Blog
Milyon Yıllık Mamut Genomu, En Eski Antik DNA Rekorunu Kırdı
Milyon Yıllık Mamut Genomu, En Eski Antik DNA Rekorunu Kırdı
Korunan DNA ilk kez bir milyon yıldan daha eski hayvan kalıntısından elde edildi: Yaklaşık 1,2 milyon yıl önce yaşamış iki mamut.
Genetik veriler, mamut evrimi anlayışımızı kökünden değiştiriyor. O zamanlar Sibirya’nın iki farklı mamut grubuna ev sahipliği yaptığı ortaya çıktı. Kuzey Amerika’nın mamutları, bu iki grup arasındaki bir hibridizasyon olayının ürünüydü ve DNA’larının yarısını her birinden elde ettiler.
İsveç’teki Paleogenetik Merkezi’nden Love Dalén, “Yaklaşık 1-2 milyon yıl önce Sibirya’da bir mamut türü [veya soyunun] olması yerine, şimdi iki tane var gibi görünüyor.” diyor.
İlk mamutlar yaklaşık 5 milyon yıl önce Afrika’da evrimleşti. Dalén, “Başlangıçta tropikal bir türdü.” diyor. Ancak sonraki birkaç milyon yıl içinde bazı mamutlar Afrika’dan çıktı.
Önemli bir tür, yaklaşık 1.7 milyon yıl önce kuzey Avrasya’da gelişen bozkır mamutuydu (Mammuthus trogontherii). Daha sonra, Kuzey Amerika, Kolomb mamutlarına (M. columbi) ev sahipliği yaptı. Ünlü yünlü mamutlar (M. primigenius) son zamanlarında Avrasya’da yaşarken, sonuncusu sadece 4.000 yıl önce öldü.
Bu türlerin birbirleriyle nasıl bağlantılı oldukları ve neden bu şekilde evrimleştikleri, yanıtlanması zor sorular.
Dalén’in meslektaşı Patrícia Pečnerová, şu anda Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nde, kuzeydoğu Sibirya’da bulunan üç mamut dişten DNA çıkardı. Bu dişler 1970’lerde Rus paleontolog Andrei Sher tarafından toplanmıştı. Krestovka ve Adycha’dan toplanan iki diş, bozkır mamutlarına aitmiş gibi görünüyor ve sırasıyla 1.1-1.2 ve 1.0-1.2 milyon yaşında. Üçüncüsü, Chukochya’dan, yünlü bir mamut gibi görünüyor ve 500-800.000 yaşında.
Daha eski olan diş, bir milyon yıldan daha eski olan ve DNA’sı okunan ilk örnek oldu. Bu, daha önceki rekor olan 700.000 yaşındaki bir attan elde edilen DNA’dan çok daha eski. Buna rağmen 1.9 milyon yıllık bir Homo erectus dişi de dahil olmak üzere daha eski kalıntılardan protein dizileri elde etmenin mümkün olduğu da kanıtlandı.
Kuzey Carolina Üniversitesi’nden Rebekah Rogers, “Bu çok havalı görünüyor.” diyor. “Paleontoloji ve genetiği her zamankinden daha derin bir zaman ölçeğinde bir araya getiriyor.”
Ekip, Adycha ve Chukochya dişlerinin her ikisinin de sonraki yünlü mamutların ataları gibi göründüğünü keşfetti. Ancak Krestovka dişi bir sürprizdi. Adycha ile yaklaşık aynı yaşta olmasına rağmen, DNA’sı oldukça farklıydı. Ait olduğu mamut, diğer Avrasya mamutlarından en az 1.78-2.66 milyon yıl önce ayrılan ayrı bir soyun üyesiydi.
Dalén’in ekibi, Krestovka mamutlarının Kuzey Amerika’yı ilk kolonileştiren ve bir kara köprüsünü geçerek, belki de 1,5 milyon yıl önceki Alaska’ya giden mamutlar olduğuna inanıyor. Dalén, “Modelimize göre, Kuzey Amerika’daki 1,5 ila 0,5 milyon yıl önce mamutlar yalnızca bu Krestovka tipiydi.” diyor.
Ancak, DNA’sı zaten bilinen Kuzey Amerika’nın daha sonraki Kolomb mamutları, sadece Krestovka mamutlarının torunları değildi. Sibirya’da bozkır mamutları yavaş yavaş yünlü mamutlara yol açtı. Dalén, çok daha sonra, “küçük bir yünlü mamut grubu Bering kara köprüsünü geçip Kuzey Amerika’ya girdi ve orada Krestovka mamutlarının geri kalanıyla melezleşti” diyor.
Sonuç, 50:50 oranında Krestovka ve yünlü mamut soyundan oluşan Kolomb mamutlardı.
Şu anda İsveç Uppsala Üniversitesi’nde bulunan ortak yazar Tom van der Valk, bu tür melezleşmenin yeni türlerin kökeninde yaygın olduğunu söylüyor. “Bu, son on yılda türleşme hakkında konuştuğumuzda değişen en önemli şeylerden biri. Görünüşe göre gittikçe daha fazla, baktığımızda soylar arasında bir süredir ayrı olan ve sonra tekrar karışan gen akışını buluyoruz. “
Londra, İngiltere’deki Doğa Tarihi Müzesi’nden Tori Herridge, “Bu çalışmanın gösterdiği şey, biyolojinin dağınık olduğudur.” diyor. Bir türün oluşumu nadiren popülasyonun ikiye bölünmesi kadar basittir.
Analizler ayrıca yünlü mamutların evrimine de yeni bir ışık tuttu.
Daha önce, yünlü mamutların buzul çağının soğuk iklimine tepki olarak kalın deri ve diğer adaptasyonlar geliştirdiği varsayılıyordu.
Ancak DNA, tüylü mamutların soğuğa adaptasyonlarının çoğunun daha önceki bozkır mamut benzeri popülasyonlarda zaten mevcut olduğunu gösteriyor. Van der Valk, “Bu, tek bir hızlı adaptasyon patlaması yerine, bu ortamda yavaş yavaş iyileşen aşamalı bir süreç oldu.” diyor.
Herridge, bu, bazı tüylü mamut özelliklerinin evrimi için yeni bir açıklamaya ihtiyacımız olabileceği anlamına geliyor. “Belki de soğuk adaptasyonu ana itici güç değildir.”
www.arkeofili.com
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >