Blog
1.000 Yıl Önce Meksika’da Yaşamış Erkeğin Mikrobiyomu Çözüldü
Korunmuş dışkı ve bağırsak dokusunun analizi, yaklaşık 1.000 yıl önce, İspanyol sömürgeleştirmesinden önce Meksika’da yaşamış genç bir erkeğin mikrobiyomunda bulunan belirli bakteri türlerini ortaya koydu.
www.arkeofili.com
Meksika’nın Zimapán bölgesinde bulunan ve 1.000 yıl önce yaşamış genç bir erkeğin bağırsak florasına dair bilgiler çıkarıldı.
Hna Hnu’nun kalıntılarının açıldığı an. Bu kalıntıların yaklaşık 1.000 yıl boyunca korunmasına olanak tanıyan, kuru bir ortamdı. Araştırmacılar, kalıntılardan bir koprolit ve bağırsak dokusu izole ederek, Hna Hnu’nun yaşadığı dönemde hala mevcut olan bakterilerin DNA’sını çıkarmayı başardılar. C: Rosas-Plaza et al. 2025.
Korunmuş dışkı ve bağırsak dokusunun analizi, yaklaşık 1.000 yıl önce, İspanyol sömürgeleştirmesinden önce Meksika’da yaşamış genç bir erkeğin mikrobiyomunda bulunan belirli bakteri türlerini ortaya koydu. Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi’nden Santiago Rosas-Plaza ve meslektaşları bulgularını PLOS One dergisinde yayımladı.
İnsan bağırsak mikrobiyomu, bağırsaklarımızda doğal olarak yaşayan mikroorganizmalardan—başta bakteriler—oluşuyor. Bazı bakteri grupları insan bağırsak mikrobiyomu ile yaygın biçimde ilişkili; ancak kişinin bakteri bileşimi yaş, diyet, sağlık durumu ve yaşadığı yere göre değişebilir. Bu nedenle mumyalar ve insan kalıntıları üzerinden antik mikrobiyomların incelenmesi, eski toplulukları anlamayı sağlıyor ve insan mikrobiyomunun zaman içinde nasıl değiştiğini gösterebilir.
Bugün, eski bir İnka bireyi ve “Buz Adam Ötzi” gibi örnekler de dâhil olmak üzere giderek daha fazla antik mikrobiyom ortaya çıkarılıyor. Bu alana yeni katkı sağlamak amacıyla Rosas-Plaza ve ekibi, Meksika Zimapán’da bir kaya sığınağında bulunan, olağanüstü iyi korunmuş bir erkeğin kalıntılarını analiz etti.
Zimapán Adamının Kalıntıları. C: Rosas-Plaza et al. 2025.
Önceki incelemeler, “Zimapán erkeği”nin büyük olasılıkla antik Mezoamerika’nın Otopame kültürüne mensup, mevsimsel yarı göçebe bir avcı-toplayıcı olduğunu ve 21–35 yaşları arasında, yaklaşık 1.000 yıl önce öldüğünü öne sürmüştü.
Genç erkeğin mikrobiyomunda hangi bakteri türlerinin bulunmuş olabileceğini belirlemek için araştırmacılar, mumyalaşmış bağırsak dokusu ile korunmuş dışkısına standart bir yöntem olan 16S rRNA gen dizilemesi uyguladı.
İnsan mikrobiyomu ile ilişkilendirilen Peptostreptococcaceae, Enterobacteriaceae ve Enterococcaceae dâhil birkaç bakteri familyasını saptadılar. Ayrıca, daha önce antik And uygarlıklarının mumyalarının bağırsak dokusunda da tespit edilen Clostridiaceae familyasına ait bakterilerin yüksek düzeyde bulunduğunu belirlediler. Kalıntılarda, modern insan bağırsak mikrobiyomu ile ilişkilendirilen ancak şimdiye dek antik mikrobiyomlarda tespit edilmemiş bazı bakteriler—örneğin Romboutsia hominis—de saptandı.
Bu bulgular, antik mikrobiyomlara dair bilgimizi genişletiyor ve Zimapán erkeğinin yaşamına ilişkin ipuçları sunabilir. Sonuçların doğrulanması ve Zimapán erkeğinin mikrobiyomunun tam bileşiminin belirlenmesi için daha ileri analizlere ihtiyaç var.
Zimapán bireyine ait dışkı örneği. C: Rosas-Plaza et al. 2025.
Yazarlar, “Zimapán erkeğinin kalıntıları, bir bohça gibi özenle sarılmıştı; bu da topluluk içinde önemli bir figür olduğunu düşündürebilir. Bohçanın dış katmanı, görünüşe göre agave’den elde edilen uzun liflerin birbirine geçirilmesiyle oluşan, sağlam ama esnek dikdörtgen bir hasırdan yapılmıştı. Bu hasırın altında—Zimapán erkeğinin üzerine yerleştirildiği—kusursuz dokunmuş yerli kahverengi pamuk bir örtü bulunuyordu” diyor.
“Dokudaki düğümlerin matematiksel düzenini inceleyerek bunun gerçekleştirilmesi alışılmadık ve karmaşık bir düzenleme olduğunu gördük. Yaklaşık sekiz yıldır, mezar bohçasını muhafaza eden Luisa Mainauo, ekibiyle birlikte bu örtüyü restore etmek için çalışıyor ve yakında onu yalnızca Meksika halkına değil, tüm dünyaya da gösterebilmeyi umuyor.”
Public Library of Science. 8 Ekim 2025.
Makale: Rosas-Plaza, S., Mainou, L., Delgado, G., Morales, R., Aguilar-Romero, A., Escalante, A. E., & Cerritos, R. (2025).
Bu yazı hakkında yorum bulunamamıştır. İlk yorumu siz ekleyebilirsiniz >