Blog
Bilinen En Eski Akrep Fosili Keþfedildi
35 yýl önce toplanan fosilleri inceleyen bilim insanlarý, bunlarý yaklaþýk 437 milyon yýl öncesinden gelen bilinen en eski akrep türleri olarak tanýmladý. Araþtýrmacýlar, hayvanýn muhtemelen hem okyanuslarda hem de karada nefes alabildiðini buldu.
Keþif, hayvanlarýn denizdeki yaþamdan karadaki yaþama nasýl geçtikleri ile ilgili yeni bilgiler saðlýyor: Akreplerin solunum ve dolaþým sistemleri, yaþamlarýný yalnýzca karada geçiren günümüz akreplerin sistemleriyle hemen hemen aynýydý ve çoðunlukla suda yaþayan ve kýsa süre için karaya çýkabilen atnalý yengecinin sistemleriyle de benzer þekilde çalýþýyordu.
Araþtýrmacýlar yeni akrebe “Parioscorpio Venator” adýný verdiler. Cins adý “ata akrep”, tür adý “avcý” anlamýna geliyor.
Araþtýrmanýn yazarý Loren Babcock, “Karaya çýkan en baþarýlý canlýlardan birine, dünya tarihinin en baþarýlý karasal yaratýklarýndan biri olan araknid soyunun bilinen en eski üyesine bakýyoruz.” diyor.
“Ve daha da önemlisi, hayvanlarýn deniz yaþam alanlarýndan karasal yaþam alanlarýna bu kritik geçiþi gerçekleþtirdikleri bir mekanizma tanýmlamamýz. Potansiyel olarak omurgalý hayvanlar da dahil olmak üzere bu geçiþi yapan diðer hayvan türleri için bir model saðlýyor. Bu çýðýr açan bir keþif.”
“Avcý akrep” fosilleri, eskiden bir adanýn dik yamacýnýn tabanýnda küçük bir havuz olan Wisconsin’daki bir yerleþim yerinden 1985 yýlýnda gün yüzüne çýkartýldý. Babcock’un doktora öðrencilerinden biri, þimdi yardýmcý profesör olan Andrew Wendruff, fosilleri ayrýntýlý olarak incelemeye karar verdiðinde 30 yýldan fazla bir süredir Wisconsin Üniversitesi’ndeki müzede duruyorlardý.
Wendruff ve Babcock, fosillerin akrep fosilleri olduðunu hemen anladýlar. Öncelikli olarak bu fosillerin eklembacaklýlarýn evrimsel tarihinin köklerine ne kadar yakýn olduðundan emin deðildiler. O noktaya kadar bilinen en eski akrep Ýskoçya’da bulunmuþtu ve 434 milyon yýl öncesine tarihleniyordu. Paleontologlarýn bildiði akrepler, sürekli olarak karada yaþayan ilk hayvanlardan biriydi.
Sonuç olarak araþtýrmacýlarýn belirlediði Wisconsin fosilleri, Ýskoçya’da çýkan fosillerden 1 ila 3 milyon yýl daha eskiydi. Araþtýrmacýlar, ayný formdaki diðer fosillerden akrebin kaç yaþýnda olduðunu hesapladýlar. Bu fosiller, bilim insanlarýnýn 436.5 ve 437.5 milyon yýl önce, Paleozoik Çað’ýn üçüncü dönemi olan Silüryen Dönem’in baþlarýnda yaþadýðýný düþündükleri canlýlardan geliyor.
Wendruff, “Ýnsanlar çoðu kez fosillerin yaþýný belirlemede karbon testi kullandýðýmýzý düþünür. Fakat bu yöntem söz konusu yaþtaki herhangi bir þey için iþe yaramýyor. Biz bunlarý kül yataklarýyla ölçüyoruz. Volkanik kül yataðýna ulaþamadýðýmýzda ise bu mikrofosilleri kullanýyor ve bu mikrofosillerin sahibi canlýlarýn yeryüzünde bulunduðu yýllarla korelasyonuna (iliþkisine) bakýyoruz. Bu, karþýlaþtýrmalý tarihlemenin ufak bir kýsmý.” diyor.
Waukesha Biota olarak bilinen fosilleri içeren bir oluþumdan gelen Wisconsin fosilleri, bir akrebin tipik özelliklerini gösteriyor; fakat detaylý analizler, bu grubun atasýna ýþýk tutan ek vücut bölümleri ve kýsa kuyruk bölgesi gibi daha önceden hiçbir akrepte görülmeyen bazý karakteristik özellikleri barýndýrýyor.
Wendruff, fosilleri mikroskop altýnda inceledi ve fosillerin yüksek çözünürlü fotograflarýný farklý açýlardan detaylý olarak çekti. Hayvanýn kaya içinde korunmuþ iç organlarýnýn parçacýklarý gün ýþýðýna çýkmaya baþladý. Hayvanýn zehrini depoladýðý bir hazneyi, uzantýyý ve en önemlisi solunum ve dolaþým sistemlerinin kalýntýlarýný belirledi.
Bu akrep, aþaðý yukarý bugün dünyadaki birçok akreple ayný ölçüde yani 2.5 cm boyutundaydý. Babcock, “Bu, su altýnda solunum yapan akreplerin eski atalarýnýn solunum yapma biçimi ile günümüz karada nefes alan akreplerin nefes alma biçimi arasýnda çok önemli evrimsel bir bað olduðunu gösteriyor.” diyor.
Babcock “Bu hayvandaki solunum ve dolaþým sistemlerinin çalýþmasý özellikle hava soluyan eklembacaklýlarýnki ve akreplerinki ile þekil bakýmýndan ayný.” diyor.
Fakat bu sistem atnalý yengeci gibi deniz eklembacaklýlarýnda bildiðimiz sisteme de son derece benziyor. Hatta bu akrep, bu sýnýf, karaya ilk adýmý atmadan önce denizden karaya geçmeye morfolojik olarak kabiliyetli ve karadaki yaþama önceden adapte edilmiþ gibi görünüyor.
Paleontologlar hayvanlarýn denizden karaya nasýl hareket ettiðini yýllarca tartýþtýlar. Bazý fosiller toprak üzerinde 560 milyon yýl kadar eski olma ihtimali olan yürüyüþ izlerini gösteriyor; fakat bu hayvanlarýn karada yaþayýp yaþamadýðýný, okyanustaki evlerinden çýkýp çýkmadýðýný bilmek zor.
Araþtýrmacýlar, solunum ve dolaþým sistemlerindeki benzerliklerden dolayý bu tarih öncesi akreplerin kara üzerinde hayatta kalabileceklerine dair þüphe olmadýðýný belirtiyor.
Phys. 16 Ocak 2020.
Makale: Wendruff, A. J., Babcock, L. E., Wirkner, C. S., Kluessendorf, J., & Mikulic, D. G. (2020). A Silurian ancestral scorpion with fossilised internal anatomy illustrating a pathway to arachnid terrestrialisation. Scientific Reports, 10(1), 1-6.
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >