Blog
San Casciano dei Bagni Kutsal Pınarlarında Önemli Bir Etrüsk Tıp Okulu Ortaya Çıktı
Aralık ayında kamuoyuna sunulan bulgular, kutsal alanın kökenlerinin MÖ 5. yüzyılın sonlarına, yani daha önce inanıldığından en az iki yüzyıl öncesine dayandığını doğruluyor.
www.arkeonews.com
San Casciano dei Bagni'deki Bagno Grande Tapınağı'nda 2025 kazı sezonundan elde edilen yeni sonuçlar, bilim insanlarının antik Akdeniz'deki tıp, din ve bilimsel bilgiye bakış açılarını yeniden şekillendiriyor. Sadece bir termal şifa tapınağı olmaktan çok daha fazlası olan bu alanın, Etrüsk dünyasının en gelişmiş tıp merkezlerinden birine ev sahipliği yaptığı ve muhtemelen Klasik dönemden itibaren organize bir tıp okulu olarak işlev gördüğü ortaya çıkıyor.
Aralık ayında kamuoyuna sunulan bulgular, kutsal alanın kökenlerinin MÖ 5. yüzyılın sonlarına, yani daha önce inanıldığından en az iki yüzyıl öncesine dayandığını doğruluyor. Bu revize edilmiş kronoloji tek başına San Casciano dei Bagni'yi Etrüsk kutsal coğrafyasında yeni bir konuma yükseltiyor, ancak en büyük bilimsel etkiyi yaratan şey, özellikle anatomik adak malzemeleri olmak üzere, keşiflerin niteliğidir.
Kutsal Alanın Kökenlerini Zamanda Geriye Götürmek
Yakın zamana kadar Bagno Grande kompleksinin temeli MÖ 3. yüzyıla tarihleniyordu. Ancak 2025 yılındaki kazılarda, MÖ 5. yüzyılın sonlarına ait olduğu kesin olarak belirlenmiş malzemeler ortaya çıkarıldı. Bunlar arasında, yüksek statülü kült uygulamalarıyla yakından ilişkili bir nesne türü olan bronz bir ritüel şamdan parçası da bulunmaktadır.
Buluntu, termal kaynağın yakınında veya doğrudan üzerinde halihazırda faaliyette olan erken dönem anıtsal bir tapınağın varlığını düşündürmektedir. San Casciano'da uzun zamandır merkezi bir ritüel malzemesi olarak kabul edilen bronz, sitenin en erken evresinden Geç Antik Çağ'a kadar sürekli bir rol oynamış gibi görünmektedir ve bu da tapınağın uzun vadeli törensel önemini vurgulamaktadır.
Ritüel Kapanışı ve Pagan Tapınmasının Sonu
Kazılar ayrıca tapınağın ömrünün nasıl sona erdiğini de aydınlattı. Şimşek ve dal şeklinde bronz objeler, Theodosian fermanlarının ardından MS 5. yüzyılın sonlarında pagan ibadetinin zorla sona erdirildiği son faaliyet dönemine aittir.
Bu dönemde, dramatik bir terk ediliş ritüeli gerçekleşti. Sunaklar kasıtlı olarak kırıldı ve ana termal kaynak ile güneydeki ikincil kaynak arasına inşa edilen bir platforma yeniden düzenlendi. Bu mekânsal yeniden yapılandırma, kutsal alanın ritüel manzarasını, son anlarında bile, birden fazla kutsal odak noktasının şekillendirdiğini göstermektedir.
Sunaklar kasıtlı olarak kırılmış ve ana termal kaynak ile güneydeki ikincil kaynak arasına inşa edilen bir platforma yeniden düzenlenmiştir. Su içindeki sunaklar. Kaynak: San Casciano dei Bagni Belediyesi
Mimari ve Kasıtlı Terk Edilme
Arkeologlar, en az MÖ 3. yüzyıldan ve muhtemelen daha öncesinden beri aktif olan devasa bir Etrüsk surunun varlığını doğruladılar. Daha sonraki Roma imparatorluk tapınağıyla karşılaştırılabilir ölçekteki bu yapı, tekrarlanan kapatma ritüellerine dair kanıtlar göstermektedir.
Bazı bölgelerde, mimari pişmiş toprak eserler kasıtlı olarak sökülüp dağıtıldı; bu eylem, yıkımdan ziyade kutsal mekanın kontrollü ve törensel bir şekilde hizmet dışı bırakılması gibi görünüyor.
Favissa: İnsan Vücudunun Kutsal Arşivi
2025 yılının en dönüştürücü keşifleri bronzdan değil, pişmiş topraktan geldi. Kutsal alanın güneybatı kesimindeki kazılar, favissa'nın başlangıcını ortaya çıkardı; bu, adakların aktif kullanımdan çıkarıldıktan sonra ritüel olarak gömüldüğü kutsal bir depoydu.
Bu arkeolojik alanda arkeologlar olağanüstü çeşitlilikte anatomik adak eşyaları keşfettiler: ayaklar, bacaklar, eller, başlar, kundaklanmış bebekler ve heykel parçaları ile antefiks gibi mimari süslemeler. Diğer İtalyan tapınaklarında da anatomik adaklar bulunsa da, burada bulunanların miktarı, çeşitliliği ve hassasiyeti emsalsizdir.
Benzeri Olmayan Çoklu İç Organ Modeli
En dikkat çekici obje, MS 4. yüzyıldaki inşaat çalışmaları sırasında bozulan Geç Antik Çağ ritüel katmanlarından ortaya çıktı. Romalı inşaatçılar, imparatorluk tapınağındaki yapısal çökmelerden sonra devasa bir istinat duvarı inşa ederken, daha eski Etrüsk kalıntılarını kesip, son derece ritüelleştirilmiş bir süreçle kutsal alanın dışına yeniden yerleştirdiler.
Bu katmanlarda şenlik ateşlerine dair kanıtlar, etrafa saçılmış çam fıstıkları ve astragalus mantarları, boyalı unsurlar ve açıkça büyülü anlamlar taşıyan nesneler bulundu. Bunların arasında, insan vücudunun iç organlarını şaşırtıcı bir anatomik doğrulukla tasvir eden çok organlı pişmiş toprak bir model de vardı.
Antik dünyadan benzeri bilinmeyen bir eserdir. Gerçekçiliği, sembolik temsilden ziyade sistematik anatomik gözlemi akla getirerek, soyutlamadan ziyade uygulamaya dayalı ileri tıp bilgisine işaret etmektedir.
Tessennano'dan (Latium) yaklaşık MÖ 400 yılına tarihlenen, çok organlı bir pişmiş toprak levha. Bu tür anatomik adak eşyaları, San Casciano dei Bagni'de bulunan eşsiz detaylı tıbbi modeli bağlamlandırmak için temsili örnekler olarak kullanılmıştır. Kaynak: Museo Nazionale Etrusco Di Villa Giulia
Etrüsk Tıp Okuluna Dair Kanıtlar
Bu keşif, Bagno Grande'nin yorumunu temelden değiştiriyor. Bu kutsal alan artık sadece tedavi amaçlı bir banyo yeri olarak anlaşılamaz. Bunun yerine, eski bir hastane ve eğitim merkezine benzer karmaşık bir şifa kurumu olarak işlev görmüş gibi görünüyor.
Günümüzdeki bilim insanları, burada en az MÖ 3. yüzyıldan itibaren yapılandırılmış bir tıp okulunun faaliyet gösterdiğini, anatomi bilgisinin aktif olarak üretildiğini, öğretildiğini ve ritüel olarak ifade edildiğini savunmaktadır. San Casciano'dan daha uzakta bulunan adak eşyalarında anatomik doğruluğun azalması, bu kutsal alanın bölgedeki tıbbi bilginin ana merkezi olarak hizmet ettiğini güçlü bir şekilde göstermektedir.
Bu alanda çalışan zanaatkarlar, bu sisteme açıkça entegre olmuşlardı ve ayrıntılı anatomik bilgileri olağanüstü bir sadakatle pişmiş toprak ve bronza aktarabiliyorlardı; bu da şifacılar ve zanaatkarlar arasında paylaşılan uzmanlığın bir göstergesidir.
Sırlarını Hala Açığa Çıkaran Bir Yer
Favissa kazısı henüz yeni başladı ve gelecekteki çalışmaların Etrüsk el sanatları, dini uygulamalar ve antik tıp hakkında kritik veriler ortaya çıkaracağı bekleniyor. Her yeni katman, bu olağanüstü kutsal alanda bilim, ritüel ve topluluğun nasıl kesiştiğine dair anlayışımızı daha da geliştirecek.
Kazılarla eş zamanlı olarak, sit alanının geleceğini güvence altına almak için önemli adımlar atılıyor. Siena Yabancılar Üniversitesi, CADMO Merkezi aracılığıyla, uluslararası bir araştırma merkezi olarak hizmet verecek San Casciano dei Bagni'deki tarihi bir mülkü satın aldı. Bir müze ve arkeoloji parkı için planlar yapılıyor ve inşaatın 2026'da başlaması bekleniyor.
Belediye Başkanı Agnese Carletti'nin sunum sırasında vurguladığı gibi, amaç sadece bilimsel keşif değil, aynı zamanda halka geri dönüş sağlamaktır; yani bronz heykelleri ve bu antik tıp merkezinin öyküsünü, iki bin yıldan fazla bir süre önce yaratıldıkları topluluğa geri getirmektir.
Unione dei Comuni Valdichiana Senese
Kapak Resmi Kredisi: Ministero della Cultura
Leman Altuntaş tarafından24 Aralık 2025
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >