Blog

Bir sanatçýnýn Balaenognathus maeuseri canlandýrmasý. C: Megan Jacobs

Söz konusu fosil, Almanya’daki bir taþ ocaðýnda bulundu ve paleontologlar tarafýndan tanýmlandý.

Araþtýrmanýn baþ yazarý Profesör David Martill, “Neredeyse eksiksiz iskelet, fosilleri güzel bir þekilde koruyan çok ince katmanlý bir kireçtaþýnda bulundu.” diyor.

“Bu teruzor, bir bit taraðý gibi birbirine yakýn aralýklarla çýkan küçük, narin, kancalý diþlerle kaplý son derece uzun çeneye sahip. Çene uzunluðu boyunca yukarý doðru kývrýlýyor ve en sonunda kaþýklý balýkçýl benzeri geniþliyor. Aðzýnýn ucunda diþ yok, ancak her iki çenesi boyunca arka taraflara kadar diþleri var.”

 “Ve daha da dikkat çekici olan þey, bazý diþlerin uçlarýnda daha önce bir teruzorda hiç görmediðimiz bir þekilde kancalarýn olmasý. Bu küçük kancalar, teruzorun muhtemelen tükettiði minik karidesleri yakalamak için kullanýlýyordu ve diþlerinin arasýna sýkýþmak yerine boðazýndan geçmelerini saðlamýþ olmalýydý.”

Keþif, bilim insanlarý timsah kemikleri içeren büyük bir kireçtaþý bloðunu kazarken tesadüfen gerçekleþti.

Balaenognathus maeuseri: Holotip ve bildirilen tek örnek, Wattendorf’un Torleit Formasyonu (Geç Jura). Levhadaki bazý küçük boþluklar, bazý kemiklerin küçük restorasyonu ile dolduruldu. C: PalZ (2023).

Profesör Martill, “Bu, mükemmele yakýn eklemlenme özelliðine sahip iyi korunmuþ bir iskeletin oldukça tesadüfi bir bulgusuydu. Bu da ölen hayvanýn çok erken bir çürüme aþamasýnda olduðunu ve baðlarý da dahil olmak üzere tüm eklemlerin hala birleþikken gömüldüðünü gösteriyor. Neredeyse ölür ölmez tortuya gömülmüþ olmalý.” diyor.

Teruzor, Almanya’nýn Bavyera kentindeki kireçtaþýndan bilinen ve bunun da keþfedildiði Ctenochasmatidae teruzor ailesine aitti. 18. yüzyýlda ilk teruzorun buradan tanýmlanmasýndan bu yana, yüzlerce teruzor kalýntýsý keþfedildi ve bu da Bavyera’daki Franken Jura taþ ocaklarýný dünyanýn en zengin teruzor yataklarýndan biri haline getirdi.

Profesör Martill, “Bu teruzorun üst ve alt çenesinde birbirinin ayna görüntüsü olan diþleri vardý. Daha fazla diþi olan bir baþka teruzor daha var (Arjantin’den Pterodaustro), ancak kýsa üst diþleri ve hatta daha uzun alt diþleri var, bu nedenle bu yeni örnek diðer ctenochasmatidlerden çok farklý.” diyor.

Yeni tanýmlanan teruzorun diþleri, suda yüzerken olaðanüstü bir beslenme yöntemini ortaya koyuyor. Kaþýk þeklindeki gagasýyla suyu girdap yaparak aðzýna alýyor ve ardýndan fazla sývýyý diþleriyle sýkarak yiyeceði çenelerinde hapsediyorlardý. Hayvan, büyük ihtimalle sýð lagünlerde yürürken, küçük su karideslerini ve copepod’larý aðzýna çekiyor ve sonra onlarý týpký ördekler ve flamingolar gibi diþlerinin arasýndan süzüyordu.

Tür, Balaenognathus maeuseri olarak adlandýrýldý. Kabaca tercüme etmek gerekirse ilk isim, filtreleme beslenme tarzý nedeniyle “balina aðzý” anlamýna geliyor. Özel isim ise, makalenin yazýlmasý sýrasýnda ne yazýk ki vefat eden ortak yazarlardan biri olan Matthias Mäuser’e atfedildi.

Profesör Martill, “Matthias, nadiren bulunabilecek türden, arkadaþ canlýsý ve sýcak kalpli bir meslektaþtý. Hatýrasýný korumak için onun onuruna teruzora adýný verdik.” diyor.

University of Portsmouth. 23 Ocak 2023.

Makale: Martill, D.M., Frey, E., Tischlinger, H. et al. (2023).

Bu yazý hakkýnda yorum bulunamamýþtýr. Ýlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >