Blog
Danimarka Kralı Hans’ın baharat dolabı Gribshunden gemisinde bulundu. Baharatlar döneme ışık tutuyor.
Kral, kendisine üstünlük sağlamak için gemisini zengin ve güçlü bir adama uygun savaşçılar ve mallarla doldurmuştu.
www.arkeonews.com
Danimarka Kralı Hans’ın savaş gemisi Gribshunden’ın, Orta Çağ İskandinavyası’ndaki safran, zencefil ve karanfilin ilk arkeolojik kanıtları da dahil olmak üzere botanik malzemelerle yüklü olduğu ortaya çıkarıldı.
Ayrıca, tam bir Orta Çağ kraliyet baharat dolabının hayatta kalan tek arkeolojik örneğidir. Dolap içindeki safran o kadar iyi korunmuştur ki, 527 yıl suya batırıldıktan sonra bile, hala kendine özgü bir aroması vardır.
1495’te Danimarka ve Norveç Kralı Hans, İsveç hükümdarı Sten Sture the Elder ile bir toplantıya hazırlanmak için gemisi Gribshunden’i İsveç kıyılarına demirledi. Planı, Norveç ile yaptığı gibi İsveç üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlayacak ve birleşik bir İskandinav krallığı yaratacak bir anlaşmaya aracılık etmekti. Ne yazık ki Hans ve mürettebatının çoğu için sonuç hüsran oldu. Gemi alev aldı ve battı.
Kral, kendisine üstünlük sağlamak için gemisini zengin ve güçlü bir adama uygun savaşçılar ve mallarla doldurmuştu. Geminin kaybı stratejide bir değişikliğe neden oldu ve Hans, İsveç’i müzakere etmek yerine işgal etmeye ve fethetmeye karar verdi. Ancak geminin batması, modern çağdaki araştırmacılar için bir altın madeni de bıraktı.
Gribshunden’in enkazı 1960’larda bulundu ve 2019-2021 yılları arasında yeni bir çalışma yapıldı. Baltık Denizi’nin eşsiz ortamı sayesinde – oksijensiz deniz yatakları, düşük tuzluluk ve tahta kurtlarının yokluğu – batık keşfedildiğinde özellikle iyi korunmuştur.
Ekip, beklenen eserlerin çoğunun daha önceki keşiflerde zaten bulunduğunu, ancak önemli bir şeyin göz ardı edildiğini gördü. Bu, 3.000’den fazla iyi korunmuş bitki materyali tutan kaplardı.
Lund Üniversitesi’nden bilim insanlarına göre, egzotik baharatların son keşfi, İskandinavya’daki ve Orta Çağ boyunca Baltık Denizi çevresindeki aristokrasi arasında statü belirteçleriydi.
Araştırmacılar dereotu, hindistan cevizi ve karanfil gibi otlar ve baharatlar keşfettiler. Ek olarak, badem, safran, zencefil ve karabiber gibi diğer bitki materyallerinin örneklerini. Bazı baharatların Endonezya kadar uzaklardan gelmesi mümkündür, bu da Kral Hans’ın sofistike bir ticaret ağı kurduğunu göstermektedir. Ek olarak, araştırmacılar kurutulmuş böğürtlen, ahududu, üzüm ve keten gibi atıştırmalıklar buldular ve bunların her biri Hans’ın ne kadar zengin ve etkili olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar ayrıca, bir zamanlar tıbbi olarak kullanılan yenilebilir olmayan bir bitki olan henbane’yi keşfettiler.
Çalışma, toplamda 3097 farklı türden 40 bitki kalıntısı tespit etti. Baharatlar karışımın çoğunluğunu oluşturur.
DOI: 10.1371/journal.pone.0281010
Kapak Fotoğrafı: Gribshunden’in figür başı 2015 yılında kurtarıldı. Fotoğraf: Blekinge Müzesi
By Oğuz Büyükyıldırım
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >