Blog
Demir Çağ Kazanları, Ziyafetleri ve Metal İşçiliğini Gösteriyor
Buluntuların çeşitliliği benzersiz; özellikle kazanlar, bu yerleşimin muhtemelen ziyafetlerin düzenlendiği bir merkez olduğunu ve önemli nesnelerin ritüel olarak toprağa bırakılması geleneğinin bulunduğunu ortaya koyuyor.
Zeynep Şoray - www.arkeofili.com
2.500 yıllık kazanların analiziyle kusursuz bir kopya üretildi ve Demir Çağı metal işçilerinin becerileri hakkında önemli bilgiler edinildi.
Replika Kazan. C: Leicester Üniversitesi
Leicester Üniversitesi arkeologları, 2013 yılında Leicestershire’daki Glenfield köyü yakınlarında yaptıkları kazılarda, tarihöncesi toplulukların ziyafet ritüellerine yeni ışık tutan benzersiz bir Demir Çağı metal eserleri koleksiyonu keşfetti.
Bölgeden bugüne kadar bulunmuş en büyük metal buluntulardan biri olan bu koleksiyon; bütün bir kılıç, iğne ve broş gibi giyim eşyalarını içeriyordu. Ancak buluntuların büyük kısmını bakır alaşımı ve demirden yapılmış 11 büyük kazanın kalıntıları oluşturuyordu. Bu, Demir Çağı Avrupa’sında bilinen yalnızca iki büyük kazan koleksiyonundan biri.
Buluntuların çeşitliliği benzersiz; özellikle kazanlar, bu yerleşimin muhtemelen ziyafetlerin düzenlendiği bir merkez olduğunu ve önemli nesnelerin ritüel olarak toprağa bırakılması geleneğinin bulunduğunu ortaya koyuyor.
Kazanlar birkaç ayrı parçadan oluşuyordu: demir ağızlıklar, yarım küre biçimli bakır alaşım kaseler ve demirden üst banda bağlı iki demir halka kulp. Son derece kırılgan durumda bulundular ve daha sonra analiz edilmek üzere toprak bloklar halinde kazı alanından çıkarıldılar.
Kazan ve BT tarama. C: Leicester Üniversitesi
Koruma ve Analiz Çalışmaları
Leicester Üniversitesi Arkeolojik Hizmetler ekibinin saha çalışmalarının ardından, MOLA (Museum of London Archaeology) konservatörleri kazan kalıntıları üzerinde titiz bir mikro-kazı gerçekleştirdi.
Leicestershire’ın ağır kil toprağında uzun süre gömülü kalan kazanlar, zamanla aşınmış ve deforme olmuştu. Ancak BT taramaları, hedeflenmiş X-ışını incelemeleri ve dikkatli temizlik sayesinde, yaklaşık 2.400 yıl önce gömülmeden önceki üretim, kullanım ve durumları hakkında çok değerli bilgiler elde edildi.
MOLA kıdemli konservatörü Liz Barham, “Glenfield Park kazanlarının detaylı kayıt, örnekleme ve bilimsel analizlerle korunması, onların yapımı, onarımı ve kullanımına dair yeni bilgiler sağladı. Ezilmiş ve aşınmış olmalarına rağmen pek çok ayrıntıyı tespit ederek araştırmaya katkıda bulunduk, bir replika üretimine ışık tuttuk ve belki de onları yapan, kullanan ve sonunda gömen Demir Çağı topluluklarına dair bir bakış sunduk” diyor.
Kazan duvarına montaj plakalarının yerleştirilmesi. C: Leicester Üniversitesi
Metal İşçiliğinde Yüksek Ustalık
Kalıntılar ne kadar bozulmuş olsa da, koruma ve bilimsel çalışmalar, Demir Çağı metal işçiliğine dair olağanüstü ayrıntılar ortaya çıkardı. Kazanların ince bakır levhalarının biçimlendirilmesinde, demirin sertleştirilmesi ve kaynatılmasında gelişmiş tekniklerin kullanıldığı anlaşıldı.
Kazının direktörü ve ULAS başkan yardımcısı John Thomas, “Kazanlar büyük toplantılar ve ziyafetlerle ilişkilendirilen kaplar. Glenfield örnekleri de istisna değil; 15 ile 57 litre arasında kapasitelere sahiplerdi ve hepsi aynı anda kullanıldığında yüzlerce kişiye yemek sunabilecek durumdaydılar. Yerleşimdeki ziyafetlerin önemli bir parçası olmalıydılar. Ancak uzun süre kullanıldıktan sonra bilinmeyen nedenlerle alanın farklı bölgelerine gömüldüler” diyor.
Thomas ayrıca, “Leicestershire’da ilk kez böylesine açık ziyafet kanıtları buluyoruz. Bu proje, Demir Çağı topluluklarının sosyal yönlerini anlamamız açısından Midlands ve ötesi için çok önemli olacak” diye ekliyor.
Glenfield’da ortaya çıkarılan bir kazan. C: Leicester Üniversitesi
Replika Kazan ve Metal İşçiliğinin Yeniden İnşası
Kazanların orijinalinde nasıl göründüğünü anlamak için, arkeolojik demir uzmanı Hector Cole’a tam ölçekli bir kopya üretmesi için görev verildi. Sonuç, Glenfield buluntularının temel özelliklerini ve koruma çalışmalarından edinilen gözlemleri yansıtan etkileyici bir kazan oldu.
Cole, “Kazanın dövülmesi benim için önemli bir öğrenme süreciydi; onları yapanların zihnine girmeye çalıştım. Kullandıkları teknik beceriler olağanüstü düzeydeydi ve bence dönemin uzman kazan ustalarıydılar. Günümüzde mekanik olarak kolayca delik açabiliyoruz ama onlar bronz ve demirde bunu büyük bir hassasiyetle yapıyordu. Ayrıca çok sayıda perçinle iki ana parçayı birleştirirken ‘genleşmeyi’ dikkate almaları gerektiğinin tamamen farkındaydılar. Yanlış sırayla yaparsanız şekil bozulur ve düzeltilmez. Ben doğru tekniği bildiğim için hatasız bir şekilde kazanları birleştirebildim. Demir Çağı metal işçilerine büyük saygı duyuyorum ve çabalarımın onların işçilik standartlarına ulaştığını umuyorum” diyor.
University of Leicester. 31 Temmuz 2025.
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >