Flavian Amfitiyatrosu olarak da bilinen arenanýn inþasý, Ýmparator Nero’nun sarayý Domus Aurea’nýn bulunduðu alanda, MS 72’de Ýmparator Vespasianus tarafýndan baþlatýldý ve MS 80 yýlýnda oðlu Titus döneminde tamamlandý. Daha sonraki deðiþiklikler ise Domitian hükümdarlýðýnda yapýldý. Roma Forumu’nun hemen doðusunda bulunan ve rütbeye göre oturan 55.000 izleyiciye kolay eriþim saðlayan 80 tane kemerli giriþi ile pratik tasarýma göre inþa edilmiþ. Yapý, 188 metre uzunluðunda ve 156 metre geniþliðinde devasa bir elips þeklinde. Ýmparator Titus tarafýndan 80 yýlýnda yapýldýðý söylenen ve 100 gün süren açýlýþ oyunlarýnda, 5.000 kadar vahþi hayvanýn öldürüldüðü biliniyor.

12- Celsus Kütüphanesi. Ýzmir.

Tiberius Julius Acquila tarafýndan, MS 105-107 yýllarý arasýnda Küçük Asya valisi olan babasý Tiberius Julius Celsus Polemaeanus’un anýsýna yaptýrýlmýþtýr. Yapýnýn inþasý MS 114’te baþlamýþ ve MS 135’te torunlarý tarafýndan bitirilmiþtir. Ýki katlý olarak inþa edilen yapýnýn dýþ cephesi 17 metre yükseklikte ve 21 metre geniþliðinde mermerden yapýlmýþtýr.Kütüphanede yaklaþýk 9.500 ile 12.000 arasýnda kitap rulosu bulunduðu tahmin edilmekte. Celsus Kütüphanesi cephesini süsleyen heykeller Dört Erdem’i temsil eder: Sophia (Bilgelik), Arete (Cesaret), Episteme (Bilgi) ve Ennoia (Düþünce). Bu heykellerin orijinalleri günümüzde Viyana Müzesi’nde bulunuyor. Kütüphanenin alt katýnda ise Celsus’un süslü mermer lahdi bulunuyor.

11- Khafre Piramidi. Mýsýr.

Khafre ya da Kefren Piramidi olarak da bilinen piramit, Gize piramitlerinin ikinci en büyüðü ve Dördüncü Hanedan firavunu Khafre’nin (MÖ 2558-2532) mezarý. 136.4 metre yüksekliðe ulaþan piramit, her biri en az 2 ton aðýrlýða sahip kireçtaþý bloklardan yapýlmýþ.

10- Göbeklitepe. MÖ 9.600. Þanlýurfa.

Þanlýurfa’da yer alan ve 12.000 yýllýk anýtsal mimarisiyle göz kamaþtýran Göbeklitepe. Henüz tarým yapmaya baþlamamýþ avcý toplayýcý insan gruplarýnýn inþa ettiði Göbeklitepe’deki T biçimli dikilitaþlarýn en büyüðünün aðýrlýðý 16 tonu aþýyor. Bu taþlarý yontmak ve yakýndaki taþ ocaðýndan taþýmak, çok sayýda insan ve hepsini doyuracak miktarda yiyecek gerektiren zorlu bir organizasyon gerektiriyor. Burada þimdiye kadar yapýlan kazýlarda bu insanlarýn yerleþik bir hayat sürdüðüne dair bir kanýt bulunamadý. Bu yüzden Göbeklitepe’nin dönemsel bir toplanma ve þölen yeri olduðu düþünülüyor.

9- Ebu Simbel Tapýnaðý. Mýsýr.

Mýsýr’da bulunan bu tapýnak, daðýn içi oyularak MÖ 1263-1243 yýllarý arasýnda 20 yýlda yapýlmýþtýr. Kapýda bulunan dört heykel de tapýnaðý yapan II. Ramses’i tasvir ediyor. Ramses, bu yapýyý eþi Nefertari ve kendi anýsýna yaptýrmýþ. Ayrýca Hititlerle girmiþ olduðu Kadeþ Savaþý’ný kazandýktan sonra, bu savaþta elde ettiði zaferi onurlandýrmak istemiþtir. 
Ýngilizlerden baðýmsýzlýðýný 1956 yýlýnda elde eden Mýsýr, 1960’lý yýllarýn ortalarýnda Asvan Barajý’ný yapmaya baþladý. Bu barajýn yapýmý sýrasýnda daha önceden Nasser Gölü’nün hemen kýyýsýnda bulunan Ramses ve Nefertari Tapýnaklarý’nýn su altýnda kalma tehlikesi doðdu. Bunun üzerine bu iki tapýnak sekiz yýllýk bir çalýþma sonucunda göl kýyýsýndan tepeye taþýndý.

8- Herodes Atticus Odeon’u. Yunanistan.

Atina Akropolü’nün güneybatý yamacýnda bulunan taþ tiyatro yapýsý. Yerliler tarafýndan basitçe “Herodeon” olarak biliniyor. MS 161 yýlýnda, eþi Aspasia Annia Regilla’nýn anýsýna Atina’nýn ileri gelenlerinden Herodes Atticus tarafýndan yaptýrýlmýþ. Atina’da inþa edilmiþ üçüncü Odeon ve yakýnýndaki Dionysos Tiyatrosu’nun aksine, belirgin bir þekilde Roma mimarisine ait. Orijinal olarak üç katlý bir taþ ön duvarý, Roma kemerleri ve pahalý Lübnan sedirinden yapýlmýþ ahþap bir çatýsý olan dik eðimli bir tiyatroydu.

7- Petra. Ürdün.

Nebati mimarisinin çarpýcý bir parçasý olan Hazine (Al-Khazneh) giriþi. Hazine’nin ön cephesi, Nebati, Yunan, Pagan ve Mýsýr kültürünün mitolojik figürleriyle süslenmiþ. Mýsýr tanrýçasý Ýsis’ten, Zeus’un oðullarýna ve Amazonlara kadar çok sayýda kültüre dair heykeller ve figürler barýndýrýyor. Mezarýn sütunlarý Korint stilinde ve giriþinde Yunan ve Romalý mitolojisinde yer edinen ikiz kardeþler Castor ve Pollux kabartmalarý bulunuyor. Yukarýda ortada ise, kumaþlara sarýlý, muhtemelen Mýsýr tanrýçasý Ýsis olan bir kadýn tasvir edilmiþ. Ayrýca yine tepede balta taþýyan altý adet Amazon tasviri bulunuyor. Yapýnýn, MS 1. yüzyýlda Nebati Kralý IV. Aretas’ýn mezarý olduðuna inanýlýyor.

6- Luksor Tapýnaðý. Mýsýr.

Luksor (antik Thebes) olarak bilinen ve Nil Nehri’nin doðu kýyýsýnda bulunan büyük bir Antik Mýsýr tapýnaðý kompleksi. MÖ 1400 yýlýnda inþa edilmiþ. Büyük ölçüde Yeni Krallýk firavunlarý III. Amenhotep (MÖ 1390–1352) ve II. Ramses (MÖ 1279–1213) tarafýndan yaptýrýlan bu tapýnak, modern kentin kalbinde yer alýyor.

5- Bacchus Tapýnaðý. Lübnan.

UNESCO Dünya Mirasý Listesindeki Lübnan Baalbek’teki Bacchus Tapýnaðý, dünyadaki en iyi korunmuþ ve en büyük Roma tapýnak kalýntýlarýndan biri. 2. ya da 3. yüzyýlýn baþlarýnda, Roma Ýmparatoru Antoninus Pius tarafýndan yaptýrýlan tapýnak ve süslemesi, Neoklasik mimari için etkili bir model olarak hizmet etmiþ. Tapýnak 66 metre uzunluðunda, 35 metre geniþliðinde ve 31 metre yüksekliðinde.

4- Büyük Gize Sfenksi. Mýsýr.

Büyük Gize Sfenksi, Mýsýr’ýn Gize kentinde bulunan, muhtemelen Kral Khafre saltanatýna (MÖ 2575 – c. 2465) tarihlenen ve onun yüzünü betimleyen bir sfenksin devasa kireçtaþý heykeli. Mýsýr’ýn en ünlü simge yapýlarýndan biri ve tartýþmasýz en iyi bilinen sfenks sanatý örneði. Büyük Sfenks, yaklaþýk 73 metre uzunluðunda ve 20 metre yüksekliðinde, dünyanýn en büyük heykelleri arasýnda. Bir aslanýn vücuduna ve kraliyet baþlýðýna sahip bir insan baþý var. Heykel tek bir kireçtaþýndan oyulmuþ ve pigment kalýntýlarý tüm Sfenks’in boyandýðýný gösteriyor.

3- Stonehenge. Ýngiltere.

Stonehenge, tarih öncesi dairesel taþ anýt, mezarlýk ve arkeolojik sit alaný. Neolitik Dönem’den Tunç Çaðý’na geçiþ sýrasýnda MÖ 3000 ile 1520 yýllarý arasýnda altý aþamada inþa edilmiþ. Tarih öncesi bir taþ çember olarak, post-lento oluþumunda düzenlenmiþ yapay biçimli sarsen taþlarý ve 160-240 km uzaklýktaki daha küçük mavitaþlarýnýn uzak kökeni nedeniyle benzersiz.

2- Palmira Tiyatrosu. Suriye.

“Palmiye aðaçlarý kenti” anlamýna gelen Palmira, þehre 1. yüzyýlda Roma hükümdarlarý tarafýndan verildi. Þehirden MÖ 19. yüzyýlýn baþlarýndan kalma tabletlerde bahsediliyor. MÖ 3. yüzyýlda, içinden geçen bir yolun doðu-batý ticaretinin ana yollarýndan biri haline gelmesiyle öne çýkýyor. Tamamen bitmemiþ tiyatrosu MS 2. yüzyýla kadar uzanýyor. Ýmparator Nero’nun heykelini Palmira’daki tiyatronun niþine yerleþtirdiði biliniyor. Sahnedeki sütunlar Korint düzeninde dekore edilmiþ.

1- Parthenon Tapýnaðý. Yunanistan.

Atina’daki Akropolis tepesine hakim olan tapýnak, MÖ 5. yüzyýlýn ortalarýnda inþa edilmiþ ve Yunan tanrýçasý Athena Parthenos’a ithaf edilmiþ. Tapýnak genellikle, üç Klasik Yunan mimari düzeninin en basiti olan Dor düzeninin geliþmesinin doruðu olarak kabul edilir. Atinalý devlet adamý Perikles’in yönettiði Parthenon, mimar Ictinus ve Callicrates tarafýndan heykeltýraþ Phidias’ýn gözetiminde yapýldý. MÖ 447’de inþa çalýþmalarýna baþlanmýþ ve binanýn kendisi 438’de tamamlanmýþtýr.

Arkeofili

Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >