Blog
Tavþanlar Britanya’da ‘Tanrý’ Muamelesi Görüyordu
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumTavþanlar Britanya’da ‘Tanrý’ Muamelesi Görüyordu
Arkeolojik kanýtlar, Britanya’ya getirilen ilk tavþan ve tavuklarýn özenli ve bütün olarak gömüldüðünü gösteriyor. Ýncelenen kemiklerde hiçbir kesim izi yok ve devam eden araþtýrmalar bu iki hayvanýn yenmek için ithal edilmediðini ileri sürüyor.
Exeter, Leicester ve Oxford üniversitelerinin uzmanlarýnca yapýlan çalýþma, yabani ve evcil tavþanlarýn ve tavuklarýn Britanya’ya nasýl tanýtýldýðýný ve modern Paskalya geleneklerine nasýl dahil edildiðini ortaya koyuyor.
Ekip öncelikle ülkede bulunan, MS 1. ve 2. yüzyýla tarihlenen en eski tavþan kemiklerini analiz etti. Hampshire ve Hertfordshire’daki bölgelerde bulunan kemikler için yeni radyokarbon tarihleri, kahverengi tavþanlarýn ve tavuklarýn Ýngiltere’ye daha erken, MÖ 5. ve 3. yüzyýl arasýnda Demir Çað’da getirildiðini gösteriyor.
(Tavþanlarýn Evcilleþme Hikayesi Tamamen Yanlýþ Olabilir)
Gömülü iskeletlerin keþfi, hiçbir hayvanýn yüzlerce yýl sonra baþlayacak olan Roma dönemine kadar yenmediðine dair tarihsel kanýtlara uyuyor.
Jül Sezar’ýn De Bella Gallica adlý eserinde þöyle yazýyor: “Britanyalýlar tavþan, tavuk ya da kaz yemenin ilahi kurallara aykýrý olduðunu düþünüyorlar. Ancak bunlarý kendi eðlence ve zevkleri için yetiþtiriyorlar.”
MS 3. yüzyýl yazarlarýndan Dio Cassius, kraliçe Boudicca’nýn Romalýlarla yaptýðý savaþýn sonucunu ilahi kýlmak için canlý bir yabani tavþaný serbest býraktýðýný ve tanrýça Andraste’i zaferini korumaya çaðýrdýðýný bildiriyor.
Roma dönemi boyunca her iki tür de yetiþtirildi, yendi ve evcil tavþanlar da bölgeye tanýtýldý. Fakat MS 410’da Roma Ýmparatorluðu Britanya’dan çekilerek ekonomik çöküþe neden oldu. Tavuk ve yabani tavþan popülasyonlarýnýn düþmesine karþýlýk evcil tavþanlar da yerel olarak yok oldu. Bu dönemde sayýlarýnýn az olmasýndan dolayý tavuklar ve yabani tavþanlar özel konumlarýný geri kazandýlar.
Exeter Üniversitesi’nden araþtýrmaya öncülük eden Prof. Naomi Sykes, “Paskalya önemli bir Britanya festivalidir; fakat ikonik öðelerinin hiçbiri Britanya’ya özgü deðildir. Kültürler arasý çalýþmalar, egzotik þeylere ve hayvanlara genellikle doðaüstü statü verildiðini gösterdiðinden tavuklarýn ve tavþanlarýn baþlangýçta dini çaðrýþýmlarý olduðu fikri þaþýrtýcý deðil.” diyor.
“Tarihsel kayýtlar, tavuklarýn ve tavþanlarýn yenmeyecek kadar özel olduðunu, bunun yerine tanrýlarla iliþkili olduðunu ileri sürüyor – Roma Merkür’üne benzeyen Demir Çaðý tanrýsýna sahip tavuklar ve bilinmeyen diþi tavþan tanrýçasýna sahip tavþanlar. Yabani tavþan ve tavuklarýn dini çaðrýþýmlarý Roma dönemi boyunca devam etti. Buna raðmen arkeolojik kanýtlar popülasyonlarýnýn arttýðýný, gittikçe daha çok yendiklerini, hatta tavþanlarýn çiftlik hayvaný olarak da yetiþtirildiðini ayrýca tek baþlarýna gömülmelerine raðmen daha sonra yemek atýðý olarak atýldýklarýný gösteriyor.”
Romalýlar, Britanya’dan çekildikten sonra insanlar tavþan avlamayý býraktýlar ve bu durum arkeologlarýn neden Ortaçað’a kadar az miktarda hayvan kalýntýsý bulduðunu açýklayabilir.
Buna karþýlýk tavuk popülasyonu arttý; bunun nedeni muhtemelen, 6. yüzyýlda Aziz Benedict’in Paskalya orucu boyunca dört ayaklý hayvanlarýn etinin tüketilmesini yasaklamasýydý. Benedict’in kurallarý 10. ve 11. yüzyýlda geniþ ölçüde benimsendi; tavuk ve yumurtalarýn oruç günlerinde gýda olarak popülaritesi artmaya baþladý.
Tarihsel ve arkeolojik kanýtlar, MS 13. yüzyýl boyunca evcil tavþanlarýn Britanya’ya seçkin bir yiyecek olarak yeniden tanýtýldýðýný gösteriyor. Bu tavþanlar 19. yüzyýl çevresinde giderek yaygýnlaþtý ve bu durum muhtemelen, Viktorya döneminde festival gelenekleri yeniden canlandýðýnda onlarýn “Paskalya Tavþaný” olarak ortaya çýkmalarýna katký saðladý.
Phys. University of Exeter. 10 Nisan 2020.
Kaynak:Arkeofili.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >