Blog
Antik Diþlerde Ýlk Defa Nikotin Tespit Edilebildi
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumAntik Diþlerde Ýlk Defa Nikotin Tespit Edilebildi
Bilim insanlarýndan oluþan bir ekip, ilk kez antik nikotin kalýntýsýnýn, tütün kullananlarýn diþ plaklarýnda tespit edilebileceðini gösterdi.
Majang Kabilesi. Bir kutlama için sigara içen adam, Kobown, Etiyopya. C: Eric Lafforgue
Araþtýrma, antik dünyada kimlerin tütünü tükettiðini belirlemek için yeni bir yöntem sunuyor ve tütün ve diðer sarhoþ edici bitkilerin tarih öncesine kadar izlenmesine yardýmcý olabilir.
Sigara içen birini veya tütünü çiðneyen birini tanýmak kolaydýr ve bu kiþiler ilk olarak diþlerindeki lekelerden anlaþýlýr. Bir araþtýrma ekibi bunu göz önünde bulundurarak, tütün tüketiminin tarihini anlama umuduyla eski diþ plaklarýndan nikotin çýkarmayý baþardý.
Bilim insanlarý, 6000 ila 300 yýl önce ölmüþ sekiz kiþiye ait diþ plaklarýnda inceledi ve ilk kez nikotin kalýntýsý tespit etmeyi baþardý.
Araþtýrmacýlar bu yeni yöntemi kullanarak yüzyýllar önce tütün tüketen insanlarý tespit etmeyi umuyorlar.
Washington Devlet Üniversitesi’nden antropolog Shannon Tushingham, “Antik diþ plaklarýndaki nikotin ve diðer bitki temelli ilaçlarý tanýmlama özelliði, eski insanlar tarafýndan sarhoþ edici madde tüketimi konusunda uzun süredir var olan sorularý yanýtlamamýza yardýmcý olabilir.” diyor.
“Örneðin tütünü toplumun tüm üyelerinin mi kullandýðý, yoksa sadece kadýnlarýn mý, sadece erkeklerin mi ya da sadece yetiþkinlerin mi kullandýðý buradan anlaþýlabilir.”
Araþtýrmacýlar, antik kalýntýlara eriþebilmek için San Francisco Körfezi’ndeki Ohlone kabilesi üyeleriyle iþbirliði yaptýlar.
C: AFP/Getty Images
Araþtýrmacýlar sývý kromatografi-kütle spektrometresi kullanarak örnekleri nikotin ve kafein ve kas gevþetici özelliði olan atropin gibi bitki bazlý diðer ilaçlar için test ettiler. Bir pipo ile beraber gömülmüþ bir adam ve daha yaþlý bir kadýna yapýlan testler, nikotin için pozitif sonuç verdi.
Antropolog Jelmer Eerkens, “Bu tek vakayla geniþ kapsamlý bir sonuç çýkaramýyoruz ancak yaþý, cinsiyeti ve tütün kullanýmý oldukça merak uyandýrýcý.” diyor.
“Muhtemelen çocuk doðurma çaðýný geçmiþti ve muhtemelen bir büyükanne idi. Bu, geleneksel toplumlarda daha genç olan yetiþkin kadýnlarýn, bebekleri zararlý biyokimyasallardan korumak için nikotin gibi bitki toksinlerinden kaçýndýklarýný öneren son araþtýrmalarý destekliyor ancak daha yaþlý kadýnlar, bu zehirli maddeleri istedikleri gibi tüketebiliyorlardý.”
Diðer sarhoþ edici maddelerin izlerine yönelik araþtýrmalar herhangi bir numunede tespit edilmedi ancak ekip, ilerleyen zamanlarda yapýlacak testlerde beklenen sonuçlarýn ortaya çýkacaðýný ümit ediyor.
Brownstein, “Yüzlerce yýllýk diþ plaklarýnda, çok çeþitli bitki bazlý sarhoþ edici kimyasallarýn saptanabileceðini düþünüyoruz. Bu araþtýrmalar yepyeni birer pencere açýyor.” diyor.
Þimdiye kadar, Amerika’da tütün kullanýmýnýn yayýlýmýnýn izini sürmek, pipolarýn incelenmesi, yanmýþ tütün tohumlarýnýn bulunmasý ve saç ve dýþký örneklerinin analizine dayanýyordu.
Ancak arkeolojik alanlarda diþler çok da sýk bulunduðu için diþlere yapýlacak analizler, tütün kullanýmý hakkýnda tahminimizden çok daha fazla bilgi saðlayabilir.
Diþler söz konusu olduðunda diþ plaklarý yüzeylere yapýþýr ve zamanla mineralleþir, aðýzda bulunan geniþ yelpazedeki maddeleri korur.
Bir bireyin ne tükettiðini anlamak, yalnýzca bu mineralleþen materyalleri test etmeyi gerektirir.
IB Times. 28 Þubat 2018.
Makale: Eerkens, J. W., Tushingham, S., Brownstein, K. J., Garibay, R., Perez, K., Murga, E., … & Gang, D. R. (2018). Dental calculus as a source of ancient alkaloids: Detection of nicotine by LC-MS in calculus samples from the Americas. Journal of Archaeological Science: Reports, 18, 509-515.
arkeofili
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >