Blog
Dünyanýn Bilinen En Eski Elbisesi ‘Tarkhan Elbisesi’ 5500 Yýllýk
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumDünyanýn Bilinen En Eski Elbisesi ‘Tarkhan Elbisesi’ 5500 Yýllýk
By Ayþe Bursalý on 20 Þubat 2016
Mýsýr’da bulunan Tarkhan Elbisesi’nin dünyanýn bilinen en eski elbisesi, ve en eski dokuma kumaþý olduðu kesinleþti. Radyokarbon testleri elbisenin 5,500 yaþýnda olduðunu ortaya koydu. Bu hafta yayýnlanan makalede keten elbisenin %95 ihtimalle MÖ 3482-3102 yýllarýna tarihlendiði açýklandý.
Kýyafetin Mýsýr’n en eski kýyafeti ve dünyada bilinen en eski dokuma kýyafet olduðu önceden de düþünülüyordu, fakat kýyafetin tam yaþý belli deðildi. Yeni radyokarbon testi sonuçlarý, elbisenin Ýlk Hanedanlýktan da daha geriye tarihlenerek, sanýlandan da daha eski olabileceðini düþündürüyor.
Elbise, Kahire’ninn 50 km güneyindeki modern ismi Tarkhan olan Antik Mýsýr mezarlýðýnda bulundu. Elbise üç parça dayanýklý el dokumasý keten kumaþtan yapýlmýþtý. Keten kumaþýn doðal açýk gri renkli çizgileri bulunuyordu. Elbisenin kollarý ve üst kýsmý da pililiydi.
Elbisenin etek kýsmý korunmadýðý için kesin uzunluðunu bilmek mümkün deðil, fakat boyutlarý bir genç kýza ya da ince bir kadýna uygun olacaðýný gösteriyor.
Araþtýrmacýlar National Geographic’e yaptýðý açýklamada “Þu anda bir gömlek gibi görünmesine raðmen, daha sonraki dönemlere tarihlenen yere kadar uzanan elbiseler, Tarkhan Elbisesi’nin de bir zamanlar çok daha uzun olduðunu düþündürüyor” dedi.
Elbisenin hangi baðlamda kulanýldýðý hala bilinmese de, dirsek ve koltukaltlarýndaki kýrýþýklýklar birinin elbiseyi hayattayken giydiðini gösteriyor: yani sadece törensel bir elbise deðildi.
Pilili kollarý ve korsaj kýsmýyla Tarkhan elbisesi kiþiye özel olarak hazýrlanmýþ en erken kýyafet örneði oluyor. Arkeologlar tarafýndan ortaya çýkarýlan diðer eski kýyafetler ya kumaþla vücudun üstünü örterek dökümlü þekilde, ya da kumaþla vücudu sararak yapýlýyordu. Fakat bu elbise vücuda uygun olarak ayarlanmýþ ve kesilmiþ.
Elbisedeki bu ince ayrýntýlar sadece uzmanlaþmýþ bir zanaatkar tarafýndan yapýlabilmiþ olmalýydý. Uzmanlaþmýþ bir zanaatkar zümresi ise ancak, 5,000 yýl önceki Mýsýr toplumu gibi, zengin ver hiyerarþik bir toplumda ortaya çýkmýþ olabilirdi. 5,000 yýl önce Antik Mýsýr krallýðý, ilk defa tek bir kral altýnda birleþmiþti. Bu yüzden elbisenin de büyük ihtimalle zengin bir kiþiye ait olduðu düþünülüyor.
Elbise çok iyi korunmuþ durumda olduðu için araþtýrmacýlar, elbisedeki materyellerin büyük ihtimalle ilk defa ve sadece bu elbise için kullanýldýðýný kararlaþtýrdý.
Oxford Üniversitesi’nden bir ekip, elbisenin 2.24 miligramlýk bir örneðini ölçerek, ketenin karbon izotopu kaldýðýný hesapladý. Bu verilerden, ketenin ne zaman dokunduðuna belirten bir tarih elde etttiler. Keten kumaþý, oldukça kýsa bir sürede büyüyen keten bitkisi liflerinden oluþtuðu için radyokarbon tarihlemesi tekniði için özellikle uygun bir materyel.
Petrie Müzesi’nin küratörü Dr Alice Stevenson “Elbisenin daha erken bir döneme, Ýlk Hanedanlýk dönemine tarihlendiðinden hep þüphelenmiþtik. Fakat daha önce testler için gereken örnek miktarý, elbiseye çok fazla zarar vereceði için bu þüpheyi kanýtlama þansýmýz olmamýþtý” dedi.
1913 yýlýnda Tarkhan mezarlýðýndaki bir Ýlk Hanedanlýk mezarýndan, Mýsýrbilimci Flinders Petrie tarafýndan çýkarýlan elbise, 1977 yýlýna kadar baþka tekstil ve kumaþlarýn yanýnda, keþfedilmemiþ olarak kaldý. Elbise, kumaþlar 1977 yýlýnda konservasyon için Londra’daki Victoria ve Albert Müzesi’ne gönderildiðinde keþfedildi.
Elbise Ýngiltere’deki Petrie Müzesi’nde sergileniyor.
UCL Petrie Museum Website, 15 Þubat 2016
National Geographic, Daily Mail, 18 Þubat 2016
Arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >