Blog
Trabzon'da heyecanlandýran keþif
Trabzon'un Düzköy ilçesinde akademisyen tarafýndan yapýlan çalýþmada maðarada yaþayan insanlara ait 13 bin yýl önce olduðu belirlenen çakmak taþý ve obsidyen olarak nitelendirilen arkeolojik bulgular tespit edildi.
Trabzon'un en eski yaþam belirtisi Düzköy ilçesindeki Çayýrbaðý mahallesinde ortaya çýktý. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öðretim Üyesi Dr. Hülya Çalýþkan Akgül ve ekibi tarafýndan 2018 yýlýnda baþlatýlan yüzey araþtýrma projesi meyvesini verdi. Düzköy ilçesindeki Koskarlý Maðarasý'nda inceleme yapan akademisyenler, maðarada 103 parça tespit etti. Akademisyenler tarafýndan alýnan bu parçalardan 7'si Kanada'da bulunan McMaster Üniversitesi'nden Dr. Tristan Carter'e gönderildi. Bu numunelerin analizlerini yapan Dr. Carter, Trabzon'un ilk yaþam belirtisinin 13 bin yýl önce olduðu müjdesini verdi. Trabzon'daki en eski buluntular olarak tarihe geçen çakmak taþý ve obsidyen olarak nitelendirilen ham maddeden yapýlan aletlerin hammaddesinin Kapadokya ve Trans Kafkasya örnekleri olduðu belirlendi. Trabzon'un en eski sakinlerinin bulunduðu Koskarlý Maðarasýnda kazý çalýþmalarý için plan yapmaya baþlayan akademisyenler kentin gerçek tarihini ortaya çýkarmak için kazý çalýþmasý yapmak istiyor. Koskarlý Maðarasý'nda M.Ö. 10 bin ile M.Ö. 11 bin yýllarý arasýndaki yaþam belirtisinin ortaya çýkmasýyla Trabzon'un 4 bin yýllýk tarihinin çok daha eskilere dayandýðý gerçeðini ortaya çýkartacak.
ÇALIÞMALAR 2018 YILINDA BAÞLADI
Çayýrbaðý mahallesindeki Koskarlý Maðarasý'nda yapýlan çalýþmalar ile ilgili bilgiler veren Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öðretim Üyesi Dr. Hülya Çalýþkan Akgül, 2018 yýlýnda Trabzon'da arkeolojik yüzey araþtýrmasýna baþladýklarýný söyledi. Akgül "Kültür Varlýklarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü'nden alýnan izinle araþtýrma yapmaya baþladýk. Türk Tarih Kurumu ve KTÜ tarafýndan desteklenen arazi çalýþmalarý kapsamýnda 2019 yýlýnda Düzköy Vadisine girdik. Özellikle güney bölümünü ele aldýk, inceledik. Düzköy ilçesi Çayýrbaðý Mahallesi civarýnda Koskarlý Maðarasý olarak literatüre kazandýrdýðýmýz bir maðarayý keþfettik ve incelemelerde bulunduk. Ýki yýllýk çalýþma boyunca çok sayýda maðara ve kaya sýðýnaðý tespit ettik ancak içerisinde insanoðlunun yaptýðýný gösteren taþ alet buluntularý sadece Koskarlý'da tespit edebildik. Koskarlý'da tespit ettiðimiz taþ aletler çakmak taþý ve obsidyen olarak nitelendirdiðimiz ham maddeden yapýlmýþ aletler. Çakmak taþý bölgede bulmak mümkün yerel hammadde kaynaklarý kullanýlmýþ belli ki. Ancak obsidyen bu bölgede olmayan dýþarýdan gelmiþ bir hammadde. Dolayýsýyla bunun nereden geldiðini anlayabilmek için analiz yaptýrmak gerekliydi. Proje içerisinde birlikte çalýþtýðýmýz Kanada'dan Dr. Tristan Carter bu analizleri gerçekleþtiren hocamýz. Kanada'da pandemi nedeniyle bazý sýkýntýlar yaþandý, üniversite, laboratuvar kapandý. O yüzden biraz uzun sürdü bu analiz sonuçlarýnýn gelmesi. Oradan gelen ön sonuçlar bize þunu gösterdi. Trabzon için çok enteresan çok ilginç bir sonuçtu. Bir grup obsidyenin hammaddesi Kapadokya bölgesini gösterdi, bir grup ise Trans Kafkasya'yý gösterdi. Trans Kafkasya dediðimiz bölge günümüzde Ermenistan-Gürcistan'ýn içinde yer aldýðý bir alan. O alanda obsidyen yataklarý bakýmýndan oldukça zengin bir alan. Dolayýsýyla bu maðarada yaþamýn olduðu süre içerisinde uzak bölgelerle bir iletiþimin varmýþ, ortaya çýkan tablo bu oldu" dedi.
"BU MAÐARADA YAÞAMIÞLAR, BU TAÞ ALETLERÝNÝ ÝÞLEMÝÞLER"
Trabzon'un en eski sakinlerini bulduklarýný dile getiren Akgül, "Söz konusu dönem ne kadar erken bir dönem buna biraz deðinmek gerekir. Daha insanoðlunun avcýlýk ve toplayýcýlýk yaþayarak maðaralarda yaþamýný sürdürdüðü kaya sýðýnýklarýnda yaþamýný sürdürdüðü bir dönem bu. Karþýlaþtýrmaya dayanarak söyleyecek olursak muhtemelen M. Ö. 10-11 bin yýllarý bu taþ aletlerin kullanýldýðý yýllar dönemler olarak ileri sürülebilir þimdiki ön sonuçlara ön deðerlendirmelere göre. Trabzon'un 4 bin yýllýk geçmiþi þimdi artýk günümüzden önce düþünecek olursak 13 bin yýla kadar neredeyse uzanmýþ durumda. Yani bu bölgede Trabzon'un en eski sakinlerini bulduk. Bu maðarada yaþamýþlar bu taþ aletlerini iþlemiþler, kullanmýþlar ve belli bir müddet coðrafyada yaþamýþlar diyebiliriz" diye konuþtu.
"TURÝZME KAZANDIRILMASINI ÝSTÝYORUZ"
Çayýrbaðý Orta Mahalle Muhtarý Hüseyin Ocak ise Koskarlý Maðarasý'nýn çok eskilere dayanan bir geçmiþi olduðunu bildiklerini vurgulayarak, "Üniversiteden arkeolojik çalýþmalarý için gelip araþtýrma yapýldý. Dolayýsýyla burasýnýn turizme kazandýrýlmasý yönünde bir çalýþma yapýlmasýný bekliyoruz" þeklinde konuþtu.
Çayýrbaðý Mahallesi sakinlerinden Mehmet Karal da Koskarlý Maðarasý'nýn turizme kazandýrýlmasýný istediklerini kaydederek, "Burasý Koskarlý Maðarasý olarak geçiyor. Burasýnýn çok eski olduðunu biliyorum. Burasý turizme kazandýrýlýrsa çok iyi olur. Bu yönde çalýþma yapýlýrsa memnun oluruz" ifadelerini kullandý.
(Ozan Köse - Bekir Koca/ÝHA)
www.haberler.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >