lesedi ve Dinaledi buluntu alanlarý birleþtiðinde, Homo naledi türünün 18 bireyle temsil edilen yaklaþýk 2000 fosil kalýntý ile beraber Neandertaller dýþýnda diðer tüm soyu tükenmiþ insan türlerine oranla daha geniþ bir fosil buluntu repertuvarýna sahip olduðunu söylüyor.
Araþtýrmacýlar Homo naledi’nin de týpký Neandertaller gibi ölülerine saygý duyduðu ve onlarýn dinsel pratikleri ile paralellik gösteren bir anlayýþa sahip olabileceklerini düþünüyor.
Homo naledi hakkýnda kýþkýrtýcý olan bir diðer konu ise, bizimkinin üçte biri büyüklüðünde bir beyne sahip olmalarýna raðmen ölüm ve yaþam hakkýnda olasýlýkla derin algý kapasitesine sahip olduklarýna dair görüntüler veriyor olmalarý. Homo naledi’nin insanýn kültürel uygulamalarýnýn derin kökleri hakkýnda söyleyeceði daha çok þey var gibi görünüyor.
Makale: eLife 2017;6:e24232
Kaynak: http://arkeofili.com/afrikadaki-magarada-homo-nalediye-ait-yeni-iskeletler-bulundu/
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >