Blog
Kosova'nın Ulpiana Antik Kentinde Justinianus ve Theodora'yı Anan İkinci Nadir Yazıt Ortaya Çıkarıldı
İmparator Justinianus ve eşi İmparatoriçe Theodora'ya ithaf edilen yazıt, Kosova’nın zengin kültürel mirasının devam eden keşfinde önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor.
www.arkeonews.com
Kosova’nın kadim köklerine ışık tutan bir keşifle , ülkenin Kültür Bakanı Hajrulla Çeku, resmi Facebook sayfasından Ulpiana arkeolojik alanında Bizans dönemine ait nadir bir yazıtın ortaya çıkarıldığını duyurdu. Bu yazıt, İmparator Justinianus ve İmparatoriçe Theodora'ya ithaf edilmiş olup, türünün şimdiye kadar bulunan ikinci örneğidir.
İmparator Justinianus ve eşi İmparatoriçe Theodora'ya ithaf edilen yazıt , Kosova'nın zengin kültürel mirasının devam eden keşfinde önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor.
Bakan Çeku, haberi Facebook'tan yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi:
"İlk yazıt, Iustiniana Secunda şehrinin Dardania şehri olarak kurulduğundan bahsediyor. İkincisi ise piskoposluk bazilikasının inşasını gösteriyor. Bunlar, bu bölgeden gelen imparator Justinianus'un bilinen tek adaklarıdır."
Yeni keşfedilen yazıt, günümüz Gracanica yakınlarında bulunan ve bir zamanlar gelişen bir Roma ve Bizans şehri olan Ulpiana'nın dini ve mimari tarihine ışık tutuyor. Çeku'ya göre bu, bölgede Justinianus ile doğrudan bağlantılı bilinen tek bazilika yapı kitabesi ve şehrin ünlü imparatorla olan bağlantısını daha da güçlendiriyor.
Ulpiana'da ortaya çıkarılan Justinianus ve Theodora'yı anan yazıt, Kosova'nın Bizans dönemine ışık tutuyor. Kaynak: Hajrulla Çeku – Facebook
Ulpiana: Dardania'nın Mücevheri
Genellikle "Justiniana Secunda" olarak anılan Ulpiana, Roma'nın Dardania eyaletinin en önemli kent merkezlerinden biriydi. MS 1. yüzyıldan 6. yüzyıla kadar gelişen şehir, bölgede stratejik ve idari bir rol oynamıştır.
6. yüzyılın başlarında meydana gelen yıkıcı bir depremin ardından Ulpiana, imparatorluk genelindeki önemli yerleşim yerlerini restore edip güçlendirmeyi amaçlayan İmparator I. Justinianus'un (hükümdarlığı 527-565) emriyle yeniden inşa edildi. Daha önce keşfedilen ilk yazıt, Justinianus'un şehri yeniden kurma çabalarını doğrulayarak, şehre "Iustiniana Secunda" adını veriyordu; bu isim, şehrin imparatorluk himayesi altındaki yenilenmiş statüsünü yansıtıyordu.
Bu ikinci yazıt, imparatorun yalnızca kentsel yeniden yapılanmaya değil, aynı zamanda dini ve manevi altyapıya, özellikle de bir piskoposluk bazilikasının inşasına olan bağlılığının yeni bir kanıtıdır. Hem Justinianus hem de Theodora'ya ithaf edilmesi, çiftin bölgenin dini yaşamındaki ortak mirasını ve etkisini de vurgulamaktadır.
Bu ikinci yazıt, imparatorun yalnızca kentsel yeniden yapılanmaya değil, aynı zamanda dini ve manevi altyapıya, özellikle de bir piskoposluk bazilikasının inşasına olan bağlılığının yeni bir kanıtıdır. Kaynak: Hajrulla Çeku – Facebook
Keşfin Önemi
Bu yazıtlar yalnızca arkeolojik merak uyandırıcı eserler değil; Kosova'nın modern kimliğini kadim Dardanian kökleriyle birleştiren nadir birincil kaynaklardır. Roma hukukunu (Corpus Juris Civilis) kanunlaştırması ve Ayasofya'yı inşa ettirmesiyle tanınan İmparator Justinianus, kendisi de İlirya -veya muhtemelen Dardanian- kökenliydi ve bu da Ulpiana'daki bulguları kişisel ve politik olarak sembolik kılıyordu.
Sahada çalışan arkeologlar, bu türde başka hiçbir adak bulunamadığını ve bu yazıtların benzersiz bir öneme sahip olduğunu vurguluyor. Bu yazıtlar, Justinianus'un şehrin gelişimine doğrudan katılımını doğrulamakla kalmıyor, aynı zamanda Ulpiana'yı Balkanlar'daki erken Hristiyan yaşamının önemli bir merkezi olarak tarih haritasına yerleştiriyor.
Kredi bilgileri: Hajrulla Çeku – Facebook
Koruma ve Gelecekteki Araştırmalar
Bakan Çeku, hükümetin kültürel mirasın korunmasına yönelik ciddi kararlılığını vurguladı. "Arkeolojik mirasın korunması ve muhafazası hiçbir zaman bu kadar ciddiye alınmamıştı." dedi.
Son zamanlarda kamu mallarına yapılan kamulaştırmalar, Ulpiana ve yakınlardaki Dresnik sahasında kesintisiz kazılara olanak sağlamıştır. Uluslararası iş birlikleri ve kapasite geliştirme girişimleriyle desteklenen koruma çalışmaları devam etmektedir. Bunlar arasında, Kosova'nın arkeolojik mirasını belgelemeyi amaçlayan detaylı alan yönetim planları, akademik araştırmalar ve gelecekteki yayınlar yer almaktadır.
Çeku, "Burada yapılan iş sadece taşları ortaya çıkarmakla ilgili değil," diye yazdı. "Önemli olan hikâyemizi ortaya çıkarmak ve onun kalıcı olmasını sağlamak."
Ulpiana'daki ikinci yazıtın keşfi, tarihi bir dipnottan daha fazlasıdır; geçmişle günümüz arasında bir köprüdür, Kosova'nın kadim mirasına ışık tutar ve küresel sahnede kültürel önemini yeniden teyit eder.
Arkeolojik çalışmalar yoğunlaştıkça Ulpiana, Balkanlar'da Geç Antik Çağ çalışmalarının temel taşlarından biri haline gelmeye hazırlanıyor ve imparatorların, şehirlerin ve geçmiş medeniyetlerin yaşamlarına dair paha biçilmez bilgiler sunuyor.
Kapak Resmi Kredisi: Hajrulla Çeku – Facebook
By Leman Altuntaş
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >