Blog
Kafatası Odasının Sırları: Sefertepe Kazılarında 12 Antik İnsan Kafatası Ortaya Çıkarıldı
Bu sezon ise ekip, aynı odada 8 kafatası ve başka bir hücrede 4 kafatası daha ortaya çıkararak toplam buluntu sayısını önemli ölçüde artırdı.
www.arkeonews.com
Arkeologlar, Taş Tepeler Projesi’nin en önemli alanlarından biri olan Sefertepe'de devam eden kazılarda 12 yeni insan kafatası ortaya çıkardı. 10.500 yıldan daha eskiye dayanan keşif, bu Neolitik yerleşimin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki ritüel uygulamalar ve erken dönem kültürel geleneklerde merkezi bir rol oynadığına dair artan kanıtlara katkıda bulunuyor.
Araştırma, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın başlattığı "Şanlıurfa Neolitik Çağ Araştırmaları – Taş Tepeler Projesi " kapsamında, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emre Güldoğan danışmanlığında yürütülüyor .
Kafatası Odası Yeni Buluntular Sunuyor
Arkeologlar geçen yıl Sefertepe'de "kafatası odası" olarak bilinen ve 31 kafatası ve parçasının ortaya çıkarıldığı bir oda tespit etmişti. Bu sezon ise ekip, aynı odada 8 kafatası ve başka bir hücrede 4 kafatası daha ortaya çıkararak toplam buluntu sayısını önemli ölçüde artırdı.
Doç. Güldoğan, bu yıl kazı çalışmalarına uzman, öğrenci ve işçilerden oluşan 39 kişilik bir ekibin katıldığını, hem daha önce açılan alanlarda hem de yeni belirlenen açmalarda çalışmalar yürütüldüğünü anlattı.
"Şimdiye kadar yeni kafatası örneklerinin ortaya çıktığını doğrulayabiliyoruz. Geçen yılki keşifler zaten dikkat çekici bilgiler sunarken, bu yılki bulgular kanıtları genişletiyor ve daha da karmaşık kültürel uygulamalara işaret ediyor," dedi.
Sefertepe. Kredi: AA
Antropolojik Analiz: Bebeklerden Yetişkinlere
Kafatasları şu anda Hacettepe Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal tarafından antropolojik olarak inceleniyor. Geçen yıl alınan örneklerden elde edilen ön sonuçlar, altı aylık bebeklerden 40 yaş civarındaki yetişkinlere kadar geniş bir demografik yelpazeyi ortaya koydu.
Erdal, kafataslarındaki yaş çeşitliliğinin, kafataslarının tek bir felaketin sonucu olmadığını, aksine toplumun birçok kuşağını kapsayan uzun vadeli bir ritüelin veya kültürel uygulamanın parçası olduğunu gösterdiğini söyledi.
Bu keşif, Sefertepe'nin tıpkı kardeş yerleşim yeri Göbeklitepe gibi yalnızca bir yerleşim yeri değil, aynı zamanda ölüm, atalara tapınma ve sembolik uygulamaların önemli rol oynadığı bir ritüel merkezi olduğu yorumunu desteklemektedir.
Devam Eden Mimarlık ve Botanik Çalışmaları
Sefertepe'deki kazılar, insan kalıntılarının yanı sıra benzersiz mimari özellikleri de ortaya çıkarıyor. Arkeologlar yakın zamanda kafatasları ve nişlerle ilişkili özel bir yapının zemin seviyesine ulaştı. Bulgular, temel kayanın kasıtlı olarak düzleştirildiğini ve dikkatlice oyulmuş çukurların oluşturulduğunu gösteriyor; bu da kasıtlı bir planlama ve ritüelistik bir tasarıma işaret ediyor.
Ayrıca, bu yıl Sefertepe'de botanik çalışmalarının başlangıcını kutluyoruz. Araştırmacılar, bölgedeki avcı-toplayıcı gruplardan yerleşik tarım topluluklarına geçiş hakkında önemli bilgiler sağlayabilecek erken dönem tarım ve bitki kullanımına dair izleri ortaya çıkarmayı hedefliyor.
Özellikle önceki sezonlarda keşfedilen kırık dikilitaşlarda restorasyon çalışmaları da devam ediyor. Bu sütunlar ve oyma taşlar, Göbeklitepe'nin ikonik T şeklindeki sütunları gibi, törenlerde odak noktası olarak kullanılmış olabilir.
Arkeologlar, Taş Tepeler Projesi'nin en önemli alanlarından biri olan Sefertepe'de devam eden kazılarda 12 yeni insan kafatası ortaya çıkardı. Kaynak: AA
Taş Tepeler Ağı bünyesinde Sefertepe
Sefertepe, Şanlıurfa bölgesini kapsayan geniş çaplı bir arkeolojik girişim olan Taş Tepeler Projesi'ni oluşturan bilinen 12 alandan biridir. Dünyaca ünlü Göbeklitepe de dahil olmak üzere bu alanlar, 9.000 ila 12.000 yıl öncesine tarihlenmekte ve anıtsal ritüel mimarisinin bilinen en eski örneklerini temsil etmektedir.
Göbeklitepe "tarihin sıfır noktası" olarak kabul edilirken, Sefertepe, Neolitik toplulukların sosyal ve ritüel karmaşıklığına dair anlayışımızı derinleştiren kritik bir konum olarak ortaya çıkıyor. Keşifler, Göbeklitepe'nin izole bir alan olmadığını, birbiriyle bağlantılı toplulukların mimari tarzlarını, inanç sistemlerini ve ritüel uygulamalarını paylaştığı daha geniş bir kültürel manzaranın parçası olduğunu gösteriyor.
Erken Uygarlığa Bir Bakış
Sefertepe'de yeni ortaya çıkarılan 12 kafatası, ölüm ritüelleri ve atalara tapınmanın Neolitik inanç sistemlerinin merkezinde yer aldığı teorisini destekliyor. Arkeologlar ve antropologlar, farklı yaş gruplarındaki bireylerin kalıntılarını analiz ederek, bu erken dönem topluluklarının yaşamı, ölümü ve ölümden sonraki yaşamı nasıl anladıklarını bir araya getiriyorlar.
Doç. Dr. Güldoğan, devam eden çalışmaların henüz başlangıç ??olduğunu vurguladı:
"Bu yıl altı farklı açmada kazılarımıza devam ediyoruz. Her yeni buluntu, Neolitik Çağ'ın kültürel ve sosyal ağlarına dair anlayışımızı güçlendiriyor. Sefertepe, yalnızca mimariyi değil, aynı zamanda bu toplulukların sembolik dünyasını da anlamak için önemli bir alan olduğunu kanıtlıyor."
Araştırmalar ilerledikçe Sefertepe'nin Güneydoğu Anadolu ve Mezopotamya'nın geçmişini insanlık medeniyetinin öyküsüne bağlayarak daha da çığır açıcı keşiflere imza atması bekleniyor.
AA
Kapak Görseli Kredisi: AA
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >