Blog
Diyarbakýr’da Asur’un Yýkýmýný Anlatan Tablet Bulundu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumDiyarbakýr’da Asur’un Yýkýmýný Anlatan Tablet Bulundu
Diyarbakýr’daki Ziyaret Tepe höyüðünde, Asurlu bir yetkili tarafýndan yazýlmýþ, hayal kýrýklýðý ve umutsuzluk hikayesi anlatan çiviyazýlý bir tablet keþfedildi.
F: Ziyaret Tepe kazýlarý
Diyarbakýr’daki Ziyaret Tepe mevkiinde kazý yapan arkeologlar, nadir bulunan ve benzersiz bir çivi yazýlý tablet keþfetti. Tablette, MÖ. 7. yüzyýlda Asur imparatorluðu yýkýlmadan hemen önce Asurlu bir yetkilinin aktardýðý imparatorluðun durumunu özetleyen, hayal kýrýklýðý ve umutsuzluk öyküsü anlatýlýyor.
Arkeologlarýn idari bir kompleks olarak tanýmladýklarý yapý kalýntýlarý içinde bulunan küçük çiviyazýlý kil tablet, Asur kenti Tushan’ýn üst düzey yetkilisi Mannu-ki-libbali tarafýndan yazýlmýþ.
(Diyarbakýr’da Kaplumbaðalarla Gömülmüþ 2500 Yýllýk Kadýn ve Çocuk Bulundu)
Tushan, Asur Ýmparatorluðunun eteklerinde bulunan bir bölgeyi yöneten MÖ 7. yüzyýl þehiriydi. Mannu-ki-libbali tablette, bir savaþ arabasý birliði kurma emrine yanýt veriyor, ancak bunu baþarmak için gereken tüm yetenekli profesyonellerin þehirden çoktan kaçtýðýný açýklýyor.
Þehirde üst düzey bir yetkili olan Mannu-ki-libbali, hayal kýrýklýðýný ve istifasýný tabletteki þu son cümleleriyle açýklýyor;
“Bu emre nasýl uyabilirim? ….. Buradan ancak ölümler çýkar. Kimse kaçamaz. Benim burada iþim bitti!”
Arkeologlar yayýmladýklarý makalede, “Bu eþi bulunmaz bir mektup. Bu yazýlar ancak imparatorluðun alt yapýsýnýn çöküþü Tushan’a yaklaþýrken yazýlmýþ olabilir. Asur’un çöküþüne dair ilk elden yazýlmýþ bir yazý olduðu için mükemmel bir buluntu.” diyor.
F: Ziyaret Tepe kazýlarý
Söz konusu tabletin bulunduðu yönetim kompleksi yapýsý, çivi yazýsý tabletler için olaðanüstü bir arþiv oluþturdu. Kompleksin odalarýnýn zeminlerinde, parçalar halinde 27 çiviyazýlý tablet bulundu.
“Tabletlerin içeriklerinde tahýl hareketleri, köle ödünç listeleri, personel listeleri, insanlarýn yeniden yerleþimi ve askeri memurlarýn sayýsý ve onlarýn tarýmsal varlýklarýný gösteren listeler sayýlabilir.”
Ancak tabletlerin çoðunda, uzaktaki çiftliklere teslimatlar, borçlar ve ödemeler gibi arpalarýn alým satým iþlemleri yer alýyor. Bu tabletler, MÖ 614 ila MÖ 611 yýllarý arasýna, yani Ninova’nýn çöküþü dönemine tarihleniyor. Ninova, Dicle Nehri’nin doðu kýyýsýnda bulunan ve bir dönem Asur imparatorluðunun baþkentliðini yapan bir þehirdi.
Bölgedeki kazýlarý yürüten Timothy Matney ve John MacGinnis, “Bu tablet, bu döneme ait bulunan Asur yetkilileri tarafýndan yazýlmýþ ilk tablet.” diyor.
(Asurlular Sandýðýmýzdan Daha Cana Yakýndý)
Tabletler, Asur dünyasýnda, Babil kral Nabopolassar’ýn daðýlmakta olan Asur imparatorluðuna karþý askeri seferler yürütmesine dair de bilgiler içeriyor.
Diyarbakýr’ýn Bismil ilçesinde yer alan Ziyaret Tepe Höyüðü’ndeki kazýlar 2000 yýlýnda baþladý ve 12 sezon sürdü. Diyarbakýr’ýn 60 km doðusundaki Dicle nehri üzerinde yer alan kalýntýlar, 30 metre yüksekliðinde bir merkezi höyük ile çevresinde 30 hektar civarýnda bir alt kasabanýn kalýntýlarýndan oluþuyor.
Ohio, Akron Üniversitesi’nden Prof. Timothy Matney tarafýndan yürütülen proje, jeofizik incelemeler ve yüzey araþtýrmalarý ile baþladý. Höyükte yapýlan çalýþmalar sonunda 300 yýl boyunca geliþen büyük bir eyalet sermayesini gösteren yapýsal ve eser kalýntýlarý ortaya çýkarýldý.
Yazýlý kayýtlara göre, MÖ 882 yýlýnda Asur Kralý II. Ashurnasirpal tarafýndan daha önceden yerleþiþmiþ bir yerde kuruldu, ancak daha sonra sonunda MÖ 611 yýlýnda Babil kralý Nabopolassar tarafýndan ele geçirildi.
Bölgede çalýþan arkeologlar, bir saray, bir yönetim kompleksi, seçkin konutlar ve askeri kýþlalar ortaya çýkardý.
Popular Archaeology. 14 Aralýk 2017.
Kaynak:Arkeofili
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >