Blog
Evcil Olmayan Hayvanlarda İlk: Orkalar İnsanlara Yiyecek Veriyor
Towers ve çalışma arkadaşları, kendilerinin ve başkalarının deneyimlediği 34 yiyecek paylaşımı olayına dair bilgileri topladı ve analiz etti.
www.arkeofili.com
Sahibinin kuş getiren gururlu bir kedi gibi, orkalar—diğer adıyla katil balinalar—bazen avlarını insanlarla paylaşmayı teklif ediyor.
Brian Skerry tarafından fotoğraflanırken bir vatozu yiyen bir orka. C: National Geographic for Disney+/Hayes Baxley
Bulgu, Journal of Comparative Psychology dergisinde yayımlanan bir araştırmaya dayanıyor.
Kanada, Yeni Zelanda ve Meksika’dan araştırmacıların yürüttüğü çalışmada, orkaların vahşi doğada insanlara yiyecek teklif ettiği 20 yıla yayılan 34 etkileşim rapor edildi. Bu olaylar dünyanın farklı okyanuslarında, Kaliforniya’dan Yeni Zelanda’ya, Norveç’ten Patagonya’ya kadar çeşitli bölgelerde meydana geldi.
“Orkalar sık sık birbirleriyle yiyecek paylaşır—bu prososyal bir davranış ve aralarındaki ilişkileri güçlendirme yolu” diyor çalışmanın başyazarı Jared Towers. “İnsanlarla da yiyecek paylaşmaları, bizimle ilişki kurma ilgilerini gösteriyor olabilir.”
Towers ve çalışma arkadaşları, kendilerinin ve başkalarının deneyimlediği 34 yiyecek paylaşımı olayına dair bilgileri topladı ve analiz etti. Bu olayların 11’inde insanlar suyun içindeydi. 21 vakada teknedeydiler, 2 olayda ise karadaydılar. Bazıları video ve fotoğrafla belgelenmişti; diğerleri araştırmacılarla yapılan görüşmelerle tanımlandı.
Analize dahil edilebilmesi için olayların bazı sıkı kriterleri karşılaması gerekiyordu—her vakada orkaların insanlara kendi istekleriyle yaklaşmış (insanlar onlara yaklaşmamış) ve yiyeceği onların önüne bırakmış olmaları gerekiyordu. Bu olayların tamamına yakını sonrasında orkaların ne olacağını gözlemlemesiyle devam etti ve yedi olayda insanlar ilk etapta teklifi reddettikten sonra orkalar yiyeceği tekrar sunmaya çalıştı.
Orkaların ya da diğer adıyla katil balinaların insanlara yiyecek sunduğu anlara dair bazı görüntüler. C: Jared R. Towers et al. 2025.
Evcil hayvanlar—köpekler ve kediler gibi—bazen insanlara yiyecek sunabiliyor. Ancak bu araştırma, evcil olmayan hayvanlarda benzer davranışların detaylı biçimde belgelendiği ilk çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.
Araştırmacılara göre bu oldukça mantıklı, çünkü orkalar hem zeki hem de sosyal hayvanlar ve yiyecek paylaşımını hem akraba bireylerle hem de akraba olmayanlarla ilişki kurmak için kullanıyorlar. Ayrıca genellikle kendilerinden çok daha büyük avları avladıkları için ellerinde paylaşacak fazla yiyecek kalabiliyor.
“İnsanlara yiyecek sunmak, orkaların öğrenilmiş kültürel davranışları uygulaması, çevrelerini keşfetmeleri veya oyun oynamaları için fırsatlar içeriyor olabilir” diye yazıyor araştırmacılar.
“Bu sayede hem bizimle ilişkiler kurabilirler hem de öğrenebilir ve çevrelerini manipüle edebilirler. Bu türün ileri düzey bilişsel yetenekleri ve sosyal, işbirlikçi doğası göz önüne alındığında, bu tür davranışların nedenleri ve sonuçları olarak bu açıklamaların hepsi mümkün.”
American Psychological Association. 30 Haziran 2025.
Makale: Jared R. Towers et al. (2025).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >