Blog
Babil Tufan efsanesi çifte anlamlý kelime oyunlarý içeriyormuþ
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumBabil Tufan efsanesi çifte anlamlý kelime oyunlarý içeriyormuþ
Babil dilinin önde gelen uzmanlarýndan Dr. Martin Worthington, Tufan ve Nuh'un Gemisi kýssasýnda anlatýlan olaylarýn ilk yazýlý örneði olduðu kabul edilen Gýlgamýþ destanýnýn 11. tabletinde yer alan Utnapiþtim'in Tufan'dan kurtuluþu efsanesinde Babil Tanrýsý EA'nýn mesajýnda 'güle naz' 'gülen az' tarzýnda kelime oyunu içeren çifte anlam bulunduðunu savundu.
Cambridge Üniversitesi öðretim üyesi Asurolog Dr. Martin Worthington, Routledge kitapevi tarafýndan basýlan yeni kitabý Ea’s Duplicity in the Gilgamesh Flood Story (The Ancient Word) <Gýlgamýþ Tufan Hikayesimde Ea'nýn Hilekarlýðý (Antik Lügat)> adlý eserinde antik kelime oyunlarýna dikkat çekiyor.
Babil, Asur ve Sümer dilbilgisi, edebiyatý ve týp alanýnda uzmanlaþan Dr. Martin Worthington'un kitabýnýn konusu, 1872 yýlýnda British Museum’da George Smith tarafýndan tespit edilen Gýlgamýþ Destaný tabletlerinin on birincisini konu ediniyor.
Assur Kralý Asurbanipal'ýn Ninova’daki sarayýnda bulunan binlerce çivi yazýlý tabletlerden en meþhurlarý olan Sümer kenti Uruk’un efsanevi yöneticilerinden biri olan Gýlgamýþ Destanýnýndan onbirincisi; Gýlgamýþ ile tanrý Enlil tarafýndan gönderilen ve tüm canlýlarý yok etmeyi amaçlayan büyük Tufan'dan karýsýyla birlikte kurtulmayý baþaran Utnapiþtim’in buluþmasýný anlatýyor. Bu metin ayný zamanda dünyanýn hemen her kültüründe yer alan, her mitolojide kendine yer bulan Tufan efsaneleri ile tek tanrýlý dinlerin Kutsal Kitaplarýnda anlatýlan Nuh'un Gemisi kýssasýnýn ilk yazýlý türevi..
Tablette yer alan bilgilere göre Utnapiþtim (Uta napishti) tanrýlar tarafýndan planlanan büyük tufan öncesi uyarýlýyor ve bir gemi yapýyor. Gemisini deðerli eþyalarla, vahþi ve evcil hayvanlarla ve her alanda usta zanaatkârlarla dolduruyor. Gemisi uzun süre sularýn üstünde kalýyor. Gemi Nimush adlý daða konmadan önce 6 gün boyunca insanlýðý yok eden tufandan kurtulan Utnapiþtim bir güvercin ile kýrlangýcý serbest býrakýyor. Fakat hayvanlar dinlenmek için kuru toprak bulamayarak geri dönüyorlar.. Sonunda serbest býraktýðý bir karakarga geri dönmüyor ve gemi yanaþacak kara bulmayý baþarýyor.
Dr. Martin Worthington'a göre; Babil Tanrýsý Ea, Babillierin Nuh'u olarak yorumlanan Sümer þehir devleti Þuruppak'ýn kralý Utnapiþtim'e 9 satýrlýk mesaj verirken kelime oyunlarý kullanýyor.
Dr. Martin Worthington kelime oyunlarýnýn Ýngilizce'de dondurma anlamýna gelen "ice cream" ve çýðlýk atýyorum anlamýna gelen "i scream" tarzýnda ayný þekilde söylenen ama farklý anlamlar içerdiðini söylüyor. Kelime oyunlarýnýn Türkçe'deki bazý örnekleri; "güle naz" / "gülen az" ve "yarsana" / "yar sana" tarzýnda.
Dr. Martin Worthington'a göre Babil Tanrýsý Ea, Babil'in Nuh'u Utnapiþtim'e 'ina lilâti ušaznanakkunūši šamūt kibāti' mesajý verirken 'þafakta kukku kekleri olacak' dediði gibi ayný zamanda "karanlýðýn üstüne yaðmur yaðacak" da diyor.
Worthington'a göre; 3.000 yýllýk kil tablette yer alan dokuz satýrlýk mesajda Babil halkýnýn farketmediði bir gizli mesaj vardý. Babil tanrýsý Ea’nýn açlýk ve kuraklýktan etkilenen insanlara vaatler verirken, gemi ustalarýna dev bir gemi inþa ederlerse kurtulacaklarýnýn sinyalini veriyordu.
Dr Worthington, “Ea’ýn satýrlarý, fonetik olarak ayný olan fakat farklý þekillerde anlaþýlabilen bir kelime oyunu. Yiyecek vaadeden bariz pozitif anlamýnýn yaný sýra, yaklaþmakta olan felaket için uyaran birçok olumsuz anlamý var. Ea, birden fazla eþzamanlý anlamý tek bir söyleme sýkýþtýrabilen bir kelime ustasý.” diyor.
Peki Tanrý Ea'nýn insanlara böyle bir oyun oynamasýnýn amacýy neydi?
Worthington bu soruyu þöyle açýkladý: “Babil Tanrýlarý, insanlar tarafýndan besleniyor. Eðer insanlarýn tamamý ölseydi, tanrýlar aç kalacaktý. Tanrý Ea, kendi çýkarlarýna hizmet ettiði için insanlardan bazýlarýnýn kurtulmasý için onlara yardým ediyordu. Yani hem tanrýlarýn öfkesini çekmiyor hem de insanlarý neden uyarmadýn’ diye sorulursa kendine savunma mekanizmasý oluþturuyordu. Yani Tanrý Ea, her durumda hem inkâr edebileceði hem de savunabileceði mesajlar veriyordu.
Örneðin Babil Tufan Öyküsünde verilen mesajýn iki satýrý, yayýnlanan kitapta yazar tarafýndan þu þekilde çevriliyor
ina šēr(-)kukkī
ina lilâti ušaznanakkunūši šamūt kibāti
Açýk anlamý þöyle:
Þafakta kukku kekleri olacak.
Akþam, size buðday tanelerinden yiyecekler indirilecek.
Gizli anlamý þöyle:
Karanlýðýn üstüne yaðmur yaðacak
Gece çökerken, bardaktan boþanýrcasýna yaðmur yaðacak.
arkeolojikhaber.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >