Blog
Kas30
Türk arkeologlar Orta Asya’ya keþfe çýkýyor
| Kategori: Arkeoloji ve Sanat Haberleri | Yorum: 0 yorumTürk arkeologlar Orta Asya’ya keþfe çýkýyor...
Türk Ýþbirliði ve Koordinasyon Ajansý Baþkanlýðý’nýn (TÝKA) destekleriyle geçen yýl Kýrgýzistan’da Türk devleti Karahanlýlar dönemine ait bir türbeyi gün yüzüne çýkaran Türk arkeologlar, Kazakistan’ýn daveti üzerine ülkede arkeolojik kazý yapmak için çalýþmalara baþladý.
Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekaný Prof. Dr. Osman Eravþar, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, Kýrgýzistan’da gerçekleþtirdikleri çalýþmalarýn ardýndan Kazakistan Kültür Bakanlýðýnýn da kendilerine, bu ülkede arkeolojik kazý yapýlmasý için davette bulunduðunu söyledi.
Bu kapsamda kendisinin de içinde bulunduðu Türkiye’den bir heyetin Kazakistan’a giderek ön tespit yaptýðýný anlatan Eravþar, özellikle Esik Kurgan bölgesinde yüzey araþtýrmasý gerçekleþtirdiklerini bildirdi.
Nerede kazý yapýlacaðý, hangi yerleþmelerin önemli olduðu yönünde araþtýrmada bulunduklarýný belirten Eravþar, þunlarý söyledi:
“Esik, Talgar ve Yesi þehirlerinin çok önemli olduðunu düþünüyorum. Bu alanlarda yapýlacak kazý çalýþmalarý Türk tarihine ve kültürüne çok önemli bilgiler, bulgular kazandýracak. Örneðin, tarih kitaplarýmýzda, Türklerin yerleþik hayata Göktürklerle geçtiði belirtilir, bu yanlýþ bir defa. Ruslarýn yapmýþ olduðu arkeolojik araþtýrmalar gösteriyor ki Türkler çok erken tarihten itibaren Orta Asya’nýn birçok bölgesinde yerleþik hayata geçmiþ. Buna iliþkin kentlerin mevcut olduðunu Rus arkeologlar keþfediyorlar.”
“Kazýlar, tarih kitaplarýndaki bilgileri deðiþtirecek”
TÝKA’nýn bilgisi dahilinde Kazakistan için 2019 yýlýna yönelik bir program hazýrladýklarýný söyleyen Eravþar, Akdeniz Üniversitesi baþta olmak üzere farklý üniversitelerden yaklaþýk 20 kiþilik bir heyetin Kazakistan’ýn farklý bölgelerinde kazýlar yapacaðýný bildirdi.
Kazakistan’daki kazýlarda tarihçileri heyecanlandýracak bilgi ve belgelere ulaþmayý hedeflediklerini söyleyen Eravþar, “Kazýlarla, tarih kitaplarýndaki bilgileri deðiþtirecek verilere, bulgulara ulaþýlacaktýr. Ayrýca, Türkiye olarak bizlerin orada olmasýný tarihi bir sorumluluk olarak deðerlendiriyorum. Yaptýðýmýz araþtýrmalarla geçmiþte de biz vardýk, bugün de biz varýz dememiz, kendimizi göstermemiz lazým.” diye konuþtu.
Kendisinin uzmanlýk alanýnýn orta çað arkeolojisi olduðunu ve bu nedenle Karahanlý dönemi yerleþmelerinden birisine odaklanacaðýný söyleyen Osman Eravþar, Kýrgýzistan’daki çalýþmalarýn da devam edeceðini kaydetti.
“Orta Asya, Türk tarihi için çok önemli”
Türkiye’nin bugüne kadar Orta Asya’da yeterli arkeolojik çalýþmalar yapmadýðýný da ifade eden Eravþar, ilk olarak 1992 yýlýnda Moðolistan’da Türk anýtlarýnýn araþtýrýlmasýna iliþkin bir çalýþma yapýldýðýný, ancak devam ettirilemediðini kaydetti.
En kapsamlý arkeolojik kazýlarýn 2013 yýlýnda baþlatýldýðýný, 2016 yýlýnda ise Kýrgýzistan’a odaklanýldýðýný belirten Eravþar, buradaki çalýþmalar neticesinde Koçkor ilçesi Kum-Döbö köyü yakýnlarýnda bir türbe yapýsýný açýða çýkardýklarýný belirtti.
Osman Eravþar, Türk tarihi açýsýndan Orta Asya’nýn önemli olduðunu vurguladý. Türkiye’de 40’ýn üzerinde arkeoloji bölümü olmasýna raðmen Orta Asya arkeolojisine yönelik araþtýrma yapan bir arkeoloji bölümünün bulunmadýðýna iþaret eden Eravþar, bu durumu önemli bir eksiklik olarak deðerlendirdi.
Almanya, Kore, Çin ve Japonya’nýn Türkmenistan, Kýrgýzistan, Kazakistan gibi ülkelerde kendi misyonlarý çerçevesinde araþtýrmalar yaptýklarýný aktaran Eravþar, þunlarý söyledi:
“Ülkeler Orta Asya’ya yönelmiþken ‘Biz neden orada yokuz?’ diye kendimizi sorgulamamýz lazým. Birçok anlamda Orta Asya arkeolojisine yönelik bilgilerden uzaðýz. Örneðin Ýskit ile Avar dönemini yeterince bilmiyoruz. Orta Asya’da arkeolojik anlamda bir boþluk var, dokunulmamýþ bir bölge. Kimsenin bugüne kadar yeterince ilgilenmediði bu bölgede ortaya çýkacak veriler herkesi heyecandýracaktýr. Bu anlamda Orta Asya’ya yönelmemiz lazým.”
Orta Asya bölgesi ile ilgili cevap bekleyen bir soru yumaðý olduðunu ifade eden Eravþar, bu sorulara yanýt bulunabilmesi için alana yönelik yoðun bir araþtýrma yapýlmasý gerektiðini bildirdi.
(AA)-www.arkeokultur.com
RSS
Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >