Blog
Attouda Antik Kenti'nde Frigya Ana Tanrıçası Matar'ın Kutsal Alanı Ortaya Çıkarıldı
Arkeologlar, Matar’a adanmış törensel ritüeller için kullanılan büyük bir dini kompleks tespit ettiler.
www.arkeonews.com
Denizli'nin Sarayköy ilçesinde bulunan Attouda Antik Kenti'nde çığır açan bir arkeolojik keşif yapıldı. Kazılar, yaklaşık 2.600 ila 2.800 yıl öncesine tarihlenen Fr Ana Tanrıçası Matar’a (Kybele) adanmış bir kutsal alanı ortaya çıkardı. Arkeologlar, bu kutsal alanda anıtsal bir kaya tapınağı, kutsal bir mağara ve Anadolu bereket ve bolluk tanrıçasını temsil eden eşsiz bir ikiz kaya idolü ortaya çıkardı.
Bu önemli buluntu, Attouda'nın tarihi önemini zenginleştirmenin yanı sıra, Frigya’nın dini sınırları hakkındaki yerleşik bilgileri de sorgulayarak, bu sınırların Ege bölgesine doğru daha da batıya doğru uzandığını göstermektedir.
Attouda Akropolü Asar Tepesi'nde keşif
Geleceğe Miras Projesi kapsamında yürütülen kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle yürütülüyor. Saha çalışmaları, Denizli Müzesi Müdürü Hulusi Ünsal tarafından yönetilirken, bilimsel danışmanlığını Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Bilge Yılmaz Kolancı üstleniyor.
Kutsal alan, Attouda'nın antik akropolü olan Asar Tepesi'nde ortaya çıkarıldı. Arkeologlar, Matar’a adanmış törensel ritüeller için kullanılan büyük bir dini kompleks tespit ettiler. Kompleks şunları içeriyor:
Açık hava tapınağı olarak kullanılan Frig kaya anıtı (M.Ö. 8-6. yüzyıl).
İnisiyasyon ve doğurganlık ayinleri için kullanıldığı düşünülen kutsal bir mağara.
Tanrıçanın ikili doğasını ve doğurganlık, yaşam ve yeniden doğuşla ilişkisini simgeleyen ikiz kaya idolü.
Bu keşifler Attouda'nın antik çağda yalnızca bölgesel bir güç olmadığını, aynı zamanda önemli bir dini merkez olduğunu da gösteriyor.
Kazılarda, yaklaşık 2.600-2.800 yıl öncesine tarihlenen Frigya Ana Tanrıçası Matar'a (Kybele) adanmış kutsal bir alan ortaya çıkarıldı. Kaynak: Arkeoloji Haber
Frigya Dininin Sınırlarının Genişletilmesi
Şimdiye kadar Matar'a adanmış kaya idolleri yalnızca Dağlık Frigya'da (günümüzde Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya'yı kapsayan) bulunmuştu. Geleneksel Frigya topraklarından uzakta, Denizli'de yapılan keşif, Ana Tanrıça kültünün etkisinin daha önce düşünülenden çok daha geniş bir alana yayıldığını ortaya koymaktadır.
Doç. Dr. Kolancı, bu bulgunun önemini şöyle vurguladı:
"Attouda'da Matar'a adanmış ikiz kaya idollerinin ve kutsal bir tapınağın varlığı, Friglerin dini sınırlarının Batı Anadolu'ya kadar uzandığını kanıtlıyor. Bu, Frig manevi geleneklerinin yayılmasını anlamak için dikkate değer bir gelişme."
Kutsal alanda ayrıca çok sayıda kaya oyma içki kabı, kanal ve kuyu bulunuyordu. Bu yapılar, doğurganlığı, hasadı ve tanrıçanın bahşettiği bolluğu simgeleyen tahıl ve sıvı sunu ritüellerinde kullanılıyordu. Bu bulgular, antik toplumların tarımsal refahı ve ilahi kutsamaları nasıl kutladıklarına dair değerli bilgiler sunmaktadır.
Kazılarda, yaklaşık 2.600-2.800 yıl öncesine tarihlenen Frigya Ana Tanrıçası Matar'a (Kybele) adanmış kutsal bir alan ortaya çıkarıldı. Kaynak: Arkeoloji Haber
Attouda Antik Kentinin Mirası
Antik çağlarda Karya ve Frigya kenti olarak bilinen Attouda, Laodikya ve Hierapolis arasında stratejik bir konuma sahipti. Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde gelişmiş, adına sikkeler basılmış ve çeşitli Anadolu kültleriyle ilişkilendirilen yazıtlar bulunmuştur .
Şehrin konumu, Anadolu'nun iç kesimleri ile Ege kıyıları arasında bir köprü görevi görmesi nedeniyle hem askeri hem de kültürel açıdan önemliydi. Yüzyıllar boyunca Attuda, ticaret, din ve siyasetin canlı bir merkezi haline geldi.
Attouda tarihinin önemli noktaları şunlardır:
Çevre kentlerle, özellikle Hierapolis ve Laodikya ile güçlü kültürel bağları vardır.
Greko-Romen tanrılarıyla birlikte var olan Matar kültünü de içeren yerel Anadolu kültlerinin yayılması.
Kent surları, nekropoller ve tapınaklar gibi arkeolojik kalıntılar, kentin uzun kentsel geçmişini yansıtmaktadır.
Son keşif, Attouda'nın mirasına yeni bir bölüm ekleyerek, onu Frigya Ana Tanrıçası'na tapınma konusunda hayati bir merkez haline getiriyor; bu kült daha sonra Greko-Romen dünyasında yaygın olarak Kibele'ye tapınmaya dönüştü.
Kazılarda, yaklaşık 2.600-2.800 yıl öncesine tarihlenen Frigya Ana Tanrıçası Matar'a (Kybele) adanmış kutsal bir alan ortaya çıkarıldı. Kaynak: Arkeoloji Haber
Denizli Arkeolojik Turizminde Yeni Bir Dönem
Attouda'daki Matar kutsal alanının keşfinin, Denizli'deki hem akademik ilgiyi hem de kültür turizmini önemli ölçüde artırması bekleniyor. Dünyaca ünlü Pamukkale ve Hierapolis'e ev sahipliği yapan bölge, Anadolu'nun kadim medeniyetlerinin zenginliğini gözler önüne seren bir hazineye daha ev sahipliği yapıyor.
Uzmanlar, devam eden kazıların Frigyalıların ritüel uygulamaları ve Karya ve Roma gelenekleriyle kültürel bütünleşmeleri hakkında daha fazla ayrıntıyı ortaya çıkaracağına inanıyor.
Doç. Kolancı, gelecekteki çalışmalara ilişkin iyimserliğini dile getirdi:
"Ortaya çıkardığımız her katman, kadim toplulukların manevi yaşamı hakkında bize daha fazla şey anlatıyor. Matar kutsal alanı yalnızca dini bir keşif değil, aynı zamanda kültürler arasında bir köprü görevi görerek inançların Anadolu'da nasıl yayılıp geliştiğini gösteriyor."
Attouda'nın Sırrı, Frigya'nın Yeni Bir Yüzünü Ortaya Çıkarıyor
Attouda Antik Kenti'ndeki Matar kutsal alanının ortaya çıkarılması, Anadolu arkeolojisinde bir dönüm noktasıdır. Bu keşif, Frig maneviyatının derinliğini ortaya çıkarmakla kalmaz, aynı zamanda Attouda'nın dini geleneklerin birleştiği bir medeniyetler kavşağı olarak konumunu da pekiştirir.
Kazılar devam ettikçe Attouda, Anadolu'nun kalbindeki kültürler, tanrılar ve ritüeller arasındaki etkileşime daha fazla ışık tutmayı vaat ediyor ve yaklaşık üç bin yıl önce antik insanların nasıl ibadet ettiklerine, doğurganlığı nasıl kutladıklarına ve ilahi lütuf aradıklarına dair yeni bir bakış açısı sunuyor.
Arkeoloji Haber
Kapak Resmi: Arkeoloji Haber
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >